Het London Film Festival is een evenement dat jaarlijks wordt georganiseerd door het British Film Institute en dit jaar alweer zijn 57e editie beleeft. Na de festivals in Cannes, Berlijn en Venetië mag dit festival het meest vooraanstaande van Europa worden genoemd. Als vertegenwoordiger van FilmTotaal had ik het geluk om het festival dit jaar bij te wonen.

Na het geweld van grotere films zoals Gravity en Captain Phillips ging het London Film Festival gestaag verder en was het nu de beurt aan een aantal kleine, intieme en voor het grootste deel ronduit bizarre films.



Terry Gilliam en castleden Gwendoline Christie, Sanjeev Bhaskar en Lily Cole

Op zondag 13 oktober beleefde de nieuwste film van auteur Terry Gilliam zijn Europese première. Gilliam, een regisseur die bekend staat om zijn excentrieke visie (vaak van de toekomst) en de problemen waarmee zijn producties gepaard gaan (bekijk hiervoor alleen al eens documentaire Lost in La Mancha), maakt met The Zero Theorem wederom een film die het publiek dwingt om goed op te letten. Het verhaal over hacker Qohen Leth (een kale Christoph Waltz) die de reden van zijn bestaan probeert te ontdekken door het oplossen van een mathematisch probleem met behulp van een merkwaardig computerspel, staat ver van de grotendeels lineaire ‘hap-slik-weg’-films die we dagelijks krijgen voorgeschoteld. Waltz is ronduit briljant als het afgezonderde hoofdpersonage en laat een geheel andere kant van zijn acteerspectrum zien dan in de rollen die hij speelde in Tarantino's laatste twee films. Een rappende Tilda Swinton met grote voortanden, Matt Damon met het lelijkste kapsel dat je je kunt bedenken en Gilliams gebruik van kleur en steampunk-achtige machinerie laten de bizarrometer alleen maar verder op tilt slaan. The Zero Theorem is daarmee dan ook een film die lang niet iedereen zal bekoren, maar ook door niemand afgedaan kan worden als oninteressant.

De toekomst zal moeten uitwijzen of The Zero Theorem zich kan meten met Gilliams andere toekomstvisies Brazil en Twelve Monkeys, maar de meester is op 73-jarige leeftijd zijn streken zeker nog niet verloren. Na afloop van de film gaf Gilliam, die vreemd genoeg (of juist niet?) werd vergezeld door een drietal acteurs die slechts momenten in de film waren te zien (Lily Cole, Sanjeev Bhaskar en Game of Thrones’ Gwendoline Christie), aan dat het steeds lastiger voor hem wordt om de financiën voor zijn projecten bij elkaar te schrapen en zo dus eigenlijk gedwongen wordt om kleinere films als The Zero Theorem te maken. De cast en crew van de film werkten voor een fractie van hun normale salaris, iets dat maar weer eens aangeeft wat een aanzien de regisseur geniet in de filmindustrie. Of The Zero Theorem ook in Nederland (of ergens anders) zal gaan draaien, is nog onduidelijk.



Regisseur Jonathan Glazer (midden) tijdens een Q&A

Na The Zero Theorem dacht ik de vreemdste film van het festival wel te hebben gezien, maar niets kon me voorbereiden op de ‘mindfuck’ van Jonathan Glazers Under the Skin. De film ging op dezelfde dag als The Zero Theorem in première, maar draaide gelukkig ook de dag erna. In Under the Skin speelt een donkerharige Scarlett Johansson (wier dialoog minimaal is) een buitenaards wezen dat zich als mens heeft vermomd en in Schotland op willekeurige plekken eenzame mannen van de straat pikt, om vervolgens… Tja, dat ga ik niet verklappen. Zelfs als ik dit zou willen, is het bijna onmogelijk uit te leggen wat er daarna gebeurt. Regisseur Glazer, die in de afgelopen dertien jaar alleen de films Sexy Beast en Birth maakte, levert met Under the Skin een film af die qua eigenaardigheid mensen zal doen denken aan de beste werken van David Lynch en Holy Motors (2012) van Leos Carax. Maar deze vergelijkingen doen de film geen eer aan. Glazers film is een uniek pareltje dat zich met trots mag scharen tussen de hersenkronkels van Lynch en vergelijkbare regisseurs. Under the Skin is visueel overrompelend, de nare, haast hypnotische muziek zal nog een tijdje blijven nadreunen in je hoofd en Scarlett Johansson zet een nieuwe, gewaagde stap in haar acteercarrière.



De hoogzwangere Kate Winslet deelt handtekeningen uit

Diezelfde dag was dramafilm Labor Day van Jason Reitman na alle ‘weirdness’ van The Zero Theorem en Under the Skin haast een luchtig tussendoortje te noemen. Bij de Europese galapremière waren naast Reitman ook hoofdrolspelers Josh Brolin en de hoogzwangere Kate Winslet aanwezig. Labor Day gaat over Adele, een gescheiden vrouw (Winslet) die doodsbang is om naar buiten te gaan. Als ze dan toch het huis uitgaat met haar zoon Henry (talentvol acteurtje Gattlin Griffith) om de maandelijkse boodschappen te doen, wordt ze door de ontsnapte gevangene Frank (Brolin) gedwongen om hem mee te nemen naar haar huis, om daar een dag of twee te schuilen. Frank blijkt echter een uiterst sympathieke kerel, en wordt door Henry al snel gezien als een soort vaderfiguur. Maar ook Adele is niet bepaald gevoelloos voor Franks aantrekkingskracht... Regisseur Reitman staat bekend om films zoals Juno en Up in the Air, waarvan de dramatische opzet doorspekt wordt met komische elementen. Labor Day is zijn eerste film waarbij drama de boventoon voert, en dat gaat hem goed af. Perfect is de film niet; het verhaal van Labor Day loopt soms een beetje vast en is iets te vaak afhankelijk van flashbacks en flashforwards. Het acteerwerk is echter van de bovenste plank. Winslet en Brolin hebben duidelijk 'chemistry' en weten beiden subtiel uit te drukken dat ze een naar verleden hebben. Met name Winslet schittert en zou niet genegeerd mogen worden in het komende prijzenseizoen.