Mi País Imaginario volgt vol optimisme het verloop van de Chileense volksopstand die startte in 2019. Toen barstten protesten los nadat de toenmalige regering de prijzen voor metrokaartjes wilde verhogen. Na die vroege dagen met brute repressie zag de staat zich uiteindelijk gedwongen om een commissie opdracht te geven een alternatief te ontwikkelen voor de huidige grondwet, die stamt uit de tijden van Pinochets dictatuur. Maar de documentaire kapt af vóór het referendum over het voorstel van die commissie, waar tweeënzestig procent tegen stemde. Voor tegenvallers geen plaats.
Desalniettemin voelt de roep om een faire grondwet als een ontwikkeling vanuit de basis die decennia terug was ingezet en door zal gaan. In de terugkeer naar zijn vaderland Chili trekt regisseur Patricio Guzmán een rode draad van de politieke strijd in 1973 tot het heden. Hij maakt dan ook al zijn hele carrière films over zijn land, met onder andere het driedelige La Batalla de Chile over de val van president Salvador Allende. Een oeuvre waar hij graag naar refereert in persoonlijke voice-overs. Soepeltjes wisselen de joelende mensen van toen af met die van de tegenwoordige opstand, waarin alleen het zwart-wit weggeeft wat de verleden tijd is.
De vervoering van dit gevecht om rechtvaardigheid komt sterk terug in het opzwepende ritme van actiefoto's begeleid door protestgeluiden en demonstranten die gehuld in de dampen van traangas oprukken richting politie. Ondertussen geven gasten hun steevast scherpe observaties over de huidige gebeurtenissen. Louter vrouwen. Dat zij de motor vormden van deze opstand culmineert in Mi País Imaginario met een krachtige sequentie waar de camera in een plein bijna op botst tegen de geblinddoekte vrouwen wanneer zij vol overgave hun strijdgedicht ten gehore brengen.
Guzmán steekt als verteller zijn bewondering niet onder stoelen of banken. In elk beeld klinkt de loftrompet door. Drones vliegen over de imposante menigtes op de straten van Santiago. In plaats van onderzoeken waarom het uiteindelijke grondwetvoorstel het niet haalt ondanks een tachtig procent meerderheid, eindigt de film liever met de overwinningsrede van de huidige socialistische president Boric na zijn verkiezing. Een zege over de conservatieve krachten in Chili waar de film verder weinig over te melden heeft. De impliciete aanname is dat een ieder al de onrechtvaardigheid van het huidige systeem inziet. In plaats van te overtuigen biedt de film overtuiging.
Maar voor degenen die zich willen verzetten tegen het oprukkende autoritarisme in de wereld biedt Mi País Imaginario inspiratie. Ook Nederland glijdt rap af naar fascisme met trekkerterreur en meutes in Staphorst terwijl Rutte IV en een partijdige politie de fundamenten van de rechtsstaat afbrokkelen. Wellicht kan deze documentaire een vuur aanwakkeren bij de tandeloze oppositie tegen bijvoorbeeld Rutte IV's stelselmatige mensenrechtenschendingen in Ter Apel.
In Chili is in ieder geval de beweging voor een nieuwe grondwet nog niet ten einde, zoveel wordt duidelijk wanneer menigtes bij een herdenking de barricades omverwerpen op het plein waar alle actie plaatsvond. De hoop op een betere wereld gloort in de weerstand van de Chilenen tegen de erfenis van Pinochet. In hun verbeelding leeft die wereld al. Mi País Imaginario nodigt uit te vragen: hier straks ook?
