Met een goed verhaal kom je vaak al een heel eind. Regisseur Dennis Bots heeft daar een neus voor, bleek toen hij in 2011 het aangrijpende kinderboek Achtste Groepers Huilen Niet verfilmde. Ook al miste hij finesse in zijn regie, in de bioscoopzalen klonk tegen het einde overal gesnotter. Voor zijn nieuwste film Oorlogsgeheimen zal dat niet anders zijn.
Bots nam opnieuw een boek van Jacques Vries onder handen waarin een serieus en hard onderwerp vanuit het perspectief van een kind wordt behandeld. In Achtste Groepers was dat het gevecht tegen kanker, in Oorlogsgeheimen is het de Tweede Wereldoorlog.
Het verhaal speelt zich af in het Limburg van 1943. De elfjarige Tuur ziet de oorlog vooral als een groot avontuur, net als zijn beste vriend Lambert. Maar goed kan het nooit blijven gaan, weet de kijker al snel. Tuurs ouders en grotere broer zitten bij het verzet, Lamberts vader is burgemeester van het dorp en lid van de NSB. De vriendjes mogen nog gewoon met elkaar blijven spelen, maar wanneer er een nieuw meisje in de klas verschijnt, beginnen er spanningen te ontstaan.
Zoals vaker met dit soort verhalen, worden Tuur en Lambert elkaars concurrenten om Maartje voor zich te winnen. Maar er speelt meer. Volwassen kijkers zullen misschien al snel hun conclusies trekken wanneer Maartje - donkere krullen, bruine ogen - uit het niets opduikt in het kleine dorpje, maar voor jonge bioscoopgangers zal de onthulling van het geheim over haar achtergrond wellicht eerder als een verrassing komen. Prima, want zij zijn de voornaamste doelgroep.
Net als de onschuldige, nietsvermoedende Tuur en Lambert worden jeugdige kijkers zo met hun neus op de feiten gedrukt. Het leidt tot een compromisloos en confronterend slot, zoals we ook in Achtste Groepers Huilen Niet zagen. Met opnieuw een boek van Vriens als basis, maakt Bots met deze film weer duidelijk dat de waarheid hard kan zijn: kinderen worden niet altijd gespaard.
Dat is een welkome boodschap binnen het Nederlandse aanbod van kinderfilms. Daar zit genoeg moois tussen, maar meestal zorgen de makers ervoor dat hun jeugdige kijkers met een prettig en opgewekt gevoel de bioscoopzaal verlaten. Bots en Vriens tonen overtuigend aan dat dat geen vereiste hoeft te zijn.
Jammer is het alleen wel dat Bots als regisseur niet de finesse heeft om je echt in de film mee te sleuren. Dat is vooral te merken op scèneniveau: er wordt houterig gemonteerd en dialogen klinken onnatuurlijk. Dat laatste - met name een probleem bij de jonge acteurs - lijkt een oorzaak van een te nadrukkelijke regie, want in momenten zonder dialoog tonen Maas Bronkhuyzen (uit het vertederende De Groeten van Mike) en Joes Brauers zich jonge talentjes.
Maar zoals gezegd staat het verhaal voorop en dat zal zonder meer voor de jonge kijkers indrukwekkend zijn. Oorlogsgeheimen is met een stuk minder overtuiging gemaakt dan tegenhanger Oorlogswinter, maar komt uiteindelijk goed binnen.
