De meeste mensen zijn het er waarschijnlijk over eens dat The Shining van regisseur Stanley Kubrick een meesterwerk is in cinematografische psychologische horror. De film heeft echter een opvallende criticus die de populariteit rond de film niet snapt en dat is de man die het bronmateriaal schreef.

The Shining kwam uit in 1980 en is gebaseerd op het gelijknamige boek van Stephen King, met Jack Nicholson, Danny Lloyd, Shelley Duvall en Scatman Crothers in de hoofdrollen. Het volgt een gezin dat voor de winter naar een afgelegen hotel gaat, waar een sinistere aanwezigheid de vader tot geweld aanzet. Tegelijkertijd ziet zijn psychisch begaafde zoon angstaanjagende voortekenen uit zowel het verleden als de toekomst.

Klassieker
Vanaf de openingsscène van The Shining wordt het publiek overvallen door een gevoel van onrust, dat alleen maar dieper en dreigender wordt naarmate het verhaal vordert. Dankzij de onberispelijke kadrering van de filmmaker, de spaarzame muzikale score, de krachtige acteerprestaties van hoofdrolspelers Nicholson en Duvall, en het opzettelijk oproepen van vragen over wat werkelijkheid en fantasie is, is het een onbetwistbare klassieker die wordt gevierd als een maatstaf voor huiveringwekkende storytelling.

Hoewel The Shining nu beschouwd wordt als een klassieker, waren de reacties op de film bij de release gemengd. Het ontving toen zelfs twee controversiële nominaties bij de eerste Razzie Awards in 1981: voor Slechtste Regisseur en Slechtste Actrice. De laatste nominatie werd in 2022 ingetrokken vanwege Kubricks behandeling van Duvall op de set.

Afwijkingen van boek
King zelf, die het boek schreef waarop de film gebaseerd is, bekritiseerde de film vanwege de afwijkingen van zijn roman. Hij heeft herhaaldelijk zijn afkeer geuit over de ingrijpende veranderingen die Kubrick aan zijn originele verhaal heeft aangebracht en plaatst zichzelf stevig in het kleine kamp van mensen die de miniserie uit 1997 verkiezen boven zijn voorganger op het grote scherm.


Mike Flanagan's Doctor Sleep won hem veel gemakkelijker over. Ondanks dat The Shining een van de meest iconische horrorfilms is, zich diep in het popcultuurbewustzijn heeft genesteld door zijn beelden en dialogen, en moeiteloos naar de top is geklommen als het gaat om Hollywoods aanpassingen van Kings bibliografie, kan hij nog steeds niet begrijpen wat al de ophef om de film inhoudt.

Heet en koud
"Ik begrijp het niet," gaf hij toe aan Rolling Stone toen hem werd gevraagd naar de cultwaardering voor Kubrick's The Shining. "Er zijn echter veel dingen die ik niet begrijp. Maar duidelijk houden mensen er absoluut van en ze begrijpen niet waarom ik dat niet doe."


King's grote bezwaar is te herleiden tot de veranderingen die Kubrick heeft aangebracht. "Het boek is heet en de film is koud," legde hij uit. "Het boek eindigt in vuur en de film in ijs. In het boek is er een daadwerkelijke ontwikkeling waarin je deze man, Jack Torrance, ziet proberen goed te zijn, en beetje bij beetje verschuift hij naar een plek waar hij gek is."

Verkeerde cast
King was nooit enthousiast over de casting van Nicholson, die hij te beroemd vond om de geleidelijke transformatie van Torrance, die hij op papier had gezet, recht te doen. Duvall daarentegen werd hard bekritiseerd als volledig verkeerd voor de rol van de belaagde Wendy, waarbij de auteur zelfs haar hele functie tot die van een "schreeuwende vaatdoek" reduceerde.


Niet iedereen is verplicht om de films die in de geschiedenis zijn vereeuwigd als all-time greats te bewonderen, maar het is een ander verhaal als King suggereert dat hij niet begrijpt waarom. Het is een iconische film van een iconische regisseur met een iconische acteur in de hoofdrol, die verschillende iconische scènes bevat en eindigt op een iconische noot. Hij mag het niet leuk vinden, maar het is vreemd dat hij niet begrijpt waarom anderen dat wel doen.

Kijken?
Wil je The Shining zien? Je kan de film huren en kopen op Pathé Thuis en Prime Video.