Regie: Erik Skjoldbjærg | Scenario: Christopher Grøndahl, Live Bonnevie | Cast: Carl Martin Eggesbø (Gunmar Tofte), Kristine Hartgen (Ingrid Tofte), Stig Henrik Hoff (Aslak Tofte), Mathilde Holtedahl Cuhran (Bjørg), Christoph Back (Konsul Wussow), e.a. | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2023

In april 1940 probeerde Duitsland Noorwegen binnen te vallen, onder andere via de ijsvrije havenstad Narvik. Zoals wel vaker respecteerden de Duitsers de neutraliteit van Noorwegen niet, maar stuitten op Noors verzet en vooral de Engelse marine. Het zou Hitlers eerste nederlaag worden, maar de slag bij Narvik eiste haar tol op de lokale bevolking.

Over de aanval op Narvik krijg je alles geleerd tijdens Noorse geschiedenislessen. In Nederland is hij minder bekend, dus het is fijn om via deze film te leren over wat te boek staat als Hitlers eerste officiële tegenvaller in 1940. De timing van het verschijnen van Narvik is sterk. De Nazis gebruiken een soortgelijke schaamteloze, slappe smoes om de Noorse neutraliteit te doorbreken zoals Poetin het afgelopen jaar heeft gedaan, om zijn oorlog met Oekraïne te rechtvaardigen.

Narvik start met het verplichte nummertje van onze held en zijn gezin leren kennen. Korporaal Gunmar Tofte is een vermoeide soldaat, die na lange afwezigheid terugkeert naar zijn dorp om samen met zijn vrouw de verjaardag van hun zoontje te vieren. Zijn kan zowel Duits als Engels spreekt, zodat ze met alle aanwezigen kan communiceren.

Die introductie is van korte duur, want diezelfde nacht worden de eerste schoten al gelost. Vanaf dat moment begint de ellende. Gunmar moet weer op een missie, terwijl zijn vrouw Ingrid door de Duitsers wordt gedwongen onderdeel te worden van hun team. Ze kijkt toe hoe haar man wordt opgepakt, nadat hij een treinbrug wilde opblazen. Vanaf dat moment worden ze van elkaar gescheiden. Ze leven ieder met de angst dat de ander misschien niet overleeft.

Narvik is ondanks haar historische belang maar een klein dorp, met slechts een handjevol personages om betrokken bij te raken. Mooie ingrediënten voor een zeer persoonlijk drama. Maar de makers van Narvik willen toch heel graag overbrengen hoe de oorlog - niet slechts de nazi's maar de hele strijd - een enorme last op Noorwegen was. Om de zoveel tijd verschijnt er een tekst in beeld, die vertelt hoeveel weken er zijn verstreken en wat er in die periode gebeurd is.

Het is ook de bedoeling je te laten voelen hoe het is om de ene dag gewoon je leven te leiden en dan plots in een krijgsgebied te zitten. Ingrid loopt 's avonds naar huis, wanneer precies daar een Engelse bom inslaat. Ze rent naar binnen en treft haar zoontje schuilend onder zijn bed aan. Erg triest en aangrijpend. Maar wanneer het joch aangeeft dat hij bloedt, stopt de scène en wordt hier een tijdelijke cliffhanger van gemaakt: zal de kleine straks nog leven?

De makers hadden kunnen laten zien hoe Ingrid uitkijkt over een half brandend Narvik en ziet hoe haar veilige thuishaven het strijdterrein tussen Engeland en Duitsland is geworden. Maar we gaan direct naar vier weken later, waar Gunmar als krijgsgevangene door de bergen loopt. Geen idee wat er in die afgelopen weken met hem is gebeurd, en daarmee ook niet hoe deze plotselinge oorlog bij hem aankomt.

En die keer dat hij dan wel een keer om zich heen kijkt, is dat vreemd genoeg terwijl hij beschoten wordt door de Duitsers. In het echt was hij al lang neergeschoten, hij staat erbij al een enorm doelwit. Zo kabbelt Narvik voort, alhoewel het zeker geen vervelende zit is. Maar de filmmakers blijven schipperen tussen betrokkenheid bij de personages creëren en de diverse historische gebeurtenissen te belichten, waardoor beiden niet volledig tot hun recht komen.

In het dorp wordt Ingrid ondertussen een stuk minder sympathiek door een bepaalde keuze te maken, een van de meest foute dingen die iemand kan doen tijdens een oorlog. Voor haarzelf heeft ze een hele goede reden om te doen wat ze doet. Maar het blijft een heftig moment, halverwege Narvik, waar tegelijk meer uit gehaald kon worden.

De geschiedenisles gaat ook na afloop van het verhaal nog even door, maar de tekst die in beeld komt voelt ook als een verwijt. 'Wij wilden de Tweede Wereldoorlog gewoon lekker rustig uitzitten, maar jullie moesten zo nodig hier komen knokken, wat ons veel schade en leed heeft opgeleverd'.

Het is apart om via een Netflixfilm anno 2023 met de vinger te gaan wijzen over iets dat in 1940 door de schuld van de Nazi's heeft plaatsgevonden. Maar om daar te belanden, serveren de makers wel wat prachtige plaatjes van Noorwegen, en geschiedenisles over een Noorse ervaring, prima acteerwerk en enkele wellicht niet spectaculair maar wel spannende missies van Gunmar.

Narvik is te zien bij Netflix.