Auteur: | James Hoberman | Pagina's: | 336 | Release: | 2013 | Taal: | Engels |
Uitgeverij: | Verso | Druk: | 1 | Uitvoering: | Hardcover |
ISBN: | 978-1-7816-8143-5 |
Tussen 1988 en 2012 schreef James Hoberman filmrecensies voor het tijdschrift The Village Voice. Daardoor groeide hij uit tot een van de meest prominente recensenten van de Verenigde Staten. Van invloed op die reputatie zullen ook zijn filmgerelateerde boeken zijn, waarvan de nieuwste Film after Film is. In het boek bespreekt Hoberman de ontwikkeling van de eenentwintigste eeuwse cinema.
Hoberman gelooft dat de Hollywood-cinema van de eenentwintigste eeuw nu al, iets meer dan een decennium na de millenniumwisseling, totaal anders is dan die van de twintigste eeuw. Dat komt volgens hem door een tweetal ontwikkelingen. Een daarvan is een echt eenentwintigste eeuws fenomeen: de aanslagen op het World Trade Center in New York op 9 september 2001. Dat heeft het wereldbeeld compleet veranderd, stelt hij. Daarnaast is er een voor cinema belangrijkere ontwikkeling.
Die tweede ontwikkeling is de opkomst van digitale film. Hoberman stelt dat films sinds het almaar voortschrijdende realisme van visuele effecten niet meer geworteld hoeven te zijn in de realiteit. Hij haalt daarvoor een aantal voorbeelden aan, waaronder The Phantom Menace en Jurassic Park. Gek genoeg ontbreekt in het eerste hoofdstuk van het boek, waarin Hoberman dit verhaal uit de doeken doet, [url=http://www.filmtotaal.nl/persoon.php?id=8873]James Camerons Avatar.
Gelukkig maakt Hoberman dat goed door het tweede hoofdstuk vrijwel geheel te wijden aan die film, en zijn grote invloed op de cinema van nu. Toch was het waarschijnlijk beter geweest als Avatar al eerder genoemd was. Die film zet immers een compleet nieuw precedent als het aankomt op films zonder wortels in de realiteit. Afgezien daarvan maakt Hoberman een goed punt in de eerste hoofdstukken van Film after Film.
Opvallend aan de manier waarop Hoberman zijn betoog houdt, is de hoeveelheid ingewikkelde begrippen waarmee hij zwaait. Zo haalt hij op een bepaald moment in het boek een filosofisch concept van de Franse postmodernist Jean Baudrillard aan, dat van de hyperrealiteit. (Te) kort samengevat houdt dat in, dat mensen tegenwoordig steeds meer geloven de wereld te kennen, zonder zaken ook écht meegemaakt te hebben. Een goed voorbeeld daarvan is een vliegtuigcrash.
Dankzij televisie weten we hoe een vliegtuigcrash eruit ziet, maar dus niet omdat we het zelf meegemaakt hebben. Dat is de hyperrealiteit die Baudrillard bedoelt. Je hoeft dingen niet meer meegemaakt te hebben om ze toch - in ieder geval voor je gevoel - ervaren te hebben. Hoberman stelt dat films als The Matrix in lijn liggen met het begrip van Baudrillard. Echter, in plaats van de nadruk te leggen op het feit dat de inhoud van de film inderdaad past binnen dit begrip, legt Hoberman juist de nadruk op CGI. Dat is een "real without origin or reality", schrijft hij letterlijk. Daar valt wel iets voor te zeggen, maar het statement behoeft meer uitleg dan enkel de stelling dat het volgens Hoberman zo is.
Op die manier van doen kun je Hoberman vaker betrappen in het boek. Toegegeven, hij legt veel goed uit, maar maakt op sommige momenten simpelweg een statement zonder daar verder op in te gaan. Of dat het verhaal van het boek nou ophoudt of niet, je mag wel verwachten dat bij grote statements een goede uitleg gegeven wordt. En dat al helemaal bij filosofische statements als dat over hyperrealiteit. Als je voorbij dit minpunt kijkt, dan blijft er een interessant boek over van een auteur die soms wat opschepperig overkomt. Vooral leuk zijn de hoofdstukken waarin films en hun invloed op de cinema uitgelicht worden. Daarbij springen vooral besprekingen van minder bekende producties als Avalon en Russian Ark in het oog.
Film after Film is te koop bij online winkels als Bol.com, Polare en Athenaeum. Uiteraard is het ook in de winkel te koop. Met dank aan Verso voor het recensie-exemplaar.