Een goede film van Michael Haneke achtervolgt je en grijpt zich vast in je herinnering. Een slechte waarschijnlijk ook, maar dan moet de Oostenrijkse meester er eerst eentje maken. Dat is hem weer niet gelukt. Caché sluit naadloos aan bij zijn voorgaande werk, waarin hij de mens op pijnlijke wijze blootlegt en hem ontdoet van de broze laag die wij beschaving of moreel besef noemen. Dat Haneke 'schon wieder' een verontrustende film aflevert, mag geen verrassing heten, want de aard van de mens is in zijn ogen nog steeds niet fraai. Hij staat al jaren bekend als een regisseur die shockerende films aflevert (denk aan Funny Games, Der Siebente Kontinent of La Pianiste), maar daar wordt zijn imposante oeuvre ernstig tekort mee gedaan. Haneke is geen sensatiezoeker en heeft absoluut wat te zeggen. Als één regisseur keer op keer zijn persoonlijke visie uitdraagt en zich niet laat manipuleren, is het Haneke wel. Iemand die geschoold is in de psychologie en filosofie en pas op zijn zevenenveertigste zijn eerste film maakte, is niet uit op effectbejag. Haneke heeft jaren naar de mens gekeken, is daar pessimistisch van geworden en heeft er akelige, maar prachtige films over gemaakt.
Interviews met de filmmaker leren dat zijn films vooral over zijn eigen angsten gaan. Zo is hij onder meer bang voor het buitensporige geweld in de maatschappij en voor het egoïsme dat hij in de mens ontwaart. Volgens hem is de mens uit zelfbehoud tot alles in staat. Caché speelt op veel niveaus in op deze angsten. Het meest zichtbaar is het thrillerplot waarin Georges, presentator van een boekenprogramma, en zijn vrouw Anne geterroriseerd worden door een onbekende die hen gadeslaat en videobanden stuurt met opnames van hun huis. Het drijft Georges en Anne langzaam tot waanzin en uiteindelijk de kijker ook, want het mysterie blijft goed verborgen en de té subtiele slotscène maakt het raadsel er alleen maar verwarrender op. Toch is het thrillerelement slechts een bonus bij de film, een extraatje. Caché ('verborgen') gaat met name om dingen die niet te zien zijn. Haat, schuld en verantwoordelijkheid zijn daarvan de belangrijkste. Georges wordt geconfronteerd met iets wat hij verdrongen heeft en is niet van plan om zijn vooraanstaande leventje in gevaar te brengen door het op te rakelen.
Het is Haneke vooral te doen om de keuzes die Georges maakt. Daarin gaat de regisseur voor zijn doen niet eens zo heel erg ver. Er zijn een paar verbijsterende scènes die je voor altijd bij zullen blijven, maar het zijn vooral de psychologische motieven die blijven malen. Interessant is de vraag in hoeverre Georges iets te verwijten valt en hoe moreel onjuist zijn handelswijze is. In eerste instantie lijkt hij een onschuldig slachtoffer, maar niet veel later lijkt hij zich onnodig en koste wat het kost te willen vrijpleiten. Michael Haneke heeft nog wel eens de neiging om de duistere kanten van de menselijke aard onder een vergrootglas te leggen en de aangename aspecten opzettelijk buiten beeld te houden, maar Caché is toch wat minder eenzijdig. Dat komt mede door het fenomenale spel van Daniel Auteuil. Hij is in staat om van Georges een gewone, redelijk sympathieke man te maken op wie eigenlijk niks valt aan te merken zo lang alles goed gaat, maar die zelfzuchtige trekjes begint te vertonen als zijn veilige wereldje in gevaar komt. Het zijn trekjes die ons - lieg niet - maar al te bekend voorkomen.
Minder opvallend - anekdotisch maar zeker noemenswaardig - is de politieke laag in Caché. Haneke heeft de bravoure om terloops een toespeling te maken op een zwarte bladzijde uit de Franse geschiedenis. Dit komt ter sprake als Georges naar een documentaire zit te kijken over een demonstratie in 1961 waarbij tientallen Algerijnen werden vermoord door de Franse politie. De Franse regering had deze episode, net als Georges de zijne, graag verborgen gehouden. De allegorie is fraai, want ook Georges' geheim heeft met allochtonen te maken. Daarmee snijdt Haneke nóg een belangrijke thema aan. De hand van de meester moet er aan te pas komen om de film niet uit de bocht te laten schieten. Haneke houdt de film met uitgekiende overzichtsshots strak in het gareel en verliest de verhaallijn geen moment uit het oog.
Zoals gewoonlijk situeert Haneke het verhaal in een elitair milieu. Hij legt daar veel nadruk op en laat de camera regelmatig door het rijk aangeklede interieur van Georges' woning glijden die opgetrokken lijkt uit muren van boeken. Dat Georges geschoold is en een goede baan heeft, is een belangrijk gegeven. Het ontbreekt hem aan niks. Caché kan op die manier uitgroeien tot een ontluisterend portret van een bevoorrecht persoon die zijn schuld probeert te verdringen en zich in allerlei bochten wringt om niets te verliezen. Met deze weinig flatteuze observatie worden de onverschillige intellectuelen eens flink op hun nummer gezet. Ironisch genoeg is het vooral deze bevolkingsgroep die Hanekes werk zo bewondert.
