Titel: Mafia, the glamour of crime | Auteur: Fien Meynendonckx | Uitgever: Tectum Publishers | Druk: 1 | Pagina's: 288 | Release: oktober 2011 | Uitvoering: Hardcover | ISBN: 9789079761791

Het is een flinke tijd geleden dat er een grote film over de georganiseerde misdaad op het witte doek voorbij kwam. Uiteraard verscheen in 2006 nog Martin Scorsese's moderne klassieker The Departed en waren ook Michael Manns Public Enemies (2009) en Sam Mendes' Road to Perdition (2002) sterke misdaadfilms. De grootste filmsuccessen over de misdaad werden echter in de jaren 70, 80 en 90 van vorige eeuw geboekt met de The Godfather trilogie en titels als Mean Streets (1973), Scarface (1983), Once Upon a Time in America (1984), The Untouchables (1987), Goodfellas (1990), Casino (1995) en Donnie Brasco (1997). Tegenwoordig zien we de maffiosi vaak eerder op het kleine scherm. Denk maar aan de onvergetelijke HBO serie The Sopranos (1999 - 2006), het recente Boardwalk Empire (2010 - heden) en de toekomstige tv-serie rond Goodfellas. In het boek Mafia van Fien Meynendonckx wordt er ingezoomd op de bekendste misdadigers uit het échte leven en de filmindustrie.

Het boek Mafia, the glamour of crime bestaat uit zeven hoofdstukken, namelijk Maffia in Amerika, Korte geschiedenis van de Maffia in Amerika, Gangster talk, Gangster stereotypes, De Maffia in Hollywood, Maffia in de wereld en De realiteit. Naast de nodige tekst, in het Engels, Frans en Nederlands, komen er flink wat paginavullende afbeeldingen van criminelen en uit films voorbij. De eerste hoofdstukken zoomen met name in op de Italiaanse, Ierse en de Joodse georganiseerde misdaad in de States. Pas een stap later volgt een (visuele) bespreking van veelal bekende titels uit het geliefde filmgenre.

In de hoofdstukken "Gangster stereotypes" en "De Maffia in Hollywood" wordt er stilgestaan bij de invloed op de filmwereld. Na het bespreken van enkele bekende real-life gangsters, komt er een flinke reeks acteurs aan bod die in de afgelopen 100 jaar belangrijke rollen hebben gespeeld in de misdaadfilms. Denk hierbij aan namen als Edward G. Robinson (Little Caesar, 1931), Humphrey Bogart (Bullets or Ballots, 1936), Marlon Brando (The Godfather, 1971), Al Pacino (Scarface, 1983) en regisseur Martin Scorsese (Goodfellas, 1990). Afsluitend volgt er een beknopte beschrijving over de geschiedenis van de misdaadfilm.

In het laatste hoofdstuk kijkt de auteur verder dan de bekende maffia stromingen. Er wordt kort stilgestaan bij de Yakuza (Japan), de Kkangpae (Zuid-Korea), de Triade (China), de Vor (Rusland), La Eme (Mexico) en de misdaad in India, bekend onder de naam Mumbai Mafia. Bij elke beknopte beschrijving volgen ook de vele films die er zijn gemaakt. Denk aan titels als Branded to Kill (1967), Sonatine (1993), Green Fish (1997), Shanghai Triad (1995), Eastern Promises (2007), Brat (1997) en American Me (1992).

Proef op de som: Als je het boek Mafia op een willekeurige pagina van de 288 pagina's openslaat, dan kun je uitkomen op de spread van de introductie. Dit is gelijk een goed beeld op hoe het boek is opgebouwd. Er is ruimte voor grote afbeeldingen met een beknopte tekst, zowel in het Engels, Frans als Nederlands. In de inleiding staat gelijk de quote "As far back as I can remember I always wanted to be a gangster" van acteur Ray Liotta in Goodfellas.



In het boek is ook ruimte voor vergelijkingen. Op onderstaande spread zie je de échte Italiaanse maffiabaas John Gotti (rechts) en acteur Armand Assante (links), die de populaire gangster speelde in de geliefde tv-film Gotti uit 1996.



Een van de échte gangsters die in het dikke boek wordt besproken, is John Dillinger. De bankrover werd onlangs nog gespeeld door Johnny Depp in de misdaadfilm Public Enemies van regisseur Michael Mann.



Een van de meest typerende gezichten uit de misdaadfilms uit de jaren 30 is die van acteur James Cagney. Zijn bekendste rol had hij in The Public Enemy (1931).



Samen met Al Pacino is Robert De Niro het gezicht van de gangsterfilms uit de jaren 70, 80 en 90 van vorige eeuw. Aan het eind van die periode liet hij zich verleiden om op te draven voor de mafiakomedies Analyze This (1999) en het vervolg Analyze That (2002). Hieronder de jonge De Niro (rechts) in de film Once Upon a Time in America en links zie je hem met acteur Billy Crystal in Analyze This.



Ook de huidige succesvolle maffia tv-serie Boardwalk Empire is opgenomen. De serie van HBO draait met name rond het personage Enoch "Nucky" Tompson, gespeeld door Steve Buscemi. Ook duikt een jonge Al Capone (Stephen Graham) regelmatig op.



Al met al geeft het omvangrijke boek Mafia een fraaie indruk van de wereldwijde maffia en het filmgenre misdaad. Diepgaand kan het echter niet genoemd worden, aangezien het boek voor het grootste gedeelte is gevuld met afbeeldingen. Hierdoor heb je het binnen enkele uurtjes doorgespit en doelt de dikke pil vervolgens enkel als leuk ogende boekenkastvulling. De toevoeging van de overige misdaadstromingen, zoals de Yakuza en de Vor, is het meest informatief. Voor de prijs van zo'n 55 euro is Mafia verkrijgbaar bij de bekende (online) boekhandels. Met dank aan uitgever Tectum Publishers voor het recensie-exemplaar.