Filmtotaal Recensie
Regie: Oliver Hirschbiegel | Cast: Christian Friedel (Georg Elser), Katharina Schüttler (Elsa), Burghart Klaußner (Nebe), e.a. | Speelduur: 114 minuten | Jaar: 2015
De geschiedenis kende, voor zover we weten, veertien pogingen om Adolf Hitler om het leven te brengen, zijn eigen zelfmoord niet meegerekend. Een vooraanstaand politiek figuur wordt al snel een doelwit van zijn tegenstanders, maar vooral als het iemand is met zon uitgesproken, verderfelijk en extreem beleid en gedachtegang als dat van de aanvoerder van het Derde Rijk. De bekendste moordaanslag op de nationaalsocialist was door zijn voormalige legeraanvoerders uitgevoerd in 1944. De beraming en uitvoering ervan werd gedocumenteerd in Bryan Singers Valkyrie. Maar de dertien andere (bekende) aanslagen op het leven van de fascistische leider waren dikwijls van geheel andere orde. Soms kan er in het gewone individu iets knappen waardoor er eigenrichting en een ideologie ontstaat die leidt tot een moordaanslag. Een bijzonder geval was de aanslag door Georg Schorsch Elser ten tijde van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Polen was net binnengevallen door de nazis toen de eenvoudige muzikant en arbeider uit München een bom liet afgaan op een boot waar Hitler zojuist een speech had gegeven. Acht mensen kwamen om het leven, maar het doelwit ontkwam.
Het levensverhaal, de gewetensnood en de plannen van Elser worden in de naar hem genoemde biopic opgetekend door Oliver Hirschbiegel, inderdaad de man achter wereldhit en Oscarkandidaat Der Untergang. Voor een waargebeurd drama over de Tweede Wereldoorlog is het opmerkelijk dat Hirschbiegel eigenlijk rondom deze historische gebeurtenis heen vertelt. We maken kennis met Elser als hij op het punt staat om de bom te monteren, maar door zijn eigen domme en nerveuze gedrag tegen de lamp loopt nog voordat de bom tot ontploffing komt. Elser houdt tijdens het verhoor zijn kaken stijf op elkaar, maar hier komt verandering in als zijn vriendin als pressiemiddel in de strijd wordt betrokken. Dan schakelt Hirschbiegel terug naar het vroegere leven van de jongeman die een onbezorgd bestaan in de provincie leidt, maar ook lijdzaam moet toezien hoe de NSDAP van Adolf Hitler een steeds grotere greep op de samenleving krijgt. Elser is een creatieve meubelmaker die houdt van zingen, muziek maken en tekenen. Terwijl hij het aanlegt met de mooie, maar bezette Elsa, ontvouwen zich in Georgs hoofd de plannen om Duitsland te behoeden van de tirannie van Adolf Hitler. Niemand weet wat er in het hoofd van Elser omgaat.
