Regisseur David Ayer belandde na zijn loopbaan bij de Amerikaanse marine in Hollywood. Zo schreef hij na zijn ervaringen aan boord van een onderzeeër onder andere het scenario voor U-571. Maar hij werkte ook mee aan The Fast and the Furious en tikte het scenario in van Oscarwinnaar Training Day. Als regisseur verwierf Ayer bekendheid met de harde realistische politiefilms Street Kings en het als documentaire aandoende End of Watch. Daarna volgde nog het 'old school' actievehikel Sabotage met Arnold Schwarzenegger. Met Ayers nieuwste project Fury nemen we een duik in de geschiedenis. In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog staan de geallieerden op het punt om de nazi’s te overmeesteren. De overwinning gloorde echter niet aan elke horizon. Een kleine Amerikaanse tankdivisie onder leiding van Don ‘Wardaddy’ Colier volhardt in de strijd ook al lijken hun laatste uren geteld. Hun sterke saamhorigheidsgevoel laat ze doorvechten tot het bittere eind. Ayer lichtte tegenover FilmTotaal zijn unieke werkwijze toe.

Eén van de imposantste sets die je hebt gebouwd was die van een Duits stadje. Hoeveel tijd heeft dit gekost?

“Een aantal maanden zijn we daarmee bezig geweest. Er is heel veel moeite gaan zitten in het opbouwen en alle details. Je kon een stuk papier van de grond rapen en daar stond dan bijvoorbeeld een Duitse tekst op. Het moest allemaal kloppen, ook omdat ik van tevoren nooit weet waar ik de camera ga neerzetten. Ik wil er dan zeker van zijn dat ik alles in beeld kan brengen.”

Het moet dan wel een machtig gevoel geven om het dan te mogen opblazen.

“Het was naderhand een gigantische puinzooi. Het zou anders toch worden gesloopt. Toch is het geweldig om de verwoesting van deze moeilijke set op film vast te kunnen leggen.”

Hoe heb je de tank gebouwd?

“We hebben een tank deels nagebouwd van staal en glasvezel op een beweegbaar plateau. Alles werkte, van het kanon tot de radio aan toe. De acteurs hebben nauwgezette instructies gekregen van hun taakomschrijving. We hebben dit heel uitvoerig gerepeteerd tot ik er gek van werd. We konden muren uit de tank halen en zo binnenin filmen. Het duurde uren voor het licht goed was. Alsof je naar verf kijkt die opdroogt. Het heeft wel geresulteerd in een heel natuurlijk en geloofwaardig beeld.”

Je staat bekend om je uiterste precisie. Hoe voorkom je dat het statisch wordt door alle details?

“Het gaat bij mij altijd om het verhaal van echte mensen. Je kunt wel werken met echte tanks en elke naad en knoop kan kloppen, maar uiteindelijk draait het om de mensen. Het gaat dus ook om de psychologische precisie. Mijn acteurs zijn lang bezig geweest om hun personages te ontwikkelen, maar ze snappen ook de gedachtegang van de soldaten in deze oorlog. Wat je in beeld ziet is hun trauma en hun angst. Het zijn heel huiveringwekkende vertolkingen. Het draait allemaal om het acteren. Op het acteerwerk ben ik dan ook het trotst.”

Maar wil je dan de complete controle houden?

“Natuurlijk, elke regisseur wil overal de controle over hebben, maar dat is onmogelijk. Het is mijn taak om de acteurs van zo veel mogelijk emotionele brandstof en informatie te voorzien. Dat geeft detail en leven aan de personages. Dat is dan weer hun talent. Het gaat erom dat je controle houdt op wat je kan, maar ook veel overlaat aan getalenteerde mensen met wie je werkt. Soms komt er hele goede input van de acteurs, maar moet ik toch nee verkopen, maar ze wel bedanken voor hun inzicht. Dit is een hele precieze manier van filmmaken die weinig ruimte laat voor improvisatie. Maar Brad Pitt kwam bijvoorbeeld zelf met de zin ‘Idealen zijn vreedzaam, de geschiedenis is gewelddadig.’”

Je hebt gewerkt met zowel Brad Pitt als Arnold Schwarzenegger. Wat hebben zij gemeen?

“Het zijn allebei filmsterren en je snapt ook meteen waarom. Het zijn harde werkers die de technische kant van het filmmaken snappen en heel aardig op de set zijn tegen iedereen. Je weet bij een ster nooit waar je mee te maken krijgt. Arnold is echt een geweldige kerel, maar ook Brad creëert zelfs in de stromende regen geen afstand tussen hem en de rest van de cast. Hierdoor merk je ook op beeld dat dit een familie is die een leven en een emotionele geschiedenis deelt.”

Is het personage van Pitt ook de vader van het stel?

“Zeker. Zo was hij ook op de set. Hij heeft wel wat meer films gedraaid dan de rest van het stel. Het was wel interessant dat hij bewust een bepaalde afstand bewaarde tot de rest. Niet per se een fysieke afstand, maar hij nam duidelijk de verantwoordelijkheid op zich. Het is fijn om een grote acteur te hebben die niet een hele bagage, entourage en drommen veiligheidsmensen met zich meebrengt. Het is Brad en hij komt hier om te werken.”


Dit verhaal gaat over de gruwelijkheden van de oorlog, maar is tegelijkertijd ook een achtbaanrit. Hoe hield je hier de balans in?

“Het gaat me eigenlijk vooral om het vermaak. Ik wilde geen documentaire maken, maar het verhaal van deze ‘familie’ vertellen. De oorlog bezien door hun ogen. Als je met veteranen praat komt vaak naar voren dat hun beleving sterk afwijkt van wat er daadwerkelijk gebeurd is. Zij beschrijven hun emotionele ervaringen. Een oorlog is in dat opzicht heel caleidoscopisch. Elke soldaat ziet maar een klein fragment van de oorlog. Daarom heb ik het publiek met deze ‘familie’ in een tank gezet, zodat het gevaar maar ook hun emoties voelbaar werden. Alles wat je op het scherm ziet is echter heel accuraat.”

Je baseerde het verhaal op verhalen van veteranen.

“Het bleef voor mij gissen. Ik heb geprobeerd om te begrijpen hoe het eraan toe ging bij een tankploeg aan het einde van de oorlog op een anonieme dag. Het is een combinatie van dood en heldhaftigheid in een onbekende hoek van de oorlog, waar mensen nooit echt over gesproken hebben. Tot het bittere einde probeerden ze door te vechten. Hier zijn vele voorbeelden van in de Tweede Wereldoorlog, waarbij alles op het spel stond maar de soldaten niet wegrenden. Dit is heel inspirerend, want in deze moderne wereld wil iedereen zijn eigen hachje redden. We snappen nu niet meer dat die generatie zo’n instelling had. Godzijdank. Militairen snappen zoiets beter. Je wil er niet aan denken wat er zou gebeuren als soldaten wegrenden bij gevaar.”

De ironie is natuurlijk ook dat de oorlog bijna gewonnen was.

“Die situatie is losjes gebaseerd op een echte strijd. Ook al was de overwinning bijna binnen, op een dag verloren de geallieerden iets van vijfendertig tanks. Het gevecht was nog steeds bruut. De Duitsers waren extreem fanatiek zonder enig besef van mensenrechten. Deze spiritueel giftige strijdlust zie je ook nu nog in oorlogen. Het ligt in de oorlog niet zo zwart-wit. Het is niet enkel goed tegen slecht.”

Heb je daarom ook die scène met de twee Duitse meisjes ingebouwd.

“Laten we eerlijk zijn, de Amerikanen hadden wel Duitsland bezet. Ze bevochten het Duitse volk. Omdat mijn film een karakterstudie is, wilde ik laten zien wat de oorlog met zowel de militairen als het volk had gedaan.”

Vaak zegt een historische film nog het meest over de huidige tijd. Hoe zit dit met Fury?

“Het geeft aan dat oorlog tegenwoordig niet meer duidelijk en vastomlijnd is. Hoe nobel het doel ook moge zijn, het zijn wel onze dierbaren die ten strijde trekken en de prijs van oorlog betalen. Ik wilde laten zien hoe moeilijk het gevecht was en hoe giftig de oorlog. Het monster moest verslagen worden, maar wel door een persoonlijk maar noodzakelijk offer.”

Wat is jouw kijk op het actiefilmgenre?

“Er zijn zo veel soorten actiefilms. Het hangt heel erg af van je persoonlijke smaak, maar ik houd het het liefst zo realistisch mogelijk. Geen buitenaardse robots voor mij. Het moet simpel zijn. De stunts moeten zo echt mogelijk zijn en kloppen. Voor Fury wilde ik realisme combineren met een emotionele reis voor de kijker. Dit moest een film zijn die je aan het denken zet en waar je na afloop over blijft doorpraten.”

Je groeide op in het zuiden van Los Angeles, waar End of Watch zich afspeelt en je hebt bij de marine gezeten. Moeten je films altijd je persoonlijke leven raken?

“Ik heb nooit een opleiding als filmmaker gevolgd. Ik heb geen studie afgerond en ben zelfs gestopt met mijn middelbare school. Ik ben op de straat en in het leger opgegroeid. Ik heb het leven gezien, maar mijn leven is wel anders dan dat van veel andere mensen. Het is niet het veilige leven in de middenklasse dat veel mensen kennen. Ik heb mensen op hun best en op hun slechtst gezien en dat probeer ik in mijn werk te stoppen. Als schrijver word je vaak in een hokje gestopt omdat je schrijft wat je weet, maar als regisseur zou je elk verhaal moeten kunnen vertellen. Het hoeft voor mij dus niet noodzakelijkerwijs over politieagenten of militairen te gaan. Ik zou bij wijze van spreke een musical kunnen maken.”

Lees ook de recensie van Fury en het interview met acteur Logan Lerman.