Ze had de zware taak een van de meest geliefde romanpersonages van de afgelopen jaren, Lisbeth Salander, naar het witte doek te vertalen, maar Noomi Rapace slaagde er met vlag en wimpel in. Fans waren gerustgesteld en de tot dan toe relatief onbekende Rapace werd in een klap naar wereldfaam gekatapulteerd. FilmTotaal sprak haar tijdens een kort bezoek in Amsterdam, waarbij de gehele vaderlandse filmpers was uitgerukt om meer te weten te komen over de vrouw achter Lisbeth Salander.

Na het wereldwijde succes van het eerste deel in de verfilming van de Millennium-trilogie, Mannen Die Vrouwen Haten, werd besloten ook de overige twee delen, die oorspronkelijk slechts op televisie te zien zouden zijn, in de Nederlandse bioscopen uit te brengen. De Vrouw die met Vuur Speelde en Gerechtigheid vormen een tweeluik dat met name draait om de vraag of Lisbeth Salander, een vrouw die jarenlang onrechtvaardig is behandeld door de Zweedse overheid, eindelijk het gelijk aan haar zijde krijgt. Hoewel film twee en drie de kwaliteit van het eerste deel niet kunnen evenaren, blijft Rapace uitermate sterk en geeft zij de films de broodnodige meerwaarde.

Hoe speel je zo’n beschadigd personage als Lisbeth Salander? Ga je op zoek naar overeenkomsten uit je eigen leven of is het puur acteren?

Ik houd er niet van om me in mijn rollen voor te doen als iemand anders en moet het dus in mezelf zien te vinden. Alle emoties die Lisbeth ondergaat, probeer ik uit mezelf te halen en te vergroten. Lisbeth is in eerste instantie niets meer dan een personage op papier en ik moet mezelf gebruiken om haar leven te geven, als het ware te ontwaken.

Is het niet heel confronterend om zulke intense emoties op te roepen?

Natuurlijk. Maar ik vind het leuk om in mijn rollen de grenzen op te zoeken en niet meer precies te weten wanneer Noomi ophoudt en Lisbeth begint. Ik wil me niet te veel zorgen maken over technisch acteerwerk of iets dergelijks; dat is de taak van de regisseur. Ik probeer de controle altijd los te laten en mijn personages echt te voelen.

Wat heb je veranderd aan het karakter van Lisbeth zoals ze in de boeken en het script was beschreven?

Ik vond dat Lisbeth in de boeken soms wat onmenselijk overkwam als een actieheldin die dingen doet die eigenlijk niet mogelijk zijn. Ik wilde haar wat menselijker maken en wat meer nuances aan het personage toevoegen. Ze is nog steeds zo extreem en complex als in de boeken van Stieg Larsson, maar ik hoop dat ik wat meer de balans heb weten te vinden tussen die aspecten en de twijfel die Lisbeth, zoals elk mens, ook ervaart.

Waarom houden mensen zoveel van Lisbeth?

Omdat ze een overlever is. Ze heeft in haar leven de nodige ellende meegemaakt en is heel slecht behandeld door de overheid, maar ze geeft nooit op en probeert zich niet in een slachtofferrol te manoeuvreren. Ik denk dat mensen haar overlevingsstrijd mooi vinden om te zien en denk ook dat ze bewonderen hoe ze haar eigen rechtvaardigheidssysteem nastreeft, soms buiten de wet om. Mensen op de hele wereld hebben wel eens het gevoel dat ze benadeeld zijn door de maatschappij en Lisbeth vertegenwoordigt het gevoel in mensen om daar eens iets aan te doen.

Hoe groeit Lisbeth als mens gedurende de drie films?

Ik denk dat ze langzaam leert andere mensen binnen te laten in haar leven en haar hart. Ze heeft geleerd hoe ze de oorlog tegen het systeem, dat haar al die jaren zo onrechtvaardig behandeld heeft, te winnen en begint daardoor ook andere mensen te vertrouwen. Ze wordt in feite volwassen.

Heeft het spelen van Lisbeth je veranderd?

Ja, ik denk het wel. Aan de ene kant natuurlijk omdat ik van de ene op de andere dag opeens een bekend persoon werd. Ik word voortdurend gevraagd aan allerlei dingen mee te werken en het is niet makkelijk om zo veel aanbiedingen af te slaan en mensen zo vaak teleur te stellen. Aan de andere kant hield ze me ook als mens een spiegel voor. Door haar besefte ik dat ik bang ben voor conflicten en ervoor wil zorgen dat iedereen me aardig vindt.

Er wordt vaak gezegd dat Lisbeth een nieuw soort feminisme vertegenwoordigt. Zie jij dat ook zo?

Nee, niet echt. Ik wil geen toeschouwer zijn als ik een rol speel, ik wil in het personage kruipen. Dat betekent dus ook dat ik niet over haar wil oordelen. Heel veel mensen zeiden tegen mij dat ze een feministisch icoon was, maar daar heb ik nooit echt bij stilgestaan. Ik zie Lisbeth als een gewoon mens. Ze heeft geen zin in een hokje geplaatst te worden, ze wil zich gedragen zoals ze wil. Gewoon vrij zijn.

Lees ook de recensie van Millennium 2: De Vrouw Die Met Vuur Speelde.