De toekomst is een onzekere tijd, maar de locaties ervan lijken al te zijn bepaald. Uiteraard gaan we de ruimte in, maar we trekken vooral naar de grote stad. Sinds een paar jaar wonen er wereldwijd meer mensen in steden dan op het platteland en dat zal in de toekomst niet anders worden. Het gevolg hiervan is dat we komen te leven in steeds grotere steden waarin individuele leefruimte alsmaar beperkter wordt. Sciencefictionfilms werken al jaren met dit gegeven. In de toekomst gesitueerde films bevatten zelden personages die woonachtig zijn in riante huizen, maar mensen die hun nachten doorbrengen in anonieme appartementjes zien we met grote regelmaat. In het gisteren behandelde symposium ‘De toekomst van de stad’ werd maar weer eens benadrukt hoe belangrijk dergelijke vormgeving is in de sciencefiction. Alle vandaag besproken films uit dit genre maken dan ook deel uit van het themaprogramma.

Uiteraard kwam bij het symposium het duistere en rommelige doch wonderschone futuristische Los Angeles van Blade Runner ter sprake. Synchronicity oogt en klinkt onzettend als die klassieker (verwacht dus veel donkere rokerige kamertjes en Vangelis-achtige synthesizermuziek), maar is inhoudelijk een complexe tijdreispuzzel die je van een jonge Christopher Nolan zou kunnen verwachten. Neemt niet weg dat Synchronicity net als Blade Runner tapt uit een filmnoirvaatje en aldus beschikt over een femme fatale en een lekker verwarrend plot. Dat laatste is gelukkig geen handicap maar juist de bedoeling. De ogenschijnlijk narratieve gaten van de eerste helft worden naderhand namelijk kundig ingevuld, wat echter niet betekent dat je al bij een eerste kijkbeurt alles volledig zult begrijpen. Het intrigerende verhaal, de sfeervolle beelden en het sterke acteerwerk maken dit een van de hoogtepunten van het festival.

[rating 4]

Ook het Canadese Project-M weet te scoren met vormgeving, dankzij het prachtig in beeld gebrachte interieur van een ruimteschip. In een niet nader genoemd jaartal is Quebec een onafhankelijk land met een eigen ruimtevaartprogramma, resulterend in een missie waarbij vier astronauten duizend dagen in de ruimte moeten doorbrengen. Ze zijn daar bijna mee klaar wanneer de communicatie wegvalt en thuis een nieuwe wereldoorlog lijkt uit te breken, waarna hun terugkeer naar de aarde onzeker wordt. Centraal staan de psychologische effecten die deze toestand heeft op de astronauten, dus is het jammer dat het sterk opgewekte gevoel van afzondering regelmatig wordt ondergraven door flashbacks en nieuwsuitzendingen die de leegtes in het verhaal moeten invullen. Je komt hierdoor weliswaar meer te weten over de personages en hun missie, maar zoals Alien ooit al liet zien, kun je dat ook gewoon bereiken door in te zetten op goed acteerwerk en slimme dialogen.

[rating 3]

Regisseur Jeff Nichols (onder meer bekend van Mud en Take Shelter) doet niet aan dergelijke onnodige plotuitleg. In Midnight Special begint hij gewoon te vertellen en vertrouwt erop dat de kijker wel bij kan blijven. Een vader (wie anders dan Michael Shannon?) slaat met zijn zoontje op de vlucht om hem uit handen te houden van de autoriteiten en een mysterieuze sekte. De precieze reden hiervoor wordt lange tijd in het midden gehouden, maar het is snel genoeg duidelijk dat de jongen anders is dan anderen. De door het mysterie geboden ruimte om de personages en hun onderlinge relaties uit te diepen, worden door Nichols goed benut, al houdt hij het qua dramatisering allemaal wel vrij ingetogen. Op sommige momenten wordt er wat geflirt met het vroege werk van Steven Spielberg, maar toch blijft het tot het einde van de rit onmiskenbaar een Jeff Nichols-film.

[rating 4]