The Place Beyond the Pines
Recensie

The Place Beyond the Pines (2012)

Een krachtig drieluik van de regisseur van Blue Valentine over drie mannen en hun gevecht om wat van hun levens te maken. Alleen het derde deel valt wat uit de toon.

in Recensies
Leestijd: 3 min 41 sec
Regie: Derek Cianfrance | Cast: Ryan Gosling (Luke), Bradley Cooper (Avery), Dane deHaan (Jason), Emory Cohen (AJ), Eva Mendes (Romina), Mahershala Ali (Kofi), Ray Liotta (Deluca), e.a. | Speelduur: 140 minuten | Jaar: 2012

Derek Cianfrance maakte een jaar of drie geleden het hartverscheurende Blue Valentine. In het drama, waarin de hoofdrollen waren weggelegd voor Ryan Gosling en Michelle Williams, werd de opbloei van een relatie afgezet tegen de teloorgang ervan. Als toeschouwer stond je erbij en keek je ernaar, waarbij de herkenbaarheid schuilde in het gebrek aan communicatie en dat ene nauwelijks aan te wijzen omslagmoment waarin onvoorwaardelijke liefde overgaat in afgunst en zelfs haat. Het leverde Williams haar tweede Oscarnominatie op, maar zowel de critici als het publiek onderschatten de inspanningen van Cianfrance. Met de opvolger, het drieluik The Place Beyond the Pines hoopt de filmmaker ons wederom wakker te schudden.

In het eerste verhaal laat stuntrijder 'Handsome Luke' de kermiswereld achter zich als hij erachter komt dat hij anderhalf jaar geleden een kind heeft verwekt tijdens een onenightstand. Hij wringt zich in allerlei, veelal criminele bochten om zijn vaderschap op te eisen. In verhaal twee verricht een brave politieagent een heldendaad, maar wordt in de nasleep ervan met de corrupte aard van zijn collega's geconfronteerd. In het derde deel werkt een tiener met foute vrienden zichzelf enorm in de nesten terwijl hij ook nog eens de raadselen uit zijn verleden probeert te ontrafelen. Hoe de drie verhaallijnen in elkaar grijpen en zich tot elkaar verhouden lijkt Cianfrance niet zo bijster interessant te vinden, want de links zijn triviaal en arbitrair. Fascinerender zijn de onvermijdelijke parallellen en cycli die de filmmaker oproept. Cianfrance toont drie mannen in verschillende stadia van hun levens die door omstandigheden, opvoeding en omgeving worden gedwongen rigoureuze beslissingen te nemen. Ze worden gedreven door schuldgevoelens en een drang naar rechtvaardigheid en waarheidsvinding.

Het zijn uitgekauwde thema’s die schreeuwen om een solide uitvoering om te voorkomen dat er een vrachtlading aan clichés aangerukt moet worden. Vooral Gosling en Cooper weten hun personages uiteenlopende schakeringen mee te geven en worden hierbij geholpen door het welafgewogen schrijfwerk van Cianfrance en zijn medescenarist. Goslings stuntrijder, die op het eerste oog nog wel wat gemeen heeft met zijn personage in Drive, is volgekalkt met tatoeages en draagt zijn T-shirts binnenstebuiten. Luke is echter niet een eenvoudig te duiden type ruwe bolster blanke pit, want gedreven door zijn plotseling opgekomen vadergevoelens stuurt hij zijn leven een doodlopende straat in. Coopers politieagent is de held die na een foute inschatting probeert het juiste te doen, maar hiervoor afgestraft dreigt te worden. Alleen door zichzelf net zo smerig op te stellen als zijn collega’s lijkt hij zijn eer en toekomst te kunnen redden. Het zijn twee mannen die aan andere uiteinden van het morele spectrum staan, maar eigenlijk veel met elkaar gemeen hebben.

Het laatste verhaaltje, dat zich vijftien jaar na de andere twee afspeelt, is het minst standvast. Het volstrekt overbodig noemen gaat wat ver, want het soldeert de overige twee delen aan elkaar maar drijft ze eveneens op. De twee boeiendste episodes worden aan het einde nogal afgeraffeld, omdat er nog tijd over moet zijn voor het slotstuk. Met zijn laatste akte zoekt Cianfrance bovendien lang naar focus en vindt hij pas in de tweede helft ervan de juiste toon en richting. Wellicht om de tred van de voorgaande delen niet te herhalen, maar wellicht ook om de kijker aan het wankelen en twijfelen te brengen. Op zichzelf staand zou deel drie het niet hebben gered, iets wat Cianfrance wel pretendeert omdat de verhalen over de motorrijder en de diender wel eigen bestaansrecht hebben. Gestut door al het voorafgaande blijft het afsluitende deel nog enigszins overeind, maar valt ook uit de toon.

Door de drie verhalen achter elkaar te presenteren en ze niet met elkaar te versnijden wordt de aandacht gedoseerd en lang vastgehouden. Cianfrance bereikt bovendien het effect dat elk nieuw deel wordt gevoed voor het voorgaande. Zo ontstaan interessante inzichten, (kruis)verwijzingen en parallellen die de verhalen inkleuren en gelaagd maken zonder dat ze obligaat aandoen. The Place Beyond the Pines, waarvan de titel verwijst naar het New Yorkse Schenectady waar het zich afspeelt, bevat krachtige nauwgezette karakterstudies die ondanks de lange speelduur soms wat te gecomprimeerd aandoen. Het is bovendien het zoveelste bewijs dat Ryan Gosling, ondanks aanwijzingen dat hij er even het bijltje bij wil neergooien, nog heel lang door moet gaan met acteren.