Filmtotaal Recensie
Regie: Darezhan Omirbayev | Cast: Nurlan Baitasov (Student), Maya Serikbayeva (Saniya), Edige Bolysbayev (Dichter), e.a. Speelduur: 92 minuten | Jaar: 2012
Heeft de ene mens meer rechten dan de ander en staat hij hierdoor boven de wet? Rechtvaardigt deze gedachte vervolgens het plegen van een misdaad? En als de misdaad eenmaal gepleegd is, kan deze dan worden rechtgetrokken door er goede acties tegenover te stellen? Dit zijn de centrale vragen van één van de vier grote romans van één van de drie grote klassieke Russische schrijvers. Misdaad en Straf van Fjodor Dostojevski verscheen in 1866. Sindsdien zijn talloze toneelbewerkingen en verfilmingen van het werk verschenen. Centraal staat een armoedige student die een moord pleegt op een pandjesbazin. Maar de misdaad heeft onbedoelde bijwerkingen en de student probeert met zichzelf en zijn acties in het reine te komen. Hij pleegt de moord vanuit de gedacht dat hij meer is dan een ander, maar krijgt wroeging en wil zijn daden gladstrijken.
Het Kazachse Stoedjent is een hedendaagse bewerking van het boek van Dostojevski. De contouren zijn gemakkelijk te herkennen. De film opent met een uit de hand gelopen ongeluk op een filmset waarbij thee op een actrice gemorst wordt. Ze heeft het aangelegd met een rijke bankier die haar in staat stelt zich te wreken op de aanstichter van het onvoorstelbare leed dat haar is aangedaan. Filmmaker Darezhan Omirbayev wil er de gedachte van de Übermensch die Dostojevski poneerde mee aantonen. En dat die zich in veel hoedanigheden kan manifesteren en nog steeds maatschappelijk relevante thematiek vertegenwoordigt. In de moderne werkelijkheid, zelfs die van Kazachstan, is het de rijkaard die de lakens uitdeelt. Vervolgens neemt de maker ons mee naar het armzalige leven van een naamloze filosofiestudent die een bijbaantje op de set heeft en maar met moeite de touwtjes aan elkaar kan knopen. Het bronmateriaal wordt duidelijker herkenbaar als hij in een café een oude dichter ontmoet. Hij wordt uiteindelijk het doel waarmee de student zijn misdaad van de laffe moord op een winkelier en de enige getuige wil vergoelijken.
