Bij films met Marilyn Monroe denken de meeste mensen aan de periode waarin ze de ene na de andere hoofdrol speelde en op het toppunt van haar roem was. Maar ze werd niet van de een op de andere dag een superster, maar had voor haar doorbraak al jaren kleinere rollen gehad in films. Een mooie vroege rol is die in het drama Clash by Night, waarin Monroe schittert naast Barbara Stanwyck.
Stanwyck speelt de cynische Mae Doyle D'Amato. Zij keert terug naar haar geboorteplaats, maar wordt daar niet bepaald met open armen ontvangen. Haar broer Joe vindt haar arrogant en is bang dat zijn geliefde Peggy even cynisch als zij zal worden. Maar Mae lijkt het gewone leven te willen en trouwt met Jerry. Ze krijgt zelfs een kind met hem en lijkt gelukkig, tot ze Earl ontmoet. Hij brengt haar hoofd op hol en doet haar verlangen naar een leven waar meer in zit.
Clash by Night werd gebaseerd op het toneetstuk van Clifford Odets, waarin Tallulah Bankhead de rol van Mae op de planken vertolkte in 1941. Toen Fritz Lang besloot er een filmversie van te maken, veranderde hij de locatie van Staten Island in New York naar een vissersdorpje in Californië. De claustrofobische sfeer bleef hiermee intact. Juist de sfeer maakt van deze film iets bijzonders. In de openingsscene zie je de meeuwen en wordt er bijna niks gezegd. Het monotone, uitzichtloze bestaan van hard werken en weinig glamour komt hierdoor goed naar voren. Hierdoor snap je wat het is, dat Mae probeerde te ontsnappen en waarom zij niet gelukkig lijkt te kunnen zijn met een leven als dit, hoe zeer ze dat misschien ook zou willen. Initieel zou Joan Crawford de rol van Mae gaan spelen, maar uiteindelijk werd het Stanwyck die werd gecast. Juist de innerlijke strubbelingen van Mae weet Stanwyck als geen ander met weinig woorden weer te geven. Hoewel veel van haar films nu zijn vergeten op een aantal screwball komedies na, laat een film als deze zien wat voor geweldige actrice ze was.
Marilyn Monroe is te zien als Mae's schoonzusje Peggy, een meisje met een hart van goud die alles voor haar man over heeft, maar ook haar eigen vrijheid wil bewaken. Ook al is de film donker en deprimerend, de scènes met Monroe sprankelen. Ze is hierdoor een welkome afleiding van de zware verhaallijnen en zorgt voor een (nodige) lichtere noot. Voor liefhebbers van Monroe (en Stanwyck) is dit een echte aanrader. Hoewel het niet tot de beste werken van Fritz Lang behoort, is het wel eentje die je bijblijft met name door de vrouwelijke hoofdrollen.
Voor de liefhebbers nog een paar quotes:
Flashback Friday: 'Clash by Night'
Vroege Marilyn Monroe film met een geweldige Barbara Stanwyck.