Filmtotaal Recensie
Regie: Francis Annan | Scenario: Francis Annan, L.H. Adams | Cast: Daniel Radcliffe (Tim Jenkin), Daniel Webber (Stephen Lee), Ian Hart (Denis Goldberg), Mark Leonard Winter (Leonard Fontaine), Nathan Page (Mongo), e.a. | Speelduur: 106 minuten | Jaar: 2020
In een van de eerste scènes van Escape from Pretoria wordt hoofdpersoon Tim Jenkin de witte Mandela genoemd. Tegenwoordig zou dat een enorm compliment zijn, maar in het Zuid-Afrika van 1978 is het bedoeld als een belediging. Het land is namelijk nog vol in de ban van apartheid en Mandela staat te boek als staatsvijand nummer een. Het is echter de vraag of Jenkin beledigd is door deze opmerking, want hij voert dezelfde strijd als Mandela. Wrang genoeg levert hem dat ook hetzelfde lot op: een jarenlange gevangenisstraf. Voor het op explosieve wijze verspreiden van pamfletten worden Jenkin en zijn vriend Daniel Webber veroordeeld tot respectievelijk twaalf en acht jaar gevangenisstraf, maar al op de eerste dag daarvan laten ze doorschemeren niet zo lang te zullen blijven. Met zo'n filmtitel hadden we natuurlijk ook niet anders verwacht.
Het lijkt mogelijk ietwat ongepast om de strijd tegen het apartheidsregime volledig vanuit een wit perspectief te tonen, maar het helpt dat de levens van Nelson Mandela en Steve Biko al op het witte doek zijn verkend en films als deze bijdragen aan een ontkrachting van de misvatting dat dit puur een strijd tussen zwart en wit was. Daarnaast worden Jenkin en Webber nu eenmaal naar een geheel witte gevangenis gestuurd, want de raciale scheiding was ook in het penitentiaire systeem van kracht. Dat doet aanvankelijk vrezen dat deze twee witte jongens als paria's zullen worden behandeld door overige gevangenen die niet begaan zijn met hun ideologische strijd, maar in de Pretoria-gevangenis blijken opvallend veel gelijkgestemden te zijn opgesloten.