De 56-jarige Rowan Atkinson werd een wereldwijd fenomeen met Mr. Bean. Onlosmakelijk is de acteur verbonden met de rol van excentrieke, licht gestoorde Brit, maar daarnaast speelde hij tal van andere personages. Een van die creaties ontstond in de jaren negentig, toen hij in commercials voor een creditcardbedrijf een stuntelende geheim agent speelde. Pas jaren later, in 2003, kreeg Johnny English zijn eigen film. Na een aantal bijrollen en een tweede Bean-film, is Atkinson nu opnieuw in de bioscoop te zien als incapabele MI7-agent. De acteur was kort in Amsterdam om te vertellen over Johnny English Reborn.

Heeft u veel voor de film moeten trainen?
Ja, meer dan normaal. Ik heb moeten oefenen en ik heb wat gevechtstraining gehad. Ik vond het soms wel een beetje saai, maar ik ben blij dat ik het gedaan heb, zodat ik veel dingen zelf kon doen.

U bedoelt de stunts?
Ja, de meeste heb ik zelf gedaan. Ik ben alleen niet erg goed met hoogtes, maar voor de rest ging het wel. Ik ben nooit echt atletisch geweest, maar wel aardig lenig. Ik wil niet beweren dat ik goed ben in stunts, maar ik vond mezelf goed genoeg.

Traint u ook uw gezichtsuitdrukkingen?
Nee, dat doe ik nooit. Ik herinner me dat ik mijn gezicht ontdekte toen ik twintig was, maar sindsdien heb ik er nooit verder mee geoefend. Ik ben altijd wel een beetje verrast als ik die vraag hoor, of ik mijn gezichtsspieren train voor de spiegel of iets dergelijks. Dat heb ik nooit echt gedaan. Je oefent af en toe wel bepaalde bewegingen, maar met gezichtsuitdrukkingen werkt dat anders. Ik eis als het ware wat mijn gezichtsspieren moeten doen en ga er vanuit dat mijn gezicht ook doet wat ik denk. En over het algemeen pakt het ook uit zoals ik bedoelde.

Improviseert u veel op de set?
Nee, wel tijdens het schrijven. Dan zitten we samen, iedereen roept wat ideeën en dat wordt dan opgeschreven. Soms sta ik dan op om bepaalde dingen voor te doen, zodat we een idee krijgen hoe het eruit ziet. Maar op de dag van het draaien zelf is er geen improvisatie meer.

Waarom wilde u een vervolg maken op Johnny English?
Een logische reden was dat Universal er wel geld in zag. Ten tweede kreeg ik de kans om iets nieuws te doen, of iets beters. Het personage is niet zo maar ontstaan, het is gecreëerd in een lange periode, waarin je zelf ook steeds meer ontdekt. Ik zag het wel zitten om Johnny English geloofwaardiger te maken, en hem eigenlijk meer een verhaal te geven. Om hem in verschillende situaties te zetten en daardoor voor een groter inlevingsvermogen te zorgen. Ik vind dat dat wel heeft gewerkt, je wil dat hij slaagt, nog meer dan in de eerste film. Het leuke aan dit personage is dat hij best goed is, geen complete gek, hij is alleen niet zo goed als hij zelf denkt. Hij is iets te zelfverzekerd. Zo’n tekortkoming is een vruchtbare bodem voor komedie. Met dit tweede deel hebben we een wat geloofwaardigere plot willen maken. We zien de film graag meer als een komediethriller dan een spionageparodie. Dat is wel lastiger, omdat je het goed moet uitbalanceren, maar je kunt meer uit het personage halen.

Heeft u er ooit aan gedacht om een meer serieuze of dramatische rol te spelen?
Ik denk dat de dingen die je nodig hebt om een komische rol te spelen, in principe dezelfde moeten zijn als voor een serieus personage. Ik denk dat het probleem zit in de vraag of het publiek het wel accepteert. Ik draag duidelijk wat met me mee, voornamelijk door Mr. Bean. Ik denk dat het heel erg afhangt van hoe en wanneer je het doet.

Maar zou u het willen?
Ik zou het graag doen, maar het is geen ambitie. Ik heb het niet nodig. Sommige mensen hebben dat wel, maar ik ben erg blij met wat ik nu doe.

U bent ook werkzaam als producent. Zijn er dingen die u achteraf graag anders had willen zien?
Ja, vrij veel eigenlijk. Het kan best lastig zijn als je niet alle tijd hebt. Als je niet genoeg tijd overlaat tussen de montage en de release, dan kun je het niet echt goed laten bezinken. Je kunt wel testpublieken gebruiken tijdens de montage, maar ook daarna besef je nog dat er dingen beter hadden gekund. De lengte van een shot, of een andere take; veel kleine dingetjes.

Het klinkt alsof u best actief bent gedurende het hele creatieproces, zou u niet ooit zelf eens willen regisseren?
Ik denk niet dat ik ooit mezelf zou willen regisseren, maar ik heb wel een lichte interesse in anderen regisseren. Vooral met mijn eigen films ben ik blij dat ik de regie aan iemand anders kan overlaten, het lijkt me niet prettig om de baas te zijn over mijn eigen performance. Maar ik denk wel dat ik een oog voor regisseren heb, ik denk dat ik wel weet hoe het werkt. Toch is het zoals bij de serieuzere rollen: het is nooit echt een ambitie geweest. Bovendien is het grootste probleem als regisseur dat je met acteurs moet omgaan, dat lijkt me niet bepaald leuk.

Kunnen regisseurs makkelijk met u overweg?
Ik denk dat ik redelijk te regisseren ben, maar wel doodvermoeiend. Ik ben nooit tevreden, dat moet af en toe heel frustrerend zijn. Ik denk dat ik als persoon aangenaam genoeg ben, maar als acteur wat veeleisend kan zijn. Ik ben er niet trots op, maar zo is het.

Wie is de baas?
[denkt even na] Het is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen mij en de regisseur, zo zou ik het beschrijven.

Wat voor publiek had u bij het maken van de film in gedachten?
We hebben niet echt onderzoek gedaan naar wie het wel of niet leuk vindt. Ik heb niet echt een bepaald publiek in mijn hoofd als ik dingen schrijf, misschien dat ik me soms een keer afvraag of een elfjarige een bepaald woord begrijpt. Het belangrijkste bij komedie is om te maken wat jou zelf aan het lachen maakt.

Kunt u zelf nog van alle grappen genieten?
Vooral tijdens het schrijven kunnen we er allemaal om lachen en er echt plezier mee hebben. Het is leuk om ermee te experimenteren en te zeggen of doen wat er in je opkomt. Maar tijdens het draaien is het niet leuk of grappig, er wordt dan maar erg weinig gelachen. Dan gaat het er om dat je zorgt dat het aankomt bij je publiek, en dat is gewoon hard werken.

Lees ook de recensie van Johnny English.