Met How to Train Your Dragon 3 komt een einde aan de animatiefilmreeks die alweer negen jaar geleden begon. Na een verrassend goed eerste deel, een waardige opvolger en enkele televisieseries krijgt het verhaal van Hikkie en zijn draak Tandloos een afscheid waarbij zowel de personages als de kijker het niet geheel droog zullen houden. Het spijtige is echter dat dit emotionele hoogtepunt pas in de laatste paar minuten van How to Train Your Dragon 3 komt. De anderhalf uur daarvoor zijn heel wat minder sterk. Slecht is deze slotfilm zeker niet, maar nadat zijn voorgangers de lat zo hoog wisten te leggen, is het moeilijk om dit derde deel niet als een lichte tegenvaller te ervaren.
Dat neemt niet weg dat er nog steeds te genieten valt van alles wat voorheen zo goed werkte: een interessant concept, sympathieke personages en heerlijk creatief vormgegeven draken. Het is echter het verhaal waar de rek een beetje uit is. Dat komt voor een groot deel door de stevige ontwikkelingen van de vorige twee films. Zo wist de pacifistisch ingestelde hoofdpersoon Hikkie in de eerste film zijn oorlogszuchtige vader er met veel moeite van te overtuigen dat hun volk een zinloze strijd uitvocht, waarna het vijf jaar later afspelende tweede deel hier goed op doorpakte door te tonen hoe sindsdien de hele volksaard was veranderd. Lastig om daar nog overheen te gaan.
Het lijkt daarom logisch om voor een nieuw hoofdstuk een latere fase van Hikkies leven te verkennen, maar bij aanvang van deel drie blijkt slechts een jaar te zijn verstreken sinds de vorige film. Toch heeft in die korte tijd wel enige ontwikkeling plaatsgevonden. Het dorpje Berk is onder het leiderschap van Hikkie een waar toevluchtsoord voor draken geworden en de drakenrijders gaan er zelfs regelmatig op uit om gevangengenomen draken te bevrijden. Ze zijn daarin alleen wel zodanig succesvol dat overbevolking dreigt, wat Hikkie dwingt na te denken over alternatieve huisvesting. Die nood wordt ineens een stuk groter wanneer een vijandelijke macht het op de draken van Berk voorzien heeft en oorlog onvermijdelijk lijkt. Hikkie komt hierdoor opnieuw voor moeilijke keuzes te staan, al is de impact daarvan niet altijd even goed voelbaar.
Dat zit hem vooral in een gebrek aan boeiende interactie. Hoofdpersonage Hikkie is weliswaar nog net zo innemend als negen jaar geleden, maar met zijn groei van in de weg lopend onderdeurtje tot gerespecteerd stamhoofd is iets verloren gegaan. Wat Hikkie altijd zo interessant maakte, was zijn vermogen om anders naar dingen te kijken en andersdenkenden mee te krijgen in zijn alternatieve visies. Maar bij aanvang van deel drie is dat laatste niet langer een strijd die hij hoeft te voeren; hij heeft immers al iedereen aan zijn kant staan. Iemand die hem tegengas geeft (zoals zijn vader voorheen) wordt stevig gemist. Dat Hikkies moeder en vriendin het volste vertrouwen hebben in het jonge stamhoofd ligt volkomen in lijn met hun karakter, maar een erg boeiende dynamiek levert dat niet op. De dreiging moet nu geheel van buiten komen, terwijl voorheen juist de onderlinge spanning voor vuurwerk zorgde.
Het is niet alsof er een gebrek aan personages is waarmee iets zou kunnen worden gedaan. Hikkie omringt zich namelijk al jaren met enkele drakenrijders die zich meer laten leiden door hun ego dan door hun stamhoofd. Terwijl Hikkie en zijn vriendin Astrid al anderhalve film geleden de volwassenheid opzochten, zijn deze personages qua ontwikkeling klaarblijkelijk blijven steken in de eerste akte van de eerste film. Voor hun functie maakt dat niet zoveel uit (ze zijn er louter voor lollige opmerkingen), maar van een filmreeks die verder zo stevig inzet op persoonlijke ontwikkeling zou je toch meer mogen verwachten. Een van hen zorgt op een zeker moment met een onhandige opmerking zelfs bijna voor de ondergang van de stam, maar dit personage wordt zich hiervan nooit bewust noch wordt er enige lering getrokken uit deze gevaarlijke uitglijder.
Mogelijk hadden deze gebreken kunnen worden opgevangen met een boeiende tegenstander, maar daarop laat de film het eveneens afweten. Er wordt een schurk opgevoerd die qua intelligentie het uiterste vraagt van Hikkies tactische vermogens, maar qua motivatie komt dit personage niet verder dan dat hij alle Hellevegen wil uitroeien omdat dit hem aanzien geeft... of zoiets? Zijn drijfveren getuigen in ieder geval niet van de intelligentie die in zijn aanpak steeds wordt benadrukt. Daarnaast is zijn plan vaak behoorlijk warrig. Welk doelt dient het bijvoorbeeld een vrouwelijke soortgenoot van Tandloos in de strijd te gooien? De intentie lijkt een wig te drijven tussen Hikkie en zijn draak, maar wanneer deze daadwerkelijk dreigt te ontstaan maakt de schurk daar totaal geen gebruik van.
How to Train Your Dragon 3 voelt als een ruwe versie van de film die hij eigenlijk had moeten zijn. Veel van de benodigde elementen zijn er, maar ze zijn nog niet geheel op de juiste manier in elkaar geschoven. Dit resulteert in een meanderend middenstuk waarin weliswaar het nodige gebeurt, maar weinig echt impact heeft. En misschien zijn we verwend geraakt, maar zelfs de vliegscènes ogen een stuk minder spectaculair dan voorheen. Wat onder de streep overblijft is een degelijke film met een prima begin en een mooi einde dat op bevredigende wijze de trilogie afsluit, maar alles daartussen weet slechts sporadisch te beklijven. Geen totale afknapper, maar Hikkie en Tandloos hadden beter verdiend.
