Filmtotaal Recensie
Regie: Mikael Håfström | Cast: Anthony Hopkins (Priester Lucas Trevant), Colin ODonoghue (Michael Kovak), Alice Braga (Angeline), Rutger Hauer (Istvan Kovak), Ciarán Hinds (Priester Xavier), e.a. | Speelduur: 114 minuten | Jaar: 2011
In The Rite werpt regisseur Mikael Håfström een licht op een zaak die het Vaticaan liever verborgen had willen houden voor de buitenwereld. En om de grappenmakers onder ons maar gelijk het wapen uit handen te nemen: dit gaat niet over de recente openbaringen binnen de kerkelijke instanties, maar om de toepassing van een ritueel exorcisme. Jawel, de duivel is ook in deze tijd nog volop actief en heeft niet aan kracht ingeboet. Zelfs als je niet in hem gelooft, betekent dat niet per definitie dat je veilig voor hem bent. Wel een beetje jammer dat we het zonder kotsende, gorgelende en vloekende bezetenen moeten stellen.
Een film met een duiveluitdrijvingsthema als uitgangspunt is onherroepelijk schatplichtig aan de moeder aller exorcistenfilms: The Exorcist van William Friedkin. Een schokgolf van angst en verontwaardiging zal The Rite zeker niet kunnen bewerkstelligen, daarvoor zijn de uitdrijvingen veel te braaf. Het is alsof je naar een milde variant van Friedkins klassieker aan het kijken bent. Bovendien is het je-moet-erin-geloven-om-het-te-kunnen-verslaan-moraaltje zo plat als een hostie. De makers weten hun eigen gebrek aan verdieping pijnlijk duidelijk te maken door te pas en te onpas in te zoomen op crucifixen en rozenkransen. Vreemd eigenlijk, want waar de film aan de ene kant duidelijk op sensatie leunt (getuige ook de soundtrack die volstaat met bombastische kerkmuziek), wil hij aan de andere kant een grote mate van gereserveerdheid bewaren. Het gevolg is dat de film ergens tussen wal en schip belandt: horrorliefhebbers komen bedrogen uit bij deze milde exorcist, en voor mensen die geïnteresseerd zijn in religieuze overpeinzingen schiet de film ernstig tekort.
