Filmtotaal Recensie
Regie: Louis Malle | Cast: Pierre Blaise (Lucien Lacombe), Aurore Clément (France Horn), Holger Löwenadler (Albert Horn) e.a. | Speelduur: 141 minuten
Heulen met de vijand is eigenlijk alleen geaccepteerd als je daarmee levens van anderen kunt redden. Loop je slechts over om jezelf te redden, dan ben je een foute opportunist die aan de hoogste boom moet worden opgeknoopt. Van alle voorbeelden in onze recente geschiedenis is collaboreren met de nazis wel zon beetje het ergste wat je kunt hebben gedaan. Daarvoor is geen enkele smoes toereikend, of zijn er toch uitzonderingen? Een excuus voor zijn ongeplande lidmaatschap van de Gestapo heeft de boerenzoon Lucien Lacombe niet nodig. Van de achterliggende ideologie weet hij niets, en dat interesseert hem ook niet. Louis Malle confronteert het publiek met de pijnlijke geschiedenis van collaboratie onder het Vichy-regime, de in Vichy zetelende pro-Duitse regering van het nog onbezette deel van Frankrijk, maar zegt vooral iets over de menselijke aard.
Zelf beschouwt Malle dit als zijn beste film. Naast Au Revoir, les Enfants en Ascenseur pour l'Échafaud wordt de film algemeen erkend als een van zijn drie meesterwerken. De film getuigt in de eerste, tweede en derde plaats van enorme durf. Durf om over dit onderwerp een film te maken. Het Vichy-bewind heulde onder leiding van staatshoofd Henri Philippe Pétain met de nationaal-socialisten en voerde vier jaar lang een autoritaire, traditionalistische politiek waarin de vrijheid van pers werd ingedamd, de politiemacht uitgebreid en allochtonen, Joden, communisten en vakbonden het leven onmogelijk werd gemaakt. De leus Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap werd veelzeggend veranderd in Werk, Gezin, Vaderland. Na de invasie door de geallieerden vluchtte de regering naar Duitsland waar het in ballingschap verder regeerde. Uiteindelijk werden de kopstukken opgepakt en bestraft.