France
Recensie

France (2021)

Satire die niet heel hard bijt, met levenslessen die op een tegeltje passen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 2 sec
Regie: Bruno Dumont | Scenario: Bruno Dumont | Cast: Léa Seydoux (France de Meurs), Blanche Gardin (Lou), Benjamin Biolay (Fred de Meurs), Emanuele Arioli (Charles Castro), Juliane Köhler (Mme Arpel), Gaëtan Amiel (Joseph de Meurs), Jawad Zemmar (Baptiste), Marc Bettinelli (Lolo), Lucile Roche (Chouchou), e.a. | Speelduur: 133 minuten | Jaar: 2021

Het is maar goed voor de internationale release van France dat Emmanuel Macron zojuist is herkozen. Anders was de openingsscène - waarin de echte president van Frankrijk met archiefbeelden en zorgvuldige montage de film in is gewerkt - nóg ongemakkelijker geweest. Het is een van de vele voorbeelden waar deze film stevige satire poogt te bieden, maar het bij pogingen blijft.

Wat wel buiten kijf staat: Léa Seydoux ís France de Meurs. Volledig gaat ze op in de beroemdste nieuwslezeres van Frankrijk, die maar al te graag zichzelf regelrecht in het midden van alle aandacht plaatst. Ze kan niet eens bij een afgelegen gedenkteken staan treuren, of mensen willen met haar op de foto. En ze is er ook niet vies van om de nieuwsbeelden te manipuleren voor het beste verhaal. Maar France is ook leeg. Oprecht genieten van alle aandacht ligt al ver in het verleden, en ze ligt voortdurend onder een vergrootglas.

Een van de grootste satirici van de twintigste eeuw, Mel Brooks, zei ooit in de sketch The 2000 Year Old Man dat tragedie is "wanneer ik me snij bij het scheren. Maar een man loopt in een open rioolput en valt dood? Dat is komedie!" France is het soort satire waarin de hoofdpersoon de hele film zelfmedelijden voelt over scheerwondjes, terwijl ze niets voelt voor iedereen om haar heen die een open riool inloopt. Vluchtelingen, politici, haar eigen familie. Voor France is niets zo cruciaal als haar zelfbeeld.

Ze veroorzaakt een verkeersongeluk, zegt verkeerde dingen wanneer ze niet doorheeft dat haar microfoon aan staat en ze gaat vreemd. Maar wat haar vooral raakt, is wanneer een talkshowgast haar vertelt dat haar schoonheid "functioneel" is. Als in: ze krijgt er als reporter dingen mee voor elkaar die andere mensen niet gedaan krijgen. Die doet pijn, zeg! En dat is waar France als satire aan gewicht inboet. Een vrouw die continu fouten maakt, maar dankzij haar populariteit nergens écht op wordt afgerekend, maar wel wordt gevolgd op haar zoektocht naar betekenis. Echt beklijven doet dat allemaal niet.

Maar er is wel een factor die erg spreekt voor France. Onze hoofdpersoon is namelijk een ware vrouwelijke antiheld, zoals we die te weinig tegenkomen in films. Zelfs buiten de mainstream van Hollywood. Haar vele fratsen zorgen er in elk geval voor dat als we ons érgens mee identificeren, dat toch vooral haar onhebbelijkheden zijn. Maar dat voelt weer des te vreemder, zodra we ineens ook moeten invoelen met haar spirituele zoektocht.

Tóch heeft France iets. Bruno Dumont is een regisseur die garant staat voor verhalen die je op de proef stellen, of alle losse onderdelen van de film werken of niet. Tijdens meerdere scènes drijft een idee boven met een interessant haakje. Meer dan eens wordt dat kort daarna alweer platgeslagen, met een onsubtiele verwijzing naar hoe dat idee op het personage France de Meurs zelf slaat, maar de ideeën zijn er wel.

Het was een gevalletje 'net niet' geweest, ware het niet dat de film ook wordt bevolkt door irritante personages. Léa Seydoux moet je nog nageven dat ze zelfs op haar vervelendst nog bijzonder intrigerend blijft om naar te kijken. Maar vooral haar vaste producent - Lou, die helemaal idolaat van France is - heeft maar één modus. Die verveelt al heel snel. En vervolgens ook nog erg lang.