Revolverhelden die de strijd aangaan met buitenaards gespuis. De premisse van Cowboys & Aliens klinkt te bezopen voor woorden, maar in Hollywood zijn ze wel te porren voor een dergelijke kruisbestuiving tussen western en sciencefiction. Niemand minder dan Steven Spielberg, die zich verbaasde over het feit dat de graphic novel van Scott Mitchell Rosenberg nog nooit was verfilmd, trad op als uitvoerend producent en spande Iron Man-regisseur Jon Favreau voor het regiekarretje. Aan hem de taak om de twee compleet tegengestelde genres succesvol te versmelten tot een nieuwe blockbuster.
Het is 1873. Midden in de woestijn ontwaakt Jake Lonergan, zonder besef van wie hij is of waar hij vandaan komt. Wanneer hij in het woestijnstadje Absolution aankomt, blijkt dat Jake een gezocht crimineel is. De plaatselijke veehandelaar Woodrow Dolarhyde, die de stad met harde hand regeert, ziet hem daarom het liefst zo snel mogelijk achter de tralies verdwijnen. Op het moment dat de strubbelingen tussen de beide mannen het kookpunt bereiken, gebeurt er iets wat niemand (behalve de kijker) had verwacht: het dorp wordt aangevallen door buitenaardse wezens. Aanvankelijk hebben de aliens vrij spel en zijn de cowboys niet opgewassen tegen de supersonische luchtschepen. Maar de hightech-armband die Jake als vuurwapen kan gebruiken, brengt daar verandering in. Woodrow en Jake moeten daarom noodgedwongen de koppen bij elkaar steken om de ontvoerde dorpelingen te bevrijden.
Wie nog enige scepsis koestert bij de gedachte aan Daniel Craig als revolverheld kan nu opgelucht adem halen. Hoewel de acteur met zijn babyblauwe ogen niet helemaal voldoet aan het stereotype beeld van de revolverheld met doorleefde kop, merken we al snel dat er met deze cowboy niet te sollen valt. Vanonder zijn hoed slaat hij de boel gade, en daaruit spreekt dat het menens is. En zo is alles in het eerste halfuur van Cowboys & Aliens lekker western: stoffige stadjes, gevechten in de saloon, en ruwe bolsters te over.
Die aanpak werkt uitstekend en doet je moeiteloos geloven dat je naar een authentieke western zit te kijken. Dat komt met name doordat de makers zoveel ruimte inlassen om de personages te introduceren en hun onderlinge verstandhouding uit te tekenen. Daarbij is een goede cast onontbeerlijk. Paul Dano speelt de verwaande en irritante zoon van Woodrow, Sam Rockwell zien we in de rol van salooneigenaar en ook Olivia Wilde zien we in een bijrol voorbijkomen. Maar de sleutelfiguren in deze bizarre western zijn Harrison Ford en Daniel Craig. Vooral omdat deze twee personages elkaar geen strobreed uit de weg gaan, maar toch noodgedwongen moeten samenwerken, maakt het je nieuwsgierig naar wat er was gebeurd als er geen aliens in het spel waren geweest.
Richting het einde raakt die zorgvuldige opbouw dan ook een beetje zoek tussen de vele ontploffingen. Tegen die tijd is ook het mysterie rond Jake Lonergan compleet uit de doeken gedaan en rest enkel de te verwachten eindstrijd. Daar zien we precies wat de titel van de film ons belooft: cowboys die met aliens op de vuist gaan. Niet meer, niet minder. En hoewel die mix van western en sciencefiction zeker niet ongelukkig is, blijf je bij de aftiteling toch zitten met het gevoel dat er meer uit het gegeven gehaald had kunnen worden. Iets vernieuwends heeft de verfilming van Rosenbergs comic niet opgeleverd, maar als grote zomerblockbuster is Cowboys & Aliens een ware traktatie.