De films waarin Tom Cruise de laatste tijd heeft gespeeld, waren een succes. Hij hernam zijn rol als Pete "Maverick" Mitchell in Top Gun: Maverick en is nog steeds te zien als Ethan Hunt in Mission: Impossible. Maar er zijn momenten in zijn carrière waarbij de films waarin hij speelde niet zulke successen waren en hij zijn carrière bijna naar de knoppen hielp.

Cruise begon al vroeg met acteren. Op 18-jarige leeftijd verhuisde hij, met de zegen van zijn moeder en stiefvader, naar New York om een acteercarrière na te streven. Hij maakte zijn filmdebuut in een kleine rol in Endless Love uit 1981, gevolgd door een belangrijke bijrol als een krankzinnige student van een militaire academie in Taps later dat jaar. Oorspronkelijk zou Cruise als figurant optreden, maar zijn rol werd uitgebreid nadat hij indruk had gemaakt op regisseur Harold Becker.

Top Gun en Cocktail
In 1983 maakte Cruise deel uit van de ensemblecast van Francis Ford Coppola's The Outsiders. Datzelfde jaar verscheen hij in All the Right Moves en Risky Business, wat werd omschreven als "een Generation X-klassieker en een carrièrebepaler voor Tom Cruise." Hij speelde ook de mannelijke hoofdrol in de Ridley Scott-film Legend, die in 1985 werd uitgebracht. Met Top Gun uit 1986 werd zijn status als superster definitief bevestigd.

Cruise volgde Top Gun op met The Color of Money (1986) van Martin Scorsese, die in hetzelfde jaar uitkwam en waarin hij samen met Paul Newman speelde. Hun chemie werd geprezen door critici. In 1988 speelde Cruise in Cocktail, een film die een kassucces was maar faalde bij de critici. Zijn optreden leverde hem een nominatie op voor de Razzie Award voor Slechtste Acteur. Dit zou al het einde van zijn carrière kunnen betekent hebben, maar dat was niet het geval.

Prijzen en Scientology
Later dat jaar speelde hij samen met Dustin Hoffman in Rain Man, die de Oscar voor Beste Film won. In 1989 speelde Cruise de rol van de echte verlamde Vietnamoorlogsveteraan Ron Kovic in Oliver Stones oorlogsepos Born on the Fourth of July. Deze prestatie leverde hem een Golden Globe Award voor Beste Acteur - Film Drama op en zijn eerste Oscarnominatie voor Beste Acteur.


Begin jaren 90 speelde Cruise in films als Days of Thunder (1990) en Far and Away (1992), beide met zijn toenmalige vrouw Nicole Kidman, The Firm (1993) en Interview with the Vampire (1994). Deze film waren wel successen, maar het is ook in die periode dat het bekend raakte dat Cruise een volger van Scientology is. In de jaren 2000 werd hij een uitgesproken voorstander van de Scientology Kerk en probeerde hij om Scientology te promoten, wat voor heel wat controverse zorgde. Dit zorgde ervoor dat zijn carrière op dat moment wat achteruit ging.

Op automatische piloot
Voor het grootste deel van de late jaren negentig en vroege jaren 2000 stond Cruise "op de automatische piloot". In 1996 speelde hij wel voor de eerste keer de rol van Ethan Hunt in Mission: Impossible en speelde hij de hoofdrol in Jerry Maguire, maar daarna ging het minder met Cruise.


De enige films die toen volgden, waren Eyes Wide Shut en Magnolia, die drie jaar later - in 1999 - uitkwamen. Gelukkig werden deze films goed ontvangen en ontving Cruise opnieuw een Golden Globe en een Oscarnominatie voor zijn prestatie. De jaren 2000 begon hij door zijn rol als Ethan Hunt te hernemen voor Mission: Impossible 2.

The Few
Daarna volgden goede maar ook minder goede films. Zo speelde Cruise in Vanilla Sky (2001), Minority Report (2002), The Last Samurai (2003), Collateral (2004), War of the Worlds (2005) en Lions for Lambs (2007). Die laatste was een van de grootste flops in zijn carrière.


In 2006 speelde hij in Mission: Impossible 3 voor de derde keer de rol van Ethan Hunt. Een van zijn volgende projecten zou The Few worden, waarin hij de rol zou vertolken van Billy Fiske, een bekende Amerikaanse piloot die vocht in de Tweede Wereldoorlog. Eind augustus 2006 werd Cruise echter ontslagen door de filmmaatschappij Paramount. Volgens dat bedrijf was het gedrag van Cruise buiten de studio (zijn relatie met Katie Holmes en zijn voorliefde voor Scientology) reden voor de breuk met Cruise' productiemaatschappij.

Actiester
Vanaf dan focuste Cruise zich vooral op actiefilms en werd hij een echte actiester. Maar niet alle actiefilms waarin hij speelde, waren een succes. Zo waren Knight and Day, Oblivion, Edge of Tomorrow, Jack Reacher: Never Go Back, The Mummy en American Made geen grote successen. Ook Rock of Ages, waarin Cruise speelde, was een flop.


De laatste jaren speelde Cruise vooral zijn rol als Ethan Hunt in de [/i]Mission: Impossible[/i]-films. Hij hernam ook zijn rol als Maverick in Top Gun: Maverick, die een groot succes was. Maar echte andere films heeft Cruise de laatste jaren niet meer gedaan. Zijn carrière was er één met ups en downs en de vraag is hoelang Cruise nog zal verder doen.

Toekomst
Cruise zal sowieso opnieuw te zien zijn als Ethan Hunt in de volgende Mission: Impossible-film, die gepland staat voor 2025, en hij zal ook schitteren in een nieuwe film geregisseerd door Alejandro G. Iñárritu. Dit wordt zijn eerste film bij Warner Bros. Pictures in 10 jaar. Hoewel zijn carrière verschillende keren gedaan kon zijn, bleef Cruise gaan en is hij na al die jaren nog steeds een van de grootste Hollywoodsterren.