Een goede reden om het filmjaar 2018 definitief af te sluiten is de onophoudelijke stroom aan geliefde namen uit de filmwereld die ons zijn ontgaan. Hieronder hebben we een lijst samengesteld van de talenten die we dit jaar hebben verloren; sommigen door ouderdom, anderen onder tragische omstandigheden. Gelukkig kunnen we door de films en tv-series waarin ze hebben meegespeeld en die ze hebben gemaakt, blijven genieten van hun respectievelijke oeuvres.

Stan Lee (28 december 1922 - 12 november 2018)



Stan Lee is misschien wel de meest iconische beroemdheid die we zijn verloren in 2018. Met een leeftijd van 95 jaar kunnen we met gemak een boekwerk vullen met anekdotes over de man die vaak wordt omschreven als het hart van het Marvel-universum.

Lee begon zijn werkzaamheden bij Marvel in de jaren '60 en wist in korte tijd een enorme reeks superhelden en -schurken te bedenken die nog steeds wereldwijd geliefd zijn. Zo was hij (mede)verantwoordelijk voor de creatie van Spider-Man, de Hulk, Captain America, Iron Man, Thor, Doctor Strange, de Fantastic Four, de X-Men, Black Panther en Daredevil. Zijn grootste bijdrage aan de stripwereld is echter dat hij zijn helden herkenbaar maakte. Armoede, racisme en fysieke tekortkomingen zijn allemaal thema's die Lee gebruikte om elk denkbare doelgroep aan te spreken.

Na een succesvolle carriere in de wereld van strips, vond Lee het in de jaren '80 tijd dat de helden van Marvel ook een permanente plek kregen op het witte doek. Met een enkele uitzondering daargelaten (denk aan de serie The Incredible Hulk), lukte het pas ruim 20 jaar later om met succes films te maken over o.a. Spider-Man en de X-Men. In 2008 vond echter pas het ultieme schakelmoment plaats met de release van Iron Man. En hoewel Lee niet direct betrokken was bij het maken van al deze films, kreeg hij bij elke Marvel-gerelateerde film een credit als uitvoerend producent. Bekender zijn natuurlijk zijn cameo's in zowat alle Marvel-films, waarmee hij een hele generatie nieuwe fans wist te winnen. Zelfs na zijn dood zien we Stan 'The Man' nog opduiken; zo is hij momenteel niet alleen te zien in Venom, Ralph Breaks the Internet en Spider-Man: Into the Spider-Verse, maar maakt hij de komende maanden ook zijn opwachting in Captain Marvel en Avengers: Endgame.


Burt Reynolds (11 februari 1936 - 6 september 2018)



Hollywood-legende Burt Reynolds stierf afgelopen september na een hartaanval op 82-jarige leeftijd. Reynolds' bekendste rollen waren in films als The Longest Yard, Smokey and the Bandit, Deliverance en Boogie Nights, waarvoor hij zijn enige Oscar-nominatie kreeg.

Misschien nog wel bekender dan de rollen die hij speelde, zijn de rollen die aan hem voorbijgingen. Harrison Ford, Jack Nicholson en Bruce Willis zullen Reynolds in elk geval dankbaar zijn; de acteur met de iconische snor wees namelijk rollen in Star Wars, Die Hard en Terms of Endearment af. De enige afwijzing waar hij echter zelf achteraf echt spijt van had was die van het personage R.P. McMurphy in One Flew Over the Cuckoo's Nest (wederom een rol die naar Jack Nicholson ging).

Desalniettemin staat Reynolds' status als legendarische Hollywood-ster vast als een rots. Tussen 1978 en 1982 stond hij te boek als de meest winstgevende acteur in Hollywood; de langste periode sinds Bing Crosby in de jaren '40. In 1978 draaiden er zelfs vier films met Reynolds tegelijkertijd (met veel succes) in de bioscopen.

De laatste jaren was het stil rondom Reynolds. Afgelopen jaar leek daar echter verandering in te komen, toen werd aangekondigd dat hij een rol zou gaan spelen in Quentin Tarantino's Once Upon A Time in Hollywood. Helaas ging deze zwanenzang door zijn voortijdig overijden niet door.


R. Lee Ermey (24 maart 1944 - 15 april 2018)[/b]



Er zijn van die rollen waarbij je je ook maar iemand anders kunt voorstellen. R. Lee Ermey als de intimiderende sergeant Hartman in Stanley Kubricks Full Metal Jacket is daar absoluut een van. De voor een Golden Globe genomineerde rol was Ermey op het lijf geschreven. Hij diende namelijk in het Amerikaanse leger tussen 1962 en 1972 en fungeerde in deze jaren ook als een drillsergeant.

Full Metal Jacket was echter verre van zijn laatste noemenswaardige acteerprestatie. Zo was Ermey ook te zien in toppers als [i}Dead Man Walking[/i], [i}Seven[/i], Prefontaine en Leaving Las Vegas. Daarnaast werd hij vaak ingehuurd om zijn stem te lenen aan personages in o.a. The Simpsons, Family Guy en, misschien nog wel het bekendst, als Sarge in de Toy Story-films.


Jóhann Jóhannsson (21 februari 1946 - 14 januari 2016)



Een van de meest onverwachte overlijdensberichten van afgelopen filmjaar was ongetwijfeld die van filmcomponist Jóhann Jóhannsson (48), die eerder dit jaar dood werd aangetroffen in zijn appartement in Berlijn. De componist was hiervoor al enkele dagen spoorloos. De doodsoorzaak bleek uiteindelijk een overdosis cocaine te zijn.

De markante Ijslander was uitermate gerespecteerd in zowel Hollywood als bij liefhebbers van filmmuziek. Hij stond met name bekend om zijn mengelingen van elektronica en conventionele orkestrale muziek. Hij won daarbij een Golden Globe en ontving Oscar-, BAFTA- en Grammy-nominaties voor zijn muziek in The Theory of Everything.

De regisseur met wie Jóhannsson het meest op een lijn leek te liggen was Denis Villeneuve. Zo componeerde hij de muziek voor Villeneuve's geprezen films Prisoners, Sicario en Arrival (ook goed voor een Oscarnominatie). Jóhannsson componeerde tevens de muziek van Blade Runner 2049, maar werd op het laatste moment vervangen door Hans Zimmer en Benjamin Wallfisch. De componist bleef echter niet bij de pakken neerzitten en verzorgde eerder dit jaar nog de muziek voor films als Mary Magdalene en The Mercy. Zijn synth/rock soundtrack voor de geprezen film Mandy geldt echter als zijn laatst uitgebrachte score en mag een echte klapper op de vuurpijl worden genoemd.


Isao Takahata (29 oktober 1935 - 5 april 2018)



Isao Takahata, de legendarische anime-regisseur die samen met Hayao Miyazaki Studio Ghibli oprichtte, overleed in april dit jaar op 82-jarige leeftijd.

Takahata regisseerde een aantal van de mooiste films van Ghibli; van Only Yesterday tot het hartverscheurende Grave of the Fireflies. Als producent werkte hij ook mee aan vroege Miyazaki films als Castle in the Sky en Nausicaa of the Valley of the Wind. Zijn laatste film als regisseur was het visueel overdonderde Tale of the Princess Kaguya, waarvoor hij een Oscarnominatie ontving.

Takahata tekende nooit zelf, waardoor zijn films vaak experimenteler in animatie waren dan die van Miyazaki. De respectvolle, doch soms ietwat competitieve relatie met Miyazaki wordt overigens op fascinerende wijze belicht in de documentaire In The Kingdom of Dreams and Madness. Er is echter geen twijfel over mogelijk dat Takahata een essentieel onderdeel vormde van Studio Ghibli en geldt als een van de meest unieke regisseurs in de geschiedenis van de animatie.


Reg E. Cathey (18 augustus 1958 - 9 februari 2018)



De doorgewinterde acteur Reg E. Cathey, vooral bekend door zijn rollen in House of Cards en The Wire, overleed begin dit jaar op 59-jarige leeftijd aan de gevolgen van longkanker. Cathey won voor zijn rol als Freddy Hayes in 2015 een Emmy voor beste gastrol. Hij was verder de laatste jaren te zien in Netflix-/Marvel-serie Luke Cage en superheldenfilm Fantastic Four.


Verne Troyer (1 januari 1969 - 21 april 2018)



Verne Troyer, een van de kleinste acteurs in Hollywood, overleed in april dit jaar aan overmatig gebruik van alcohol. Troyer ging al enkele jaren door het leven als alcoholist, maar leek de laatste jaren aan de beterende hand te zijn.

Troyer zal natuurlijk altijd herinnerd worden om zijn rol als Mini-Me in Austin Powers: The Spy Who Shagged Me en Austin Powers in Goldmember. Daarna was hij met name te zien in veel B-films, maar ook in enkele grotere producties als The Love Guru en Harry Potter and the Philosopher's Stone. Troyer werd 49 jaar oud.


Margot Kidder (17 oktober 1948 - 13 mei 2018)



Margot Kidder, de actrice die we vooral kennen als Lois Lane naast Christopher Reeve's Superman, maakte eerder dit jaar zelf een einde aan haar leven. Kidder was in de jaren '70 te zien naast Robert Redford in The Great Waldo Pepper, Brian De Palma's Sisters en The Amityville Horror, maar wist na haar aandeel in vier Superman-films geen verdere hoogwaardige rollen te scoren.


Penny Marshall (15 oktober 1943 - 17 december 2018)



Regisseur en actrice Penny Marshall overleed nog maar een week geleden op 75-harige leeftijd. Haar publicist maakte bekend dat ze is gestorven aan complicaties voortkomend uit diabetes.

Marshall, zus van de in 2016 overleden regisseur Gary Marshall, werd in de jaren '70 als actrice bekend door haar ol als Laverne DeFazio in de sitcom Laverne & Shirley. Na tevens een paar afleveringen van deze serie te hebben geregisseerd, had Marshall
de smaak te pakken en begon ze films te maken. In 1987 maakte ze eerst de comedy Jumpin' Jack Flash, die ze opvolgde met haar grootste hit Big, waarvoor Tom Hanks zijn eerste Oscarnominatie kreeg. Marshall zal door deze film altijd bekend blijven staan als de eerste vrouwelijke regisseur die met een film 100 miljoen dollar in het laatje wist te brengen. Andere succesvolle films van Marshall zijn The Preacher's Wife, A League of Their Own en, misschien wel haar beste film, Awakenings met Robert De Niro en Robin Williams.


Scott Wilson (29 maart 1942 - 6 oktober 2018)



Scott Wilson, de acteur die fans direct zullen herkennen als Hershel uit The Walking Dead, overleed in oktober. Hij was 76 jaar oud.

Hoewel de huidige generatie hem altijd als Herschel zal herinneren, was Wilson al sinds de jaren '60 een begenadigd karakteracteur, die altijd net dat extra beetje kwaliteit gaf aan de films waarin hij werd gecast. Een van zijn bekendste rollen buiten The Walking Dead is nog altijd die in In Cold Blood (1967), een verfilming van Truman Capote's gelijknamige bestseller en een van Wilsons eerste filmrollen. Verder was hij te zien in producties The Ninth Configuration (waarvoor hij zijn enige Golden Globe-nominatie ontving), The Right Stuff, The Exorcist III en Monster.


Bernardo Bertolucci (16 maart 1941 - 26 november 2018)



Bernardo Bertolicci, de veelvoudig bekroonde Italiaanse cineast, overleed een maand geleden aan de gevolgen van kanker. Hij zat al meer dan tien jaar gekluisterd aan een rolstoel, als gevolg van een mislukte operatie aan zijn rug in 2003.

Bertolucci's carrière als regisseur begon in de jaren '60. Hij maakte onderdeel uit van de Italiaanse 'new wave', waarmee hij samen met namen als Antonioni, Fellini en Pasolini de nodige aandacht kreeg van de verfijnde filmliefhebber. Als scenarist hielp hij Sergio Leone mee met het schrijven van western-epos Once Upon a Time in the West, wat gevolgd werd door Before the Revolution, zijn doorbraak als regisseur.

Zijn naam werd definitef gevestigd met de film The Conformist, waarna Hollywood begon te lonken. In de jaren '70 kreeg hij in Amerika voet aan de grond met succesvolle producties als The Spider's Strategem, het omstreden Last Tango in Paris met Marlon Brando en 1900 met Robert De Niro.

Bertolucci's grootste succes kwam echter in 1987 met The Last Emperor, een film die negen Oscars wist binnen te slepen. Na dit enorme succes, keerde de Italiaanse grootmeester terug naar kleinschaligere producties als The Sheltering Sky, Stealing Beauty en The Dreamers.


Milos Forman (18 februari 1932 - 13 april 2018)



Net als elk jaar, verloren we ook in 2018 een aantal grote regisseurs. Milos Forman was hiervan ongetwijfeld de bekendste en meest bekroonde. De Tsjechische regisseur, wiens ouders werden omgebracht in de concentratiekampen tijdens de Tweede Weredoorlog, was zijn hele leven gefascineerd door theater en cinema.

Toen hij na een aantal Tsjechische films in de jaren '70 in Hollywood belandde, maakte Forman direct diepe indruk met One Flew Over the Cuckoo's Nest, een van de meest geliefde films ooit. De film won vijf Oscars, waaronder een voor Formans regie. Dit succes wist hij ruim tien jaar later zelfs te overtreffen met Amadeus (goed voor acht Oscars!).

Cinefielen zullen echter ook zijn minder grote producties waarderen. Zo maakte Forman de klassieke comedy-musical Hairspray en biopics The People vs. Larry Flynt en Man on the Moon.


Nicolas Roeg (15 augustus 1928 - 23 november 2018)



De legendarische Britse filmregisseur Nicolas Roeg overleed eind november op 90-jarige leeftijd. De artistieke regisseur stond bekend om zijn prachtige cinematografie, gestileerde acteerprestaties en eigenzinnige verhalen, die vaak bol stonden van de psychologische elementen.

Zijn bekendste films zijn waarschijnlijk The Man Who Fell to Earth (met een magistrale David Bowie), de iconische horrorfilm Don't Look Now (met Donald Sutherland), de populaire Roald Dahl-verfilming The Witches, cultfilm Walkabout en het door Mick Jagger aangevoerde Performance.

Roeg werkte echter in verschillende hoedanigheden in de filmindustrie voordat hij regisseur werd. Zo was hij eerder second unit-regisseur van o.a. Lawrence of Arabia, Doctor Zhivago en cinematograaf van films als Fahrenheit 451 en Far From the Maddening Crowd. Hij regisseerde daarnaast tv-films als Heart of Darkness en erotische thriller Full Body Massage. Met zijn werk beïnvloedde hij regisseurs als Danny Boyle en Steven Soderbergh.


Tevens overleden in 2018:

Sondra Locke, actrice, The Heart is a Lonely Hunter (28 mei 1944 - 3 november 2018)

William Goldman, scenarist, The Princess Bride (12 augustus 1931 - 16 november 2018)

David Ogen Stiers, acteur, MASH (31 oktober 1942 - 3 maart 2018)

Gary Kurtz, producent, Star Wars (27 juli 1940 - 23 september 2018)

Stephen Hillenburg bedenker, Spongebob Squarepants (21 augustus 1961 - 26 november 2018)

Aretha Franklin, zangeres (25 maart 1942 - 16 augustus 2018)

Dorothy Malone, actrice, Written on the Wind (29 januari 1924 - 19 januari 2018)

Anne V. Coates, editor, The Elephant Man, Lawrence of Arabia (12 december 1925 - 8 mei 2018)

Martin Bregman, producent, Scarface, Serpico (18 mei 1931 - 16 juni 2018)

Steve Ditko, medebedenker/stripauteur, Spider-Man, Doctor Strange (2 november 1927 - juni 2018)

Stephen Hawking, wetenschapper (8 januari 1942 - 14 maart 2018)

Derrick O'Connor, acteur, Lethal Weapon 2 (3 januari 1941 - 29 juni 2016)

Claude Lanzmann, regisseur, Shoah (27 november 1925 - 5 juli 2018)

James Karen, acteur, Poltergeist (28 november 1923 - 23 oktober 2018)

Raymond Chow, producent, Enter the Dragon (8 oktober 1927 - 2 november 2018)

Douglas Rain stem HAL 9000, 2001: A Space Odyssey (13 maart 1928 - 11 november 2018)

Gloria Katz, scenarist, Indiana Jones and the Temple of Doom (25 oktober 1942 - 25 november 2018)

Samuel Hadida, producent, Resident Evil (17 december 1953 - 26 november 2018)

Donald Moffat, acteur, The Thing (26 december 1930 - 20 december 2018)

John Paul Steuer, aceur, Star Trek: The Next Generation (27 maart 1984 - 1 januari 2018)

Hugh Wilson, regisseur, Police Academy (21 augustus 1943 - 14 januari 2018)

Lewis Gilbert, regisseur, You Only Live Twice (6 maart 1920 - 23 februari 2018)

Frank Doubleday, acteur, Escape From New York (28 januari 1945 - 3 maart 2018)