Het is bijna onmogelijk om bij het zien van Call Me by Your Name niet aan het vorig jaar verschenen Moonlight te denken. Beide films maken gebruik van hetzelfde uitgangspunt: een tiener die medio jaren tachtig wordt geconfronteerd met zijn ontwakende homoseksuele gevoelens. Toch schuilt er een groot verschil in de mate waarin de twee hoofdpersonages hun seksualiteit kunnen ontplooien en beleven. Waar Chiron op veel animositeit stuitte in de achterstandswijken van Miami, daar lijkt Elio op het platteland van Noord-Italië in een zorgeloos Hof van Eden te vertoeven.
Dagelijks is de zeventienjarige Elio te vinden aan de waterkant bij de kreek, leest hij boeken in bed, of speelt hij een potje klassieke muziek op de piano. Geen vuiltje aan de lucht dus, en dat is precies wat de kijker enigszins zorgen baart tijdens het eerste kwartier van de film. Omdat de ouders en vrienden van Elio niet kwaadwillend tegenover hem of zijn geaardheid lijken te staan, rijst de vraag in hoeverre die rondgespeelde zorgeloosheid op den duur transformeert in een vrijblijvend drama. Harde conflicten waarbij zelfs het geweld niet wordt geschuwd (zoals in Moonlight) zijn afwezig in het zachtmoedige Call Me by Your Name.
Gelukkig is deze dramafilm van Luca Guadagnino niet conflictarm. De gevoelswereld van Elio zit vol met kleine nuances en tegenstrijdigheden, die alleen geloofwaardig op de kijker kunnen worden overgeheveld door middel van een laag verteltempo. Soms lijkt de film zelfs bijna helemaal tot stilstand te komen. In veel gevallen zou een dergelijke traagheid een punt van kritiek zijn, maar hier past het uitstekend bij de loomheid van de zomerdagen, die in slakkengang aan de personages voorbijtrekken. Het stelt de kijker in de tussentijd voldoende in de gelegenheid om emotioneel aan te haken bij het hoofdpersonage.
Onderwijl sluimert er een broeierige, seksuele spanning, die langzaam aan kracht wint. Veel van die spanning vloeit voort door wat er wordt verzwegen, en niet zozeer door wat er wordt gezegd. Kleffe liefdesclichés worden behendig gepareerd, waardoor de film ondanks zijn premisse wegblijft van een bouquetreeksniveau. Slim is bovendien dat de makers de symboliek (haast letterlijk) uit de omgeving plukken om een begrip als seksualiteit te kunnen duiden. Zo leren we tijdens een lesje etymologie dat het woord 'abrikoos' vroeger ook wel stond voor 'vroegrijp'.
De vruchtensymboliek keert later terug in een sleutelscène met een perzik, waarbij begrippen als begeerte en schaamte als twee puzzelstukjes naadloos in elkaar vallen. Het is een weergaloze scène, die zowel afschuw als medelijden oproept. Bovendien is het razendknap dat de makers zich hier niet laten verleiden tot goedkope kunstgrepen om het drama aangrijpend te maken.
Ook mag Gaudagnino's naturelle regiestijl niet worden vergeten. De Italiaanse regisseur heeft een rotsvast vertrouwen in de vaardigheid van zijn twee hoofdrolspelers, wat vooral blijkt uit het feit dat hij de camera koeltjes hun acteerspel laat registreren. De acteurs komen te allen tijden op de eerste plaats, en waarom zou hij ook voor iets anders opteren? Timothée Chalamet en Armie Hammer hebben een bruisende chemie samen die zelden is vertoond in dramafilms die handelen over een homoseksueel stel. Beide heren weten de kijker op een geloofwaardige manier mee te sleuren in het relaas over een eerste zomerliefde. Dat daarbij hartzeer om de hoek komt kijken, is onvermijdelijk.
De catharsis vindt uiteindelijk plaats tijdens een kleine, maar meesterlijke scène, waarin Elio's vader zijn wijsheden met betrekking tot hechte vriendschappen en liefdesrelaties aan de dag legt. Het is een scène die voor een kleine implosie in je middenrif zorgt, zo hartverscheurend mooi is de louterende werking van liefde en empathie. Met groot gemak rechtvaardigt dit moment tussen vader en zoon de prijs van een bioscoopkaartje. Call Me by Your Name is niet alleen een wonderschone productie, maar ook een belangrijke film, die een flinke lans breekt voor de LHBTI-gemeenschap en de ogen van elke onwetende toeschouwer zal weten te openen.
