Le Havre. Een Franse havenstad in Normandie met zon 200.000 inwoners. Een stad waar we niet gek veel over weten, maar op het IFFR wel het toneel voor twee totaal verschillende films. 38 Témoins, de openingsfilm van het festival, over 38 bewoners van een flat die niets doen als een vrouw voor hun deur wordt vermoord, en Le Havre, over een Afrikaanse immigrant die in het stadje aanspoelt.
De Finse regisseur Aki Kaurismäki is verantwoordelijk voor Le Havre, een van de leukste films op dit festival. De film gaat over een oude man die in contact komt met een Afrikaanse vluchteling die in een container aanspoelt in Le Havre. Alle kenmerken die het werk van Kaurismäki zo goed maken, zijn ook in Le Havre ruimschoots aanwezig. De absurdistische situaties en dialogen, de melancholie die nooit ver weg is en de vele hoeveelheden drank die er doorheen gaan in de film; we kennen het al van eerdere werkjes als The Man Without a Past en Lights in the Dusk.
Kaurismäki is dan ook geen regisseur die zich met elke film drastisch vernieuwt. Maar dat hoeft helemaal niet als zijn films zo goed blijven als Le Havre. Een modern, ietwat naïef sprookje dat subtiel commentaar geeft op de manier waarop we in de westerse samenleving omgaan met vluchtelingen. Als we allemaal een beetje aardiger voor elkaar zouden zijn en de deur zouden openen voor vluchtelingen, zou de wereld er een stuk mooier uitzien, lijkt Kaurismäki te beweren. En dat is een boodschap die je met een brede glimlach achterlaat.
Kaurismäki was zelf overigens ook te gast in Rotterdam en dat leverde nog wel wat interessante situaties op. Tijdens de eerste vertoning van de film werd Kaurismäki vooraf geinterviewd tijdens de zogeheten Big Talk. Kaurismäki was echter nergens te vinden en toen hij eindelijk was opgespoord, bleek hij stomdronken te zijn en was hij niet in staat een normaal interview te geven. Op aandringen van de ongeduldige zaal werd de film toen maar gestart.
[rating 4]
Van een heel andere orde is openingsfilm van het festival 38 Témoins. Regisseur Lucas Belvaux vertelt het verhaal van een jonge vrouw die s nachts vlak voor een flat in Le Havre wordt vermoord. Alle bewoners beweren in eerste instantie niets te hebben gehoord, maar als een man met zijn geweten in conflict komt, besluit hij naar de politie te gaan en zijn verhaal te doen.
Waar alle personages in Le Havre aardig en goed zijn, lijkt iedereen in 38 Témoins door angst te worden gedreven. Niemand schiet de vrouw te hulp terwijl uiteindelijk blijkt dat iedereen haar schreeuw om hulp heeft gehoord. Iedereen sluit de gordijnen, kruipt weer in bed en hoopt dat de volgende dag alles vergeten zal zijn.
38 Témoins is een aardige film die soms alleen iets te Frans is. Dat houdt in dat er heel veel wordt gepraat, maar erg weinig gebeurt, iets wat je wel vaker ziet in de Franse cinema. Toch zijn de vragen die Belvaux in de film aansnijdt interessant en confronterend. Wat zou je zelf doen als een vrouw voor je deur werd aangevallen? De politie bellen en naar buiten rennen of toch onder de warme, veilige lakens kruipen?
[rating 3.5]
Le Havre en 38 Témoins zijn dinsdag nog te zien op het IFFR. Le Havre draait vanaf donderdag ook in de reguliere bioscopen.
