Is het in het moderne westen nog mogelijk om in de wildernis te leven en je te onttrekken aan de regels, normen en gewoontes van de hedendaagse samenleving? Tom en haar vader Will doen in ieder geval hun best om dat te proberen in Leave No Trace. Het is de eerste film van regisseuse Debra Granik in acht jaar, nadat haar Winter's Bone voor vier Oscars werd genomineerd, waaronder die voor beste actrice wat de definitieve doorbraak van Jennifer Lawrence betekende.
Will is een oorlogsveteraan die door zijn oorlogservaringen zo gevormd is dat hij niet meer kan of wil functioneren in de reguliere Amerikaanse maatschappij. Zijn anker in de normale wereld, zijn vrouw en de moeder van zijn kind, is al jaren geleden overleden. Dus trok hij met zijn dochter Tom een natuurpark in de buurt van Portland, Oregon in, waar hij haar opvoedde, onderwees en leerde overleven in de wildernis.
De twee lijken een idyllisch leventje te leiden, ondanks dat ze dagelijks voedsel en brandhout moeten verzamelen en zich zo nodig moeten verstoppen voor andere mensen in het bos. Hun bestaan wordt haast overweldigd door de natuur om hen heen, die ontzettend groen is en met de nadruk op die kleur ook in beeld is gebracht. Om niet op te vallen dragen dochter en vader alleen maar groene kleren. Het helpt hen echter niet om niet ontdekt te worden, waarna ze onder dwang uit het bos worden gehaald door de autoriteiten en in een huis in de bewoonde wereld worden geplaatst.
Hun groene kleren blijven een visueel motief, een restant van hun eerdere leven waarmee ze aangeven dat niet zomaar zonder slag of stoot op te willen geven. De muren van hun nieuwe huis zijn ook niet toevallig groen. Terwijl Will met tegenzin aan het werk gaat, voelt hij zich onderdrukt en onbehaaglijk in het bijzijn van andere mensen. Hij kan hun manier van doen en aanwezigheid maar moeilijk verdragen. De dertienjarige Tom begint wel langzaamaan te wennen aan haar nieuwe omgeving en aan het omgaan met leeftijdsgenoten, waardoor ze zich ook begint af te vragen of haar vader wel gelijk heeft en/of had om hun af te zonderen in de wildernis.
Het dilemma dat tussen de twee ontstaat is illustratief voor het thematische dilemma tussen samenleving en wildernis. Dit komt het sterkst tot uiting als een beslissing van de vader de kleine familie confronteert met hun meningsverschil. Debra Granik presenteert hun dilemma niet in lompe, directe dialogen of een discussie, maar laat het voortvloeien uit de keuzes en het gedrag van haar twee hoofdpersonen. Daarbij velt ze nooit een oordeel over het idee om de samenleving de rug toe te keren. Het resultaat is een subtiel, rustig drama met veel stiltes en mooie beelden van het Amerikaanse noordwesten.
