Filmtotaal Recensie

Regie: Alexandr Sokurov | Cast: Alexandr Sokurov (Alexandr Sokurov), Louis-Do de Lenquesaing (Jacques Jaujard), Benjamin Utzerath (Franz Graf Wolff-Metternich), Vincent Nemeth (Napoleon Bonaparte), e.a. | Speelduur: 87 minuten | Jaar: 2015

Voor velen zal Russian Ark nog steeds gelden als de bepalende film uit het oeuvre van Alexandr Sokurov. De betoverend aangeklede, in één shot gefilmde wandeling door de Hermitage van Sint-Petersburg geldt als het fraaist denkbare cinematografisch eerbetoon aan zowel het fameuze museum als de Russische geschiedenis. Met Francofonia levert Sokurov nu een soortgelijke ode aan haar illustere Franse tegenhanger, het Louvre te Parijs. 's Mans esthetiek blijkt gewijzigd, maar de boodschap blijft grotendeels hetzelfde: musea zijn tijdcapsules die de culturele ziel van de mensheid beschermen. In een tijd waarin barbaarse ideologieën geen schroom kennen om eeuwenoude kunstvoorwerpen aan diggelen te slaan en ons zo stukje bij beetje flarden wereldgeschiedenis te ontnemen, is die boodschap hartelijk welkom. Desondanks gaat Sokurovs bedoeling haar over te brengen in Francofonia gebukt onder een meanderende opzet.

Francofonia focust hoofdzakelijk op het Louvre tijdens de oorlogsjaren, maar Sokurov maakt er geen geheim van het Franse instituut in een bredere context te willen plaatsen. In een raamvertelling treedt Sokurov ditmaal fysiek aanwezig op als verteller, een rol die hij onzichtbaar vertolkte in Russian Ark. In een videoconversatie met een bevriende Hollandse kapitein die een lading kostbare kunstwerken onder zijn hoede heeft, maar zijn schip in een razende storm heeft gemanoeuvreerd, betreurt de regisseur de behandeling van onschatbare kunst als goederen waar slordig mee omgesprongen wordt. Tussen het chatten door vertelt hij het verhaal van een onwaarschijnlijk bondgenootschap dat het Louvre tijdens de Tweede Wereldoorlog voor rampspoed wist te behoeden. Directeur van het museum Jacques Jaujard en de Duitse aristocratische officier Graf Wolff-Metternich, op papier lijnrecht tegenover elkaar, bleken gelijkgestemde geesten met een diep respect voor kunst en geschiedenis. Terwijl Hitlers manschappen op het hele continent kunstschatten als oorlogsbuit afvoerden naar Duitsland, wist het duo de inhoud van het Louvre een dergelijk droevig lot te besparen.

Lees verder