Filmtotaal Recensie
Regie: Maren Ade | Cast: Peter Simonischek (Winfried Conradi/Toni Erdmann), Sandra Hüller (Ines Conradi), Michael Wittenborn (Henneberg), Thomas Loibl (Gerald), Hadewych Minis (Tatjana), e.a. | Speelduur: 162 minuten | Jaar: 2016
De critici spreken schande van het feit dat Toni Erdmann in Cannes buiten de prijzen viel, maar als iemand zich daar weinig druk om zal maken, dan is het regisseuse Maren Ade zelf wel. Geïnspireerd door haar vader, een verwoed grappenmaker, is het project voor haar een persoonlijke zaak. Hij was degene die haar leerde dat je het leven niet te ernstig moet nemen en er vooral van genieten moet. Een boodschap die de regisseuse aanstekelijk uitdraagt in Toni Erdmann. In dat opzicht is ze niet te vergelijken met het vrouwelijke hoofdpersonage, wier drijfveren ambitie en carrière zijn. Ongeacht haar verlies in Cannes is het Ade gelukt juist met een tegenovergestelde levensovertuiging richting de top te klimmen, want Toni Erdmann is een allesbehalve serieus maar toch betekenisvol drama geworden.
Die titelfiguur Toni, gebaseerd op Ades eigen vader, is een uit noodzaak geboren persoon. Eigenlijk heet de oudere heer Winfried. Hij heeft niet bijster veel van het leven gemaakt, maar houdt er toch volop van, met zijn absurde gevoel voor humor als levensbepalende karaktereigenschap. Een schrijnend contrast met zijn dochter Ines, die tijdens het beklimmen van de ladder van het bedrijfsleven een tegenovergestelde figuur is geworden. Vader en dochter hebben weinig meer gemeen. Dat wordt Winfried pijnlijk duidelijk als hij haar bezoekt in Boekarest, waar zij vertoeft om een grote vis in de oliewereld voor haar baas aan de haak te slaan. Dochterlief heeft amper tijd voor haar vader en beschouwt hem als een sta-in-de-weg, ondanks zijn boerse charme waarmee hij zelfs haar doelwit bekoort. Tegelijkertijd maakt Winfried zich hoe langer hoe meer zorgen om zijn kind, dat tot een humorloze vrouw is uitgegroeid voor wie het ontslaan van mensen aan de orde van de dag lijkt te zijn. Hier moet ingegrepen worden, maar dat kan alleen Toni Erdmann.