Roy Dames, bekend van documentaires zoals Meiden van de Keileweg (2002), Dossier Loverboy (2008) en Foute Vrienden (2010), maakte in 2019 voor het eerst een film in duoregie met editor Jos Driessen. Uit deze samenwerking kwam Max, een Leven in TBS, een documentaire over een man die veertien jaar tbs kreeg. In datzelfde jaar maakten ze Afrikaanse Bruid. Dit verbazingwekkende portret over een getraumatiseerde oud-paramilitair die zijn geluk bij Afrikaanse vrouwen zoekt, beleeft twee jaar later eindelijk zijn bioscooprelease.
"Once you go black, you always go black." Het is slechts één van de vele opmerkelijke uitspraken die de Belgische Gilbert in Afrikaanse Bruid doet. Deze voormalige paramilitair leeft met veel plezier in Kenia, waar de zon altijd schijnt, de jonge vrouwen prachtig zijn en hij de drank vaker dan goed voor hem is achterover slaat. Die "mooie zwarte meisjes met een zachte huid" lopen overigens ook met Gilbert weg. Het is de man van wie ze altijd hebben gedroomd. Blanke mannen zijn immers veel betrouwbaarder dan zwarte Afrikaanse mannen. Bovendien begrijpen zij hen veel beter. Een blanke man is dus zeker het proberen waard.
Je voelt van mijlenver al aankomen dat dit allemaal schone schijn is. Trauma's, vooroordelen en culturele verschillen staan het gelukkige leven van Gilbert en zijn Afrikaanse vriendinnetjes in de weg. Terwijl ze Gilbert de hemel in prijzen omdat deze echte gentleman zo'n groot hart heeft, roddelen de dames in hun eigen taal over dat het ze eigenlijk niet kan schelen hoe het Gilbert vergaat. Al was hij mank of zat hij in een rolstoel. Voor Gilbert geldt dat net zo. Die Keniaanse meisjes zijn allemaal hoeren, maar nergens anders ter wereld vind je zulke fijne vrouwen als in Kenia.
Met deze paradoxale uitspraken en beelden laten Dames en Driessen je voortdurend twijfelen. Vanuit een eigen westers oogpunt bestempel je Gilbert al vanaf het begin als een viespeuk en een sugardaddy. Typisch iemand die via een datingsite Afrikaanse vrouwen leert kennen, geld stuurt en daar seks voor terugvraagt. De Afrikaanse dames gaan er blijkbaar graag in mee, maar voelen zij nu daadwerkelijk iets van liefde voor deze grofgebekte man? Het is soms lastig te zeggen.
Dat Gilbert de weg kwijt is, is in ieder geval een zekerheid. Zijn oorlogstrauma en drankprobleem steken regelmatig de kop op en dat maakt zijn relaties alleen maar complexer. Iedere relatie loopt stuk en Gilbert lijkt zich zowel in België als Kenia niet thuis te voelen. De Keniaanse vrouwen zijn net zo goed op zoek naar vastheid in hun leven, maar vinden dat kennelijk niet bij hun mannelijke landgenoten.
Hoewel Dames en Driesen met hun documentaire willen onderzoeken wat echte liefde eigenlijk is, zien we in Afrikaanse Bruid vooral hoe slecht mensen over elkaar kunnen praten en hoe ze elkaar kunnen gebruiken, al dan niet misbruiken. Het is moeilijk om ook maar enig gevoel van sympathie voor de personages in deze film te voelen. Afgrijzen en afkeuring voeren hier toch de boventoon. Is dat te wijten aan culturele verschillen en vooroordelen? Ook dat valt te betwijfelen.
