The Great Escaper
Recensie

The Great Escaper (2023)

Klassieke en soepele feelgoodfilm schittert door zijn helderheid en gebrek aan ruis.

in Recensies
Leestijd: 3 min 6 sec
Regie: Oliver Parker | Scenario: William Ivory | Cast: Michael Caine (Bernard Jordan), Glenda Jackson (Irene Jordan), Laura Marcus (jonge Irene), Will Fletcher (jonge Bernard), John Standing (Arthur), Danielle Vitalis (Adele), e.a. | Speelduur: 96 minuten | Jaar: 2023

The Great Escaper is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van veteraan Bernard Jordan die in 2014 de krantenkoppen haalde nadat hij spoorloos uit zijn verzorgingstehuis was verdwenen en op de bonnefooi naar de Franse kust bleek te zijn afgereisd. Reden? Hij wilde graag de zeventigjarige gedenkdag van D-day in Normandië bijwonen om zijn gesneuvelde kameraden te herdenken. De makers moeten gedacht hebben: laat de vertolking van deze eigenzinnige ontsnappingskunstenaar maar over aan Michael Caine.

The Great Escaper is een klassieke maar soepele komedie, compleet ontdaan van zijpaden of ruis. Het levert een cinematografisch verfrissende ervaring op. De beeldschone beelden van de pier in Brighton en Hove (waar het verzorgingstehuis vlak in de buurt staat) komen goed binnen. Er is geen bombast en geen overdaad, maar toch wordt de (vergrijsde) setting met ragfijne huiden en rimpels treffend neergezet. De vergankelijkheid staat op de gezichten van de bewoners geschreven.

Aanvankelijk lijkt het accent te liggen op bejaard zijn: de eindeloze gebreken die horen bij het oud worden, de uitdaging van het behouden van een dagelijks ritme, de ingedaalde stilte en ingedutte sfeer in het verzorgingstehuis. Bernard Jordan en zijn vrouw Irene zijn bij hun eindstation aangekomen. Er heerst een gelatenheid in het verzorgingstehuis die een contrast vormt met de begeesterde Bernard. Er zijn bovendien geen tickets meer om de zeventigste herdenking van D-day bij te wonen. Maar deze film is duidelijk een eerbetoon aan de levenskunst en een protest tegen wegkwijnen achter de geraniums. Een nieuw hoofdstuk begint als zijn vrouw hem een aanmoedigend duwtje geeft en Bernard ertussenuit knijpt om toch (op eigen houtje) bij deze belangrijke herdenking aanwezig te zijn.

The Great Escaper heeft grofweg drie hoofdlijnen: het belang van medemenselijkheid in onze omgang met ouderen, de volstrekte nutteloosheid van de Tweede Wereldoorlog en het geschenk van gelukkig getrouwd mogen zijn. Hoewel dit drie compleet verschillende thema's zijn is het toch een gestroomlijnd geheel. De dynamiek in het huwelijk tussen Bernard en Irene Jordan is hartverwarmend en herkenbaar, maar ook hun jongere versies (gespeeld door Laura Marcus en Will Fletcher) weten het wonderschone samenzijn van de twee (in alle intensiteit) van het scherm te laten spatten.

De gruwelijkheid van de oorlog ligt in de personages verscholen en we moeten het vooral doen met de (raadselachtige) blikken van Bernard en zijn gezellige gastheer Arthur. Hun herinneringen zijn plaaggeesten maar worden niet uitgediept. Het weggestopte trauma van Bernard is niet ontluisterend en komt nergens helemaal uit de verf. Voor de oorlogsfilmliefhebbers: de film is geen Dunkirk, maar er zijn wel mooie montages aan de Normandische kust die zijn (ontwrichtende) herbelevingen sterk invoelbaar maken. De film is wat dat betreft zeker niet vernieuwend maar wel helder van toon.

Je zou The Great Escaper kunnen interpreteren als te zachtmoedig en te zoet. Net als in Love Actually zijn bijna alle personages goede, liefdevolle en begripvolle mensen. Ze zijn allemaal fijn en betrokken in de omgang en daarmee iets te mooi om waar te zijn, maar een glansrol is weggelegd voor verpleegster Adele. Danielle Vitalis weet haar volledig als nukkige, bezorgde en vermoeide jonge zorgmedewerker neer te zetten. Adele en Irene zijn aan elkaar gewaagd.

De dialogen kennen gelukkig wat bitsheid en sarcasme, zoals wanneer Bernard aan zijn steunende vrouw vraagt wat er mis is en ze met een grafstem terugkaatst dat ze gewoon stókoud is. De kordaatheid van Michael Caine voorkomt bovendien een te mierzoet of rooskleurig geheel. The Great Escaper heeft een zonnige dispositie en gaat over het kleine sprankje eigenwijsheid in ons dat we beslist niet moeten verliezen.