Twaalf soldaten, te paard en gewapend met machinegeweren nemen het op tegen tanks en raketwerpers. Het leest als fictie, de zoveelste overtrokken actiefilm, maar toch treffen we hier een waargebeurd verhaal aan. Gebaseerd op Horse Soldiers (het boek, niet de John Ford-film uit 1959) vertelt het de gebeurtenissen rondom een bijzondere missie: een klein team Amerikaanse soldaten infiltreert Afghanistan om met lokale bondgenoten de aanval te openen op de Taliban, direct na de aanslagen van 11 september. Al is de setting dramatisch en de cast aardig met Chris Hemsworth en Michael Shannon, mist 12 Strong wat impact.
Ondanks zijn Australische komaf overtuigt Chris Hemsworth als de ambitieuze en optimistische Mitch Nelson. Terwijl Amerika in rouw is om het ingestorte WTC, zit militair Nelson gevangen achter zijn bureau en voelt hij zich geroepen om zo snel mogelijk terug te slaan. 12 Strong portretteert kapitein Nelson en zijn soldatenteam op bijna propagandistische wijze als de helden die eens flink de rekening gaan vereffenen in Afghanistan. Alles zit ondertussen tegen: militaire leiders die niets in de jonge kapitein zien, Afghaanse bondgenoten die de Amerikanen niet vertrouwen, deadlines die onhaalbaar lijken en in plaats van militaire voertuigen, moet men genoegen nemen met paarden. Voor een producer als Jerry Bruckheimer is zo'n militair underdogverhaal natuurlijk niet te weerstaan.
Wat volgt is een ongelooflijk verhaal van een twaalfkoppig team dat een klein leger terroristen en de bergen van Afghanistan trotseert. Wat de reis van de 'horse soldiers' boeiend maakt, is echter niet zozeer de actie, politieke situatie of de ongekende risico's, maar een ideologische botsing tussen Mitch Nelson en lokale bondgenoot generaal Dostum. Terwijl Nelson zich geroepen voelt Amerika te verdedigen en in zijn optimisme de Taliban wil bevechten, ongeacht de risico's, is Dostum een geheel ander soort soldaat. Hij is realistisch, cynisch, kent het grauwe oorlogsbestaan al zijn hele leven en weet dat dit niet samengaat met een naïeve wereldblik. De band tussen de jonge soldaat en de oude krijgsheer is vele malen interessanter dan de zoveelste verheerlijking van Amerika dat vecht voor vrijheid. Helaas ligt de focus toch meer op het spektakel.
Een behoorlijk deel van de filmrol is gereserveerd voor de actiescènes, die af en toe best spectaculair zijn. Vooral door de combinatie van Afghaanse soldaten met Nelson en zijn team: kleine jochies die nauwelijks groter zijn dan de wapens die ze dragen versus een stel Amerikanen die geen paard kunnen rijden en het liefst met hun technologische foefjes bombardementen bestellen. Wanneer deze twee groepen samen vechten, zelfs te paard tegen een onverwachtse tankmacht, is de actie op zijn best. Problematisch is wel dat regisseur Nicolai Fuglsig een allergie lijkt te hebben voor shots met overzicht. De vrij lange actiescènes worden op een gegeven moment een soort compilatie van stofwolken en granaatexplosies waarbij het knap lastig wordt om vriend van vijand te onderscheiden, en niet in artistieke zin.
12 Strong heeft genoeg te bieden als het aankomt op de bijzondere gebeurtenissen die het verfilmt, met een prima cast en een aantal boeiende scènes. Helaas heeft men wel moeite om de focus op de juiste plek te leggen, iets wat altijd lastig is met een waargebeurd verhaal. Propaganda, realisme, sentiment, spektakel, alles komt langs, maar niets wordt uitgewerkt tot een pakkend thema met diepgang. 12 Strong mag dan een actievolle blik geven op een zelden gezien stukje geschiedenis, als film met een diepere laag heeft het weinig te melden. Het blijft te veilig en op de een of andere manier lijkt de film zelfs voorspelbaar, wat vreemd is gezien de bijzondere prestaties van de titulaire soldaten.
