De Oostenrijker Franz Jägerstätter lijkt met de schrik vrij te komen. Na een militaire training wordt hij niet naar het front gestuurd, maar mag hij terug naar het boerenland, waar hij veel harder nodig is. Hoe langer, hoe meer zijn religieuze inborst van hem een pacifist maakt. En met de nazi's heeft hij al helemaal niets. Franz spreekt zich steeds feller uit tegen het regime. En dan belandt die gevreesde brief op de deurmat: je moet vechten. Onze vredelievende held trekt naar de dichtstbijzijnde legerbasis, maar of hij daar ook de verplichte eed van trouw wil afleggen...?
De gebroeders Coen maakten A Serious Man, Martin Scorsese heeft na vele jaren aan voorwerk eindelijk zijn verfilming van Silence kunnen afronden en nu maakt Terrence Malick het op ware feiten gebaseerde A Hidden Life. Allemaal verhalen over mannen die aan nogal wat ontberingen worden blootgesteld die hun persoonlijke levensopvattingen dringend op de proef stellen. Het lijkt wel alsof elke grote regisseur op een gegeven moment zijn eigen versie wil vertellen van het Boek van Job, een gedicht uit het Oude Testament.
Malick doet het in elk geval in de stijl die we van hem gewend zijn - en bij sommige kijkers inmiddels het bloed onder de nagels vandaan haalt. Denk aan The Tree of Life, To the Wonder en Song to Song. Lange epistels, vol zweverige camerabeelden die aan elkaar zijn gemonteerd met droomachtige muziek en heel veel contemplatieve voice-overs. De mooifilmer deed echter, toen hij aan dit project begon, de belofte dat dit niet weer zo'n vormeloze meditatie zou zijn, maar eindelijk weer eens een film met meer plot. Belofte maakt blijkbaar schuld. Het is niet heel veel meer plot, maar het is er. En het geeft daadwerkelijk de structuur die sommige kijkers jarenlang hebben gemist.
De stijl van Malick is onmiskenbaar als ervaringscinema. Hij wil niet een verhaaltje oprakelen van "Er was eens..." naar "... en ze leefden nog lang en gelukkig." Het doel is om je het gevoel te geven dat je er middenin staat, en als het ware één kunt worden met de personages. En voor dit verhaal trekt hij daar met gemak drie uur voor uit. De passages waarin Franz gelukkig is worden niet zomaar even geschetst, je gaat shot na shot mee in de zaligheid van zijn vrije bestaan met zijn lieve vrouw en prachtkinderen. Doet Malick daarmee iets te hard zijn best om een eenvoudig punt te maken? Dat mag elke kijker voor zichzelf beslissen. Maar het beklijft wel.
August Diehl verdient deze hoofdrol dubbel en dwars, en zijn charismatische kop overbrugt de pieken, dalen en de innerlijke worstelingen van Franz met ogenschijnlijk gemak. Hij is een man die keihard wordt gestraft. Dat speel je niet zomaar. Het is ook fijn dat nog steeds zo veel geweldige acteurs in de rij staan om met Malick te werken. Door bekenden te casten, krijgen de kleine rollen net dat beetje gedenkwaardigheid mee dat ze goed kunnen gebruiken om de film extra lang na te laten sudderen. Het is dan ook een intrigerende vraag: hoeveel denk ik zelf te kunnen ondergaan voor mijn overtuigingen?
Iets wat de aandacht enigszins afleidt is de keuze voor het taalgebruik. Dit zijn Duitse personages die het grootste deel van de film Engels spreken met hun eigen Duitse accent. Prima, natuurlijk, als je denkt dat een film daarmee zijn authenticiteit behoudt en toch aantrekkelijk is voor een internationale markt. Maar dan komt het: op momenten hoor je minder belangrijke personages gewoon Duits met elkaar praten. Dat is natuurlijk makkelijker filmen met Duitse acteurs, maar moet het dan ook hoorbaar zijn voor de kijker?
Wat in elk geval weer piekfijn in orde is, is het camerawerk. Voor de verandering is de cinematografie eens niet gedaan door Emmanuel Lubezki, maar door Jörg Widmer, die de afgelopen films van Malick ook al camera's bediende. Zijn ervaring met de stijl van de regisseur maakt hem een kundige medeverteller. Maar het is vooral duidelijk weer een echte Malick. Subtiel is A Hidden Life misschien niet, maar de film geeft evenmin aanleiding om naar meer subtiliteit te verlangen. Als er iemand in elk geval blijft vasthouden aan wie hij is, dan is het wel Terrence Malick.
