Het zelfstandig mogen beëindigen van een ondraaglijk lijden lijkt de ultieme vorm van zelfbeschikking. Bij ons in de Lage Landen zijn we inmiddels wel gewend aan de mogelijkheid van euthanasie en zo zelf de regie over ons leven te mogen voeren. Euthanasie is niet langer synoniem aan (hulp bij) zelfdoding. De wetgeving en procedures zijn streng en met waarborgen omkleed, maar de discussie over vrijwillige levensbeëindiging breidt zich nu voornamelijk uit naar andere vormen en gevallen. Mag er sprake zijn van euthanasie bij zwaar psychisch lijden of in een uitzichtloze gevangenschap? En hoe zit het met een ondraaglijk leven voor hen die nog wilsonbekwaam zijn zoals minderjarigen? Religieuze groeperingen ageren nog steeds flink tegen het fenomeen, maar voor velen is het een verworven recht, hetgeen een groot goed is in een vrije samenleving als de onze.
Zware materie voor een tragikomedie. In het buitenland ligt de zaak een stuk gecompliceerder. Daar heeft men nog niet altijd het licht gezien. De staat Israël vormt weliswaar een moderne democratische samenleving, althans dat wil de regering de buitenwereld graag laten geloven, maar euthanasie is daar nog steeds verboden. Deze moeilijke situatie vraagt om een creatieve oplossing voor een groep bewoners van een bejaardentehuis in Jeruzalem. Eén van hen is een begiftigd uitvinder. De bejaarde Yehezkel heeft allerlei apparaten verzonnen om het leven van hem, zijn vrouw en medebewoners een stuk aangenamer te maken. Zo belt hij een oude vrouw op en doet zich door vervorming van zijn stem voor als God die haar vertelt dat de hemel te vol is om haar onder te brengen. Voor zijn dementerende vrouw Levana heeft hij een uitvinding gedaan waarmee ze nooit meer haar pillen vergeet. De gadget slaat alleen regelmatig op hol.
Als Yehezkel ziet dat zijn goede vriend Max ondraaglijk lijdt in zijn ziekenhuisbed slaat de Israëlische kaskraker The Farewell Party een serieuzere weg in. Als de autoriteiten niet willen meewerken aan een menselijker verloop - of eigenlijk een menselijker afloop - van Max leven dan moet Yehezkel maar met wat slims op de proppen komen. Hij verzint een machine waarmee Max zelf het initiatief neemt om zichzelf een dodelijke dosis pijnstillers toe te dienen. Een bejaarde veearts is er voor de medische kennis en een voormalig politierechercheur zorgt ervoor dat de bewijzen verdwijnen. Filmmakers Sharon Maymon en Tal Granit weten met hun zelfgeschreven script en opgewekte regie op magistrale manier de ernst van een levenseinde te verweven met humor, maar dit gaat eveneens gepaard met oprechte emoties. Het afscheid van Max is ontroerend en verlossend tegelijk, maar wordt net zo makkelijk weer afgewisseld met een lichtvoetige scène waarin het viertal bejaarden in een veel te kleine auto wordt aangehouden door een verkeersagent. Alsof de makers ermee willen zeggen dat de ware misdaad niet Max dood was, maar het vertikken om handsfree te bellen in het verkeer.
The Farewell Party, die alle grote filmprijzen in thuisland Israël binnenharkte, is in vele opzichten een verademing van waaruit een bevrijding en gepaste anarchie uitgaat. Het geloof wordt er nooit bijgesleept, al is wel duidelijk dat Yehezkel gelovig is wanneer hij bij een uitvaart een keppeltje draagt. Het gaat hier om een menswaardig bestaan dat religieus vingerwijzen afwijst. De morele issues worden bovendien snel beslecht, omdat het hier niet enkel een keuze tussen twee kwaden betreft. Al vlot krijgt de hele vijfenzestigplusgemeenschap lucht van de euthanasiemachine van Yehezkel en melden zich meer partners van zieke terminale patiënten. Het zorgt voor meerdere komische verwikkelingen, die soms wat kluchtig overkomen, maar nooit ten koste gaan van het hart van de personages en de ernst van de thematiek.
