Hij heeft een prachtige naam, zeker voor een cowboy: Brady Blackburn. Maar mag je jezelf nog wel een cowboy noemen als je niet meer kunt paardrijden? Na een ongeluk komt de jonge Amerikaan in de lappenmand terecht, met een identiteitscrisis tot gevolg. Voor de machomannen in zijn omgeving is het een uitgemaakte zaak: Brady zal nooit meer in het zadel klimmen. Maar de dromen van een cowboy blijken niet zo makkelijk te temmen als zijn paarden.
Voor The Rider keerde de Chinees-Amerikaanse regisseuse Chloé Zhao terug naar het gebied waar zij haar speelfilmdebuut Songs My Brothers Taught Me opnam: het Pine Ridge-reservaat in Zuid-Dakota. Een bijna vergeten stukje Amerika, dat door de oprukkende moderne wereld zo langzamerhand in de verdrukking begint te raken. Hier, midden in de graslanden, zijn rodeorijden en het temmen van wilde paarden nog altijd leidend voor het bepalen van mannelijkheid en heldhaftigheid.
Chloé Zhao wilde een film maken over de machocultuur van deze cowboys, maar een verhaal diende zich pas aan toen ze in contact kwam met Brady Jandreau. Jandreau is een rodeorijder die tijdens een show onder de hoeven van zijn eigen paard terechtkwam en daardoor een ernstige hoofdwond opliep. Het had niet veel gescheeld of zijn hele schedel zou verbrijzeld zijn geweest. Zhao raakte geïnspireerd door het feit dat de jongeman zich - ondanks zijn enorme tegenslag - niet liet beteugelen door zijn beperkingen of angsten; hij wilde zo snel mogelijk weer rodeorijden.
Natuurlijk is zo'n verhaal een goudmijntje voor filmmakers; helemaal omdat de werkelijkheid hier op een presenteerblaadje een scenario aanreikt dat garant staat voor een meeslepende kijkervaring. Zhao is vastberaden om haar onderwerp zo realistisch mogelijk te benaderen, vandaar dat ze ervoor heeft gekozen om niet-professionele acteurs in de hoofdrollen te casten. Aldus mag Brady Jandreau opdraven om (een alternatieve versie van) zichzelf te spelen, net als zijn vader Tim, autistische zusje Lilly en beste vriend Lane Scott - een lokale rodeoheld die verlamd is geraakt na een ongeluk met een stier.
Het resultaat is een indrukwekkend (zeg maar gerust: onontkoombaar) cowboydrama dat zich bedient van een documentaire-achtige stijl. Gelukkig voelt de film niet louter als een reconstructie van de werkelijkheid aan, maar is het verhaal op een subtiele manier verrijkt met universele thema's en voorzien van een poëtische beeldtaal. Knap is dat Zhao juist een klein, menselijk drama aangrijpt om een groter verhaal over wilskracht en verlies te vertellen. Daarnaast weet ze een interessante link te leggen tussen lichamelijke en psychische pijn, maar je moet wel goed opletten om het te kunnen zien. Zo is de handicap van Blackburn niet toevallig ook een symbolische uiting: zijn verkrampte hand moet leren om de teugels los te laten, terwijl zijn geest moet leren om dromen los te laten.
Gaandeweg groeit op die manier het begrip en de waardering voor de levenswijze van deze Amerikaanse cowboys. Het is evident dat er veel meer schuilgaat achter die spierballenpraat en dat haantjesgedrag. The Rider laat zien én voelen dat er voor rodeorijders geen ander leven denkbaar is; de verbondenheid met de natuur is zeer diepgeworteld. Mens en dier vormen in deze wereld een bijna volmaakte eenheid, maar de illusie wordt steevast gebroken op het moment dat een van hen gewond raakt. Een gewond paard wordt afgemaakt, een gewond mens moet in leven blijven.
Op het filmfestival van Cannes gold The Rider vorig jaar als dé grote verrassing en inmiddels is de film ook op andere internationale festivals in de prijzen gevallen. Volkomen terecht, want Chloé Zhao heeft met haar docudrama een flinke zwieperd aan het westerngenre gegeven. Voor het eerst in zeer lange tijd worden de filmische Badlands niet bewoond door schietgrage outlaws, maar door kwetsbare mensen van vlees en bloed. Knappe jongen die tijdens de slotscène geen brok in zijn keel krijgt.
