Filmtotaal Recensie
Regie: Gianfranco Rosi | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2016
Het piepkleine Italiaanse eilandje Lampedusa, gelegen op zo'n tweehonderd kilometer ten zuiden van het vasteland, is sinds een aantal jaren misschien wel hét symbool geworden van de Europese migrantencrisis. Dobberend op volgestouwde boten is het kleine eiland voor veel bootvluchtelingen het eerste stukje Europa dat bereikt wordt. De impact van deze noodsituatie lijkt haast niet meer te overzien, al valt dat uit Gianfranco Rosi's documentaire nauwelijks op te maken. De documentairemaker - die een Gouden Beer in ontvangst mocht nemen op het filmfestival van Berlijn - spiegelt de weerzinwekkende toestanden op de boten aan de alledaagse beslommeringen van de eilandgemeenschap.
Een van de treffendste scènes, die de kern van de documentaire eigenlijk in één zin samenvat, zit al vroeg in de film. Een oudere dame staat op haar gemakje te koken, terwijl op de achtergrond een nieuwsbericht klinkt over de zoveelste boot met vluchtelingen die kapseisde, waarbij tientallen mensen de verdrinkingsdood vonden. De oudere dame kijkt niet op, maar verzucht alleen: "Ach, die arme mensen", terwijl ze rustig verder snijdt in haar groenten. Ook voor haar gaat het leven gewoon door. Het opvallende aan de insteek van Rosi's documentaire is dat beide groepen - de eilandbewoners en de immigranten - in beeld worden gebracht, maar de scènes volledig los van elkaar blijven staan en de twee groepen elkaar, voor de camera althans, nergens ontmoeten.