[header]De grondlegger en min of meer de enige representant van de Tsjechische New Wave is regisseur Ivan Passer. In 1964/65 maakte hij de films A Boring Afternoon en Intimate Lighting, die gelden als hoogtepunten van de Tsjechische cinema.[/header]De grondlegger en min of meer de enige representant van de Tsjechische New Wave is regisseur Ivan Passer. In 1964/65 maakte hij de films A Boring Afternoon en Intimate Lighting, die gelden als hoogtepunten van de Tsjechische cinema. Passer werd voorafgaand aan hun screening gisteren dan ook onthaald met een daverend applaus. De regisseur vertelde dat hij niet had gedacht dat de zaal zo vol zou zitten, simpelweg omdat hij ook wel weet dat zijn twee meesterwerkjes tot het Tsjechische cinematografische erfgoed behoren, en iedereen ze in dit land al minstens drie keer heeft gezien. "Ik denk dat jullie mijn films zullen gaan beleven als een bezoek aan verre familieleden die je eens in de zoveel tijd ziet; je kent ze, je weet wat ze gaan zeggen en al is het niets verrassends, voel je je er goed bij, juist omdat het zo vertrouwd is." Passer wist waarover hij het had, want bijna ieder personage werd met een warm welkom ontvangen.
Het was voor mij overigens de eerste kennismaking met de films, maar ik begreep tijdens de screening meteen wat Ivan Passer bedoelde. Zowel A Boring Afternoon als Intimate Lighting zijn sobere maar liefdevolle portretten van een aantal Tsjechen van de oude stempel die midden jaren zestig worden geconfronteerd met de frisse idealen en anti-autoritaire ideeën van de jeugd. Het meest treffende beeld is de jonge man die in een café een boek leest, een biertje drinkt en doorlopend sigaretten rookt tijdens een belangrijke voetbalwedstrijd waar alle mannen uit het dorp naar toe zijn. De barman stoort zich enorm aan deze moderne jongen die een boek verkiest boven voetbal en daar in zijn café de über-coolheid van Jean-Paul Belmondo uitstraalt zonder zich er om te bekommeren wat mensen van hem denken. Beide films zijn door het DVD-label Second Run overigens in gerestaureerde versie te verkrijgen.
Vervolgens stond een retourtje Kazachse steppe op het programma: het fictie-debuut Tulpan van de regisseur Sergey Dvortsevoy, de Russisch-Kazachse regisseur die onlangs in Cannes de Un Certain Award won. Tijdens mijn interview eerder deze week vertelde Dvortsevoy al trots over positieve reacties op zijn film, en dat bleek geen woord teveel gezegd. Dit coming-of-age verhaal van de jonge Asa die wil trouwen en zijn eigen kudde schapen wil hebben, ging er bij het publiek in als koek, en zal ongetwijfeld een dikke hit worden als het in de filmhuizen wordt uitgebracht. Tulpan is een grappig en lichtvoetig, wat conservatief verteld verhaal waarin kleine kinderen en schattige dieren voor het ene humoristische en vertederende moment na het andere zorgen. En het werkt. Vooral het tien minuten durende shot van de bevalling van een lammetje, waarmee de volwassenwording van Asa op niet mis te verstane wijze wordt gesymboliseerd, brak menig publiekshart. Grote kanshebber voor de publieksprijs.
