Op het Berlijn filmfestival worden altijd een aantal klassiekers in het zonnetje gezet in het kader van de Berlinale Classics. Een van de hoogtepunten van dit programma onderdeel vormt dit jaar Der müde Tod van Fritz Lang. Deze stomme film uit 1921 werd samengesteld uit allerlei kopieën en compleet gerestaureerd. De première hiervan is in het Friedrichstadt Palast, dat op tien minuten lopen (of twee haltes met de S- bahn) is gelegen van de Potsdamer Platz, het centrum van het festival waar de meeste persvoorstellingen zijn. Hoewel er allerlei nieuwe films in première gaan op het Berlinale blijkt Der müde Tod als journalist een stuk moeilijker te bezoeken dan een van de competitiefilms, omdat een groot deel van de kaarten beschikbaar werden gesteld aan het publiek. Alleen met een kaartje kan je binnen komen, maar gelukkig kan ik er een uur voor aanvang nog eentje bemachtigen. Na wat praatjes van degenen die de restauratie mogelijk hebben gemaakt, komt de dirigent van orkest het podium op en kan het beginnen.

Der müde Tod begint met een jong verloofd koppel, dat een vreemde ontmoet en hem een lift aanbiedt in hun koets. De vreemdeling wekt een naargeestig gevoel op bij de twee en zij zijn niet de enige. Als ze stoppen in het dorp blijkt iedereen daar niet uitgepraat te raken over de vreemdeling. Hij heeft namelijk de begraafplaats gepacht voor 99 jaar en er een dikke muur omheen laten bouwen, zonder deur of raam erin. Hoe hij in- en uitloopt weten ze niet. De jongedame loopt even weg bij haar verloofde, en als ze terugkomt blijkt hij met de vreemde man mee te zijn gegaan. Ze blijft hem zoeken, tot ze erachter komt dat deze man eigenlijk de dood is en haar verloofde mee moest met hem om te sterven. Ze probeert zelfmoord te plegen en komt zo achter de muur terecht. Ze smeekt de Dood om haar verloofde weer te laten leven. Hij zegt haar drie kansen te geven. Elk leven is vertegenwoordigd door een kaars en drie kaarsen staan op het punt om uit te gaan. Als zij een van die kaarsen brandende weet te houden, zal hij haar verloofde weer leven gunnen.

Vervolgens zien we drie verschillende verhalen, waarin liefde en lot centraal staat. Opvallend is dat deze alle drie in een heel andere cultuur afspelen, de eerste in een Arabisch land, de tweede in een Zuid-Europees land en de derde in een Aziatisch land. Natuurlijk komen daarbij ook de nodige stereotypen aan bod, maar deze zijn niet zo erg dat ze politiek incorrect zouden worden gevonden door een publiek van vandaag de dag. Wat ook opvalt, zijn de vele special effects die voorkomen in de film. Van gedaantes die overgaan in een ander persoon tot overlappende beelden in het derde verhaal als een tovenaar een leger aan soldaten van speelgoedformaat tevoorschijn tovert. Hoewel de film voor zijn tijd dus erg modern was, is ook het verhaal meeslepend. Dat komt zowel door de verhalen, die elk in korte tijd je toch weten mee te slepen, de universele thema's van liefde, leven en dood en de geweldige gotische sfeer.

De live muziek die de film begeleidt, maakt het geheel wel echt af. In de filmhuizen zijn steeds vaker voorstellingen van stomme films onder begeleiding van een orkest, maar dit trok me nooit zo. Maar dat geeft wel een aparte beleving en is zeker voor herhaling vatbaar. Natuurlijk is de stomme film niet iets, dat iedereen leuk zal vinden. Maar Der müde Tod vormt een toegankelijke en vermakelijke film binnen het genre en is daarnaast een leuke film voor Fritz Lang- liefhebbers om te kijken, die willen zien waar een van de grote regisseurs van de noir ooit begon.