Op zichzelf is Terminator Salvation, hoewel niet zonder gebreken, best een goede actiefilm. De vraag is echter of je de film kunt loskoppelen van zijn erfgoed. The Terminator en Terminator 2: Judgment Day (beide van James Cameron) zijn inmiddels sciencefiction-actieklassiekers die tot de hoogtepunten van beide genres worden gerekend. Terminator 3: Rise of the Machines (niet van James Cameron) viel in vergelijking met zijn voorgangers enorm tegen, ondanks een aantal goede scènes. De vierde Terminator is een heel ander soort film. Niet meer één lange achtervolging, wat de eerste drie films in meer of mindere mate toch waren, en geen Arnold Schwarzenegger in de hoofdrol meer.
Schwarzenegger was het boegbeeld van de serie, maar toch is het niet zozeer Arnie, maar Linda Hamilton die een beetje gemist wordt. Een sterke vrouw zoals Sarah Connor ontbreekt dit keer. Voor het eerst in de reeks draait het verhaal bijna alleen maar om mannen en zijn de vrouwen die een rol van betekenis spelen toch een stuk magerder uitgewerkt. Zo voegt het personage van Moon Bloodgood weinig toe, en is ze vooral functioneel voor de plot. Ondanks de poging om een sterke vrouw neer te zetten in de stijl van Sarah Connor, dient ze vooral om de mannelijke hoofdrolspelers bij elkaar te krijgen. Bovendien draagt haar acteerwerk maar weinig bij.
In Terminator Salvation is de oorlog tussen mens en machine, zoals voorspeld in de voorgaande films, in volle gang, maar de geprofeteerde leider van de mensheid John Connor is nog niet eens de leider van het menselijke verzet tegen de machines die de wereld met de grond gelijk maakten en nu de laatste resten mens volledig willen uitroeien. Het tijdreizen zal pas in de toekomst worden uitgevonden en het is dus nog niet mogelijk voor de machines om hun terminators terug in de tijd te sturen om achtereenvolgens John Connors moeder Sarah (The Terminator), John op twaalfjarige leeftijd (Terminator 2) en John als volwassene (Terminator 3) te vermoorden. Sterker nog, het Cyberdine Systems Model 101 T-800 (Arnold voor niet-ingewijden) is nog niet eens uitgevonden.
John, gespeeld door Christian Bale die hem meer persoonlijkheid geeft dan waarschijnlijk in het script stond, moet net als in de eerdere films het podium delen. Ditmaal eist de mysterieuze Marcus (een prima rol van de nog onbekende Worthington) een groot deel van de film voor zich op. Nog lang voordat de machines in actie komen en de mensheid proberen te vernietigen, wordt hij ter dood veroordeeld en zien we hem sterven. Jaren later wordt hij wakker in een postapocalyptische wereld, zonder dat hij weet hoe het kan dat hij nog leeft of wat hij is. Hij ontmoet een tiener met de naam Kyle Reese en samen vluchten ze voor de robots (model T-600) op zoek naar het verzetsleger.
Dit resulteert in een spectaculaire achtervolgingsscène met een truck, want dat hoort in een Terminator-film. Minstens zo enerverend is het laatste half uur, dat eigenlijk één lange climax van actie en spanning is en zich uiteraard weer gedeeltelijk afspeelt in een fabriek. De effecten zijn van een hoog niveau en het camerawerk en de montage zijn prettig overzichtelijk, iets wat je in de moderne actiefilm helaas steeds minder vaak ziet. De esthetiek heeft meer weg van de hedendaagse oorlogsfilm. Niet ontoepasselijk gezien het onderwerp.
De bekende citaten komen ondertussen weer voorbij om de fans een plezier te doen - vooral Ill be back is een leuke knipoog, gelet op wie dat dit keer zegt. De mythologie van de filmreeks wordt op een wat vreemde en onlogische manier uitgewerkt, maar daar kan ik niets over zeggen zonder ontwikkelingen aan het einde van de film in detail te bespreken. Dat oordeel is dus aan de fans. Al met al is Terminator Salvation, ondanks wat matig uitgewerkte bijfiguren en subplots, een zeer vermakelijke actiefilm die in hoog tempo voorbij jakkert. Het niveau van de eerste twee Terminator-klassiekers wordt nooit gehaald, maar als actiespektakel in de zomer van 2009 volstaat dit nieuwe deel.
