J.K. Simmons kennen we van zijn rol als neonazi in de tv-serie Oz en tal van bijrollen in films als Juno en Spider-Man. Zijn nieuwe film Whiplash is dé verrassing van het festivalseizoen en wordt overal jubelend ontvangen. Tijdens het filmfestival in Cannes sprak FilmTotaal met J.K. Simmons over bad guys spelen, scheldpartijen en zijn mogelijke Oscarnominatie.

Wat was voor jou het interessantst aan dit personage?

"Dat het zo'n klootzak is. Om iemand te kunnen spelen die zo meedogenloos, onverzoenlijk en gemeen is, was heel bevrijdend."

Je hebt al eerder een klootzak gespeeld.

"Mensen noemen het dan ook mijn 'Return to Schillinger from the land of Oz'. Er zijn duidelijke parallellen en het was heerlijk weer zo'n rol te spelen. Het leukste aan mijn beroep is dat ik steeds iets anders kan doen. Ik heb aardige, slechte, slimme en domme personages mogen spelen. Het zijn vaak kale mannen, maar soms krijg ik voor een rol ook een haarstuk. Maar dit personage leefde voor mij zodra ik het script las. Het was een traktatie om zo'n goed geschreven 'evil bastard' te spelen."

Hoe was het om weer zoveel te schelden voor een rol.

"Verbazingwekkend simpel! Damien liet mij en Miles heel vrij om dingen in het scenario aan te passen, die wij echter vonden klinken. Veel van de scheldpartijen die ik doe in de film heeft Damien geschreven, maar af en toe ging ik daarin ook mijn eigen weg en vulde ik het aan met mijn eigen vreselijke taal."

Je personage heeft extreem veel passie voor jazz. Vind jij zelf zo'n passie in het acteren?

"Er zit een parallel in de manier hoe ik naar mijn werk kijk en elk personage anders benader. Ik wil altijd iemand 'echt' maken en zoek daarom naar goede scripts. Als je een rol hebt die goed is geschreven, is het makkelijk om te acteren. Slecht geschreven scripts zijn heel moeilijk om iets goeds van te bakken. Ik ben nu op een punt in mijn carrière dat ik de kans krijg om selectief te zijn. Ik hoef niet een rol aan te nemen om de hypotheek te betalen en ik besef heel goed hoe gelukkig ik mezelf mag prijzen dat dit het geval is. Ik heb nog meer geluk dat ik daarnaast ook de kans krijg om te werken met mensen als Damien, Jason Reitman, de Coen Brothers en nog veel meer geweldige mensen."

Was je eigen muzikale achtergrond ook een reden dat je je voelde aangetrokken tot deze rol?

"Absoluut en het was voor Damien een fijne bijkomstigheid, die hij niet had verwacht. Hij stuurde het script en ik vond het geweldig, waarna we samen gingen lunchen in LA. Damien had nog het gevoel, dat hij de film moest pitchen en me moest overtuigen. Een van de eerste dingen die hij zei, was dat ik me geen zorgen hoefde te maken over de muzikale elementen van de film. Hij zei dat we een coach zouden huren om me alles te leren over dirigeren en we de tijd konden nemen, zodat ik het onder de knie kon krijgen. Toen vertelde ik hem dat ik compositie en dirigeren had gestudeerd en een muzikale graad had gehaald en dat overrompelde hem compleet. Hij zei dat het dan zo had moeten zijn."


Baseerde jij de invulling van je rol op mensen die je zelf hebt gekend toen je muziek studeerde?

"Ik kijk nu naar het eindresultaat en ik zie kleine aspecten terug van professoren die ik had, muzikanten met wie ik werkte en mensen die ik tegen ben gekomen. Maar eerlijk waar; toen we bezig waren, keken we eigenlijk alleen naar het script en probeerden we leven te blazen in alles wat al op papier stond."

Op welke wijze was de film fysiek een uitdaging?

"De film werd in een waanzinnig tempo opgenomen, namelijk over de loop van twintig dagen. Voor de crew was het nog intenser dan voor mij, maar ook ik vond het een fysieke uitdaging. Vocaal zeker omdat er tirades in de film zaten, waarvoor ik echt mijn stembanden kapot moest gillen. Damien wist het goed te plannen, zodat er telkens een paar dagen tussen de schreeuwdagen zaten. Dan kon ik tussendoor mijn thee met citroen en honing drinken en weer bijkomen. Ik wilde ook fysieke elementen aan het personage geven, die van mij verschillen. Ik ben slungelig, maar dit personage staat altijd rechtop. Dat was niet echt uitputtend, maar ik moest wel consistent blijven daarin omdat het mij vreemd is."

Heb je zelf een mentor?

"Niet zoals in de film! Ik had wel een paar relaties die voelden als mentors, zoals professoren toen ik muziek studeerde. Of zoals mijn vader, die zelf muziekles gaf en de afdeling leidde waar ik studeerde. Maar in mijn acteercarrière zijn mijn mentors de regisseurs met wie ik werk. Dat is al zo geweest vanaf de dag dat ik begon. Al ben ik twee keer zo oud als Jason Reitman, ook hij is voor mij een mentor. Ik leer continue van hem, al is hij een generatie jonger dan ik. Hij was als producent betrokken bij Whiplash en heeft meerdere malen zijn jaloezie kenbaar gemaakt. Niet op het succes van de film, want hij heeft zelf heel veel succes en zal dat blijven hebben, maar op het creatieve proces waar hij als producent niet mee te maken had."

Er wordt gezegd dat je in aanmerking komt voor een Oscarnominatie. Hoe vind je dat?

"Om heel eerlijk te zijn, ben ik nog steeds aan het uitvogelen hoe ik daar op moet reageren. Ik vind dat moeilijk onder woorden te brengen want ik heb binnen een kunststroming nooit goed begrepen waarom je het tegen elkaar op zou nemen in een competitie om een prijs. Ik zie natuurlijk wel in dat het onderdeel is van de business en een teken van succes. En we willen dat de film die krijgt. Er wordt gezegd dat de film mee zal doen op het awardcircuit van dit jaar en als dat is waar de film heen gaat met Damien, Miles, Jason en alle producenten, dan doe ik graag mee. Alan Arkin is een goede vriend van me en ik had het met zijn zoon een keer over dat hele circuit. Hij zei dat zijn vader altijd heel afkeurend was ten opzichte van awards. Hij had een speech gepland waarin hij zou zeggen dat awards belachelijk, zinloos en stom waren, maar dat gezegd hebbende: 'This is the greatest day of my life.'"

Lees ook de recensie van Whiplash en het interview met regisseur Damien Chazelle.