Nayola, een animatiefilm over de burgeroorlog in Angola, begint met een droom. Een man vlucht weg voor soldaten maar wordt alsnog neergeschoten. Zijn lichaam zakt weg in de modder en verandert in een boom die tot aan de hemel reikt. Het is onduidelijk wat dit magische beeld wil zeggen, het maakt evengoed indruk. Er gaat iets spiritueels vanuit. Alsof de droom de dromer gerust wil stellen. Nu is de situatie onhoudbaar, maar er gloren betere tijden aan de horizon.
Het is niet de eerste keer dat Nayola zo sterk flirt met het spirituele. Als Nayola in de woestijn doolt en onder de verschroeiende zon in elkaar zakt, volgt een bedwelmend segment waarin zij weer tot leven wordt gewekt. Iets met een jakhals, een touw aan de maan en het letterlijk uitkotsen van de oorlogstrauma's. Denk er nog onheilspellende muziek bij en de waanvoorstelling is compleet.
Dit soort magisch-realistische beelden zijn prachtig en lijken van de gruwelijke oorlog zo een donker sprookje te maken. Een volksverhaal dat rondom het kampvuur met elkaar wordt gedeeld. Tegelijkertijd duwt het surrealistische karakter van Nayola de personages naar de achtergrond. Je zou bijna vergeten dat er twee vrouwen rondlopen.
De ene is de al genoemde Nayola, die tijdens de bloederige chaos van de Angolese burgeroorlog haar man terug probeert te vinden. De ander is Yara, die jaren later, als de oorlog is afgelopen maar Angola nog steeds worstelt met de verstikkende greep van het regime, samenwoont met haar grootmoeder Lelena. Yara kent haar moeder alleen van foto's. Haar vader is helemaal een onbekende. Om een vuist te maken tegen het dictatorschap stort Yara zich op opstandige rapmuziek en verspreidt zij als een vrijheidsstrijder haar cd's onder de doodsbange bevolking.
Langzaam bewegen Nayola en Yara zich naar elkaar toe en vindt een voorzichtige toenadering plaats. Het moment waarop de verhalen elkaar kruisen is prachtig gedaan. Als een vluchtige ontmoeting in de nacht waarbij de passanten elkaar net niet goed genoeg kunnen zien.
Nayola is vooral bezig om de zintuigen te prikkelen en een sfeer van ontregeling en donkere magie neer te zetten. Alsof hij de oorlogsgruwelen zo een plekje wil geven en de demonen bezweren. Maar wie Nayola en Yara nou zijn, dat blijft mistig. We krijgen glimpen te zien van hun karakters, maar de film gaat daar verder niet echt diep op in. De sfeer beklijft, maar de twee vrouwen blijven een beetje in nevelen gehuld. Dankzij de beelden sleept Nayola vier welverdiende sterren binnen. Met meer scherpte had er zo nog een halve ster bij gekund.
