De aloude vraag wat je als cadeau koopt voor iemand die alles al heeft, kan worden overtroefd met de vraag wat je koopt voor iemand die gaat sterven. Blackbird introduceert de terminaal zieke Lily, die besloten heeft uit het leven te stappen. Voordat ze dat doet, organiseren zij en haar man een afscheidsweekend voor intimi. Een typische familieaangelegenheid, zij het met een behoorlijk definitieve afloop. Dat dochter Jennifer komt aanzetten met een schattig peper-en-zoutstel illustreert het ongemak van de situatie. Het is immers niet alsof Lily er ooit gebruik van zal maken. Maar goed, Jennifer is nou eenmaal het type dat niet met lege handen wil aankomen. Lily's beste vriendin Liz geeft simpelweg een bos bloemen. Een cadeau dat voor minder ongemak zorgt, maar eigenlijk toch ook best vreemd is. Lily zal namelijk eerder dood zijn dan de bloemen.
Een dikke negen jaar geleden schreef ik voor deze website een recensie over de film De Goede Dood, waarin ik in de openingsalinea bepleitte dat er onderhand wel genoeg films over euthanasie waren gemaakt. Blijkbaar denken sommigen daar anders over, want vijf jaar later verscheen de Deense film Silent Hearts, waarvan Blackbird een remake is. Het zijn geen films waarin euthanasie een van de aangesneden onderwerpen is, maar simpelweg hét onderwerp. Het doet me afvragen of het zelfverkozen sterven van iemand genoeg is om een volledige film mee te vullen. Vanzelfsprekend kun je overal films over maken, maar is dit verschijnsel onderhand niet voldoende ingeburgerd dat in de behandeling ervan op zijn minst een creatieve draai aan het onderwerp moet worden gegeven?
Je zou kunnen bepleiten dat Blackbird één element bevat dat de materie een beetje weet te verheffen: er is sprake van een illegaal uitgevoerde euthanasie. Lily en Paul wonen namelijk in een van de veertig Amerikaanse staten waar euthanasie nog niet is toegestaan en dus hebben ze een plan uitgedacht waarbij zij op een waardige wijze een einde aan haar leven zal maken, terwijl hij ver genoeg uit de buurt is om niet voor haar dood verantwoordelijk te kunnen worden gehouden. Maar zoals Lily terloops opmerkt, hadden ze ook prima naar Europa of een andere staat kunnen gaan. De enige reden dat ze dat niet hebben gedaan, is dat ze simpelweg in haar eigen huis wil sterven. De illegaliteit van de situatie zorgt daardoor bijna nooit voor spanning of drama. Het is slechts een kwestie van voorkeur.
En dus is Blackbird toch een uiterst conventionele film geworden. Met zijn onderwerp zou een film als deze dertig jaar geleden mogelijk nog voor enige controverse hebben gezorgd, maar anno nu is het slechts een brave familiefilm die consequent binnen de lijntjes kleurt. Verrassingen hoeven we dus niet te verwachten. Lily's besluit is al ruim voor aanvang van de film genomen en de manier waarop ze het leven zal verlaten ligt ook al volledig vast. Het enige dat nog rest is afscheid nemen en de voltrekking van haar dood. De enige verrassing is dat die afscheidsfase aanvankelijk prima lijkt te verlopen, om vervolgens toch nog even op een stevige hobbel te stuiten. Jammer genoeg levert dat slechts een korte emotionele omweg op, waarna de film toch weer netjes volgens plan verdergaat.
De kwaliteit van een film zit niet in waar hij over gaat, maar juist in hoe hij ergens over gaat. Uitvoering is altijd doorslaggevend en Blackbird is in zijn uitvoering volkomen degelijk. Roger Mitchell is een vaardig regisseur en hij beschikt over een goede cast die prima uit de voeten kan met de imperfecte personages. Maar uiteindelijk spelen ze allemaal toch een zekere variatie op hun gebruikelijke rollen. Zo is Susan Sarandon prima als Lily, maar haar vertolking voelt wel als een optelsom van al haar rollen van de afgelopen twintig jaar. Maar goed, laten we het van de positieve kant beschouwen: als dit soort tussendoortjes ervoor zorgen dat euthanasie ooit zal worden beschouwd als een dusdanig alledaags onderwerp dat er geen films meer aan hoeven te worden gewijd, dan hebben ze misschien toch wel enig bestaansrecht.
