De twee Fransmannen Albert en Bruno hebben een complete clusterfuck van hun leven gemaakt. Het is niet duidelijk hoe ze in hun huidige situatie terecht zijn gekomen, maar wel dat ze er niet makkelijk meer uitkomen. Albert is bedreven in hosselen, Bruno verkeert in complete verslagenheid.
Hun kennismaking begint op het moment dat Albert bij Bruno, wiens huis op dat moment wordt leeggehaald, een tv komt ophalen. Bruno stommelt naar boven met de verklaring dat hij rustig gaat sterven, maar Albert wil toch echt die tv hebben. Henri, de financiële coach van Bruno, hyperventileert aan de telefoon tegen Albert dat hij Bruno wakker moet blijven houden. Bruno kotst zijn overdosis weer op Albert uit. De toon is gezet.
Als de mannen elkaar later weer treffen bij een cursus van Henri, voor mensen met financiële problemen, worden ze buiten uitgenodigd bij het buurthuis, een plek om gratis iets te drinken en sociale rechtvaardigheid te bespreken. De mannen onthouden vooral het woord 'gratis'.
De milieuactivisten houden er een sober bestaan en samenzijn op na (Bruno krijgt tot zijn ergernis een zakje chips van vier jaar geleden), maar zijn ideologisch gemotiveerd. De jonge Cactus (haar activistennaam) kan niet tegen het kweken van generaties die overmatig consumeren en de roofbouw die we op de planeet plegen. Volgens haar psychiater leed ze aan een ecologische depressie, zo vertelt ze bloedserieus. De mannen toveren vlug hun Beste Ernstige Gezicht tevoorschijn.
Waar Albert en Bruno niet verder komen dan af en toe voor de vorm iets zeggen wat politiek correct klinkt, is Cactus één en al oprechtheid en bittere ernst. Ze geeft leiding aan een zeer gedreven team van klimaatactivisten en wil grote acties op touw zetten. De mannen raken gecharmeerd van Cactus, en om in haar buurt te blijven en gratis bier te bietsen, zullen ze een bepaalde betrokkenheid bij de wereld moeten veinzen.
Une Année Difficile heeft hetzelfde natuurlijke en gestroomlijnde tempo als Les Intouchables, dezelfde wonderschone beelden van Parijs en dezelfde klunzige en dolkomische dialogen. De stijl van de regisseurs is ontzettend herkenbaar. Dit keer zitten er ook wat karakteristieke Amélie-achtige elementen in, al gaat het niet om een reizende kabouter maar om een Bassett die ooit door zijn overleden eigenaar is opgezet. Bruno krijgt hem van een steenrijke weduwe als cadeautje, maar weet de hele film niet precies wat hij ermee moet. Zijn optimistische financiële coach Henri (fantastisch gespeeld door Mathieu Amalric) gedijt goed in zijn rol van vakbekwame reddende engel, maar probeert ondertussen zelf in verschillende vermommingen stiekem opnieuw het casino binnen te glippen. Een komisch effect hebben ook de gemonteerde Franse presidenten die ieder jaar opnieuw verklaren dat het afgelopen jaar weer een moeilijk jaar is geweest.
Une Année Difficile is liefdevol en hartverwarmend, maar zet je tegelijkertijd aan het denken over de manier waarop we omgaan met mensen die aan de verkeerde kant van de kloof terecht zijn gekomen. Zo probeert Bruno bij de rechtbank uit te leggen hoe hij zulke torenhoge schulden heeft opgebouwd, maar de rechter heeft geen tijd om naar hem te luisteren. Wanneer hij aan zijn ex-vrouw verklaart dat hij haar en zijn zoon mist, geeft ze aan dat hij moet ophouden. Ze laat hem met zijn bosje bloemen staan. De zwager en de zus van Albert hebben een afstandelijke houding naar hem aangenomen, alsof hij nog wel bestaat maar niet meer te redden is. Niemand zit nog op deze 'losers' te wachten.
Tegelijkertijd zit er geen kwaad in de mannen en kun je jezelf afvragen; gaan we wel op een goede manier om met mensen die aan de onderkant van de samenleving terecht zijn gekomen? Of pakken we hun waardigheid af? Waarom zijn financiële problemen omgeven met zoveel schaamte? Albert en Bruno blijven zelfs tegenover elkaar het toneelstukje opvoeren dat ze een plek hebben om te slapen, ook al weten ze van elkaar dat ze in dezelfde situatie zitten, en doen ze een (hilarische) poging om hun schulddossiers te bemachtigen. Zo diep hebben we de meritocratische principes geïnternaliseerd. Zo erg vrezen we gezichtsverlies. Daar staat Cactus tegenover die haar prachtige pand heeft leeggehaald omdat ze nachtmerries krijgt van het hebzuchtige gedrag van mensen.
De toon van deze film is er eigenlijk één die zich richt op vergeving en medemenselijkheid. Want Bruno en Albert raken oprecht betrokken bij de klimaatactivisten, maar bieden ook een gezond tegenwicht aan de absolute ondertoon van Cactus, die zichzelf zo op de klimaatverandering heeft gestort dat ze geen emoties of tijd meer over heeft voor andere dingen. Haar bezorgdheid over onze ecologische voetafdruk is in zekere zin ook een vlucht voor haar eigen leven. Wat ze nodig heeft is een relativerende blik en precies dat brengen de mannen.
Het einde van Intouchables was zoet maar nog wel realistisch en geloofwaardig, maar het einde van Une Année Difficile is net iets te sprookjesachtig. Het besluit om deze feelgoodfilm op deze manier te laten eindigen is begrijpelijk, maar niet geheel bevredigend. De film laat wel mooi zien hoe mensen elkaar kunnen veranderen.
