Titel: The Art and Making of The Dark Knight Trilogy | Auteur: Jody Duncan Jesser en Janine Pourroy | Uitgever: Abrams | Druk: 1 | Pagina's: 304 | Release: Juli 2012 | Uitvoering: Hardcover | ISBN: 9781419703690

In 2005 kon niemand voorspellen dat Christopher Nolans Batman Begins een enorme stempel ging drukken op het superheldengenre. Met een grauwe en realistische ondertoon liet Nolan destijds zien hoe miljardair Bruce Wayne op zoek ging naar zijn identiteit, en zichzelf als superheld ontdekte. Met The Dark Knight Rises, dat afgelopen zomer verscheen, werd die zoektocht eindelijk afgerond. Als voorproefje op de DVD-release van TDKR nemen Jim en ik (Bram) het boek The Art and the Making of the Dark Knight Trilogy van Jody Duncan Jesser en Janine Pourroy onder de loep. Het boek biedt een intensieve kijk achter de schermen van de complete trilogie en laat zowel cast als crew aan het woord.

Jim: Wat betreft de voorwoorden zit het wel snor in dit boek. We krijgen er namelijk twee, één van regisseur Nolan en eentje van acteur Michael Caine. Daarnaast is er een proloog toegevoegd om het geheel compleet te maken. Behalve lovende woorden valt daar vrij weinig interessants te lezen. Leuk is het overigens wel om te lezen hoe de studiobazen van Warner Bros. naar het huis van Nolan moesten komen om het volledige scenario te lezen. Dat om te voorkomen dat er kopieën bij de verkeerde personen zouden belanden.

Het eerste deel van het boek beslaat het pre-productieproces. Dat is opgedeeld in vier hoofdstukken: het schrijven van het scenario, het ontwerpen van de sets, het verzamelen van een cast en tot slot het ontwerpen van de kostuums en make-up. Duidelijk wordt dat in de ogen van Nolan en scenarist David Goyer het verhaal altijd al groter was dan één film. Maar, specifieke plannen voor een trilogie werden er niet gemaakt. In plaats daarvan werd er ter inspiratie gekeken naar de stripboeken.

Veel zaken die niet eerder aan bod zijn gekomen worden in de eerste hoofdstukken onder de loep genomen. In zo'n honderd pagina's tijd wordt alles, van de kleinste tegenslagen tot de grootste ontwikkelingen besproken. Een voorbeeld is de beslissing van Katie Holmes om de rol van Rachel Dawes niet meer te spelen. Maggie Gyllenhaal wierp zich vervolgens maar al te graag op als vervanger. Voordat ik echter te diep hierop inga geef ik het stokje door aan Bram, die het tweede deel van het boek zal bespreken, het productieproces.

Bram: Leuk dat voorbereiden van een film, Jim, maar uiteindelijk gaat het natuurlijk om de daadwerkelijke beelden. In het tweede deel, "Production", wordt in elk afzonderlijk hoofdstuk de productie van de films behandeld. Vervolgens, in het vierde hoofdstuk, gaat het over de special effects en stunts. De opnames voor Batman Begins begonnen in februari 2004 en duurde 129 dagen, wat bijzonder lang is voor een speelfilm.

Dit komt omdat Nolan praktisch alle opnames zelf deed en niet koos voor een - bij dit soort projecten - gebruikelijke second unit. Dit deed hij vervolgens ook bij de twee vervolgen. Onvermijdelijk is dat bij The Dark Knight wordt ingezoomd op het gebruik van het IMAX formaat. Nolans vaste cameraman Wally Pfister blijkt drie maanden geoefend te hebben met de logge IMAX camera, voordat hij begon met de daadwerkelijke opnames voor TDK.

Uiteraard komen er meer leuke details voorbij. Zo stond de TDKR scene in het Heinz Field stadion in Pittsburgh flink onder druk. Tijdens de drie dagen durende opnames in het stadion was het enorm warm. De circa twaalfduizend figuranten moesten daarom extra geëntertaind worden. Er werd onder meer een soort rally gehouden met de Tumbler om het publiek te vermaken.

In het vierde hoofdstuk wordt er ingezoomd op de special effects en de stunts, maar daar wordt uitgebreider op ingegaan in het laatste deel van het boek. Dat gaat over de post-productie.

Jim: De nadruk in dit deel wordt vooral op de visuele effecten gelegd. Er is zo min mogelijk gebruik gemaakt van CGI. Een goed voorbeeld daarvan is de vrachtwagen die over de kop gaat in The Dark Knight. In plaats van dat met de computer te maken, besloten Nolan en zijn crew om het maar gewoon in het echt te doen. Toch kon er niet altijd omheen gekomen worden. Zo raakt het personage van Aaron Eckhart op een gegeven moment verminkt. Om te voorkomen dat Eckhart elke dag urenlang in de make-upstoel moest zitten werd ervoor gekozen om trackers op zijn gezicht aan te brengen. Vervolgens werd er met de computer voor gezorgd dat we Two-Face te zien kregen.

Ook in dit deel wordt uitgebreid ingegaan op het werk dat men nodig had bij het afronden van de productie. Dit gebeurt in de hoofdstukken 'Editing, Music & Sound', 'Visual Effects' en 'Marketing'. Vooral dat laatste hoofdstuk is interessant als je van posters houdt, die nog niet goedgekeurd zijn. Daarnaast worden ook de uiteindelijke posters van de films getoond, evenals andere onderdelen van de uitgebreide marketingcampagne die steeds gevoerd werd.

Bram: Hieronder een viertal foto's uit The Art and The Making of The Dark Knight Trilogy, dat zo'n 304 pagina's telt. Als eerste een blik op een spread uit het pre-productie deel. Ondanks dat het geen "plaatjesboek" is, is er voldoende ruimte voor foto's. Onderstaande afbeeldingen geven een indruk van hoe betrokken Nolan is met zijn cast.



Onderstaande pagina's laat zien hoe betrokken acteur Heath Ledger was bij de productie van The Dark Knight. In de voortreffelijke openingsscène van de tweede Batman film trok Ledger zelf de kleren aan van de "bankoverval-clown", ondanks dat zijn gezicht pas laat in de scene te zien is. Op de linker foto kijkt Ledger even in de lens tijdens een van de eerste shots uit TDK.



Tijdens de vele pagina's die er besteed worden aan de productiefase van de drie films, worden veel voorbeelden gegeven van scènes waarin de voorkeur gegeven is aan special effects in plaats van visual effects. Ook "The Bat" zweefde daadwerkelijk over de set, uiteraard aan een flinke rails.



Dat er visual effects worden gebruikt in Nolans Batman films ziet iedereen. Het afsluitende TDKR bevat bijvoorbeeld een scene waarin het veld van een football stadion wordt opgeblazen. Nolan zette zowel special als flink wat visual effects in. Hieronder concept art van het stadion.



Het boek The Art and The Making of The Dark Knight Trilogy geeft een prachtig en compleet beeld op de totstandkoming van de Batman-trilogie. Via een uitgebreide onderbouwing, met medewerking van de cast en crew en voldoende beeldmateriaal, kan de ware fan zich onderdompelen in een enorme lading informatie over productie van de baanbrekende Batman films. De Blu-Ray van de afsluiter en van de complete trilogie verschijnt later deze maand. Deze bevat op zeker niet zo'n compleet overzicht als dit geweldige boek, dat met ruim 30 euro een schappelijk prijskaartje heeft. Met dank aan uitgever Abrams voor de recensie-exemplaren.

De Blu-Ray trailer van The Dark Knight Rises, in Nederland eind november in het schap: