Er wordt me wel eens gevraagd wat ik als liefhebber van oude films de beste Hitchcock vindt en aan zou raden. Dat is een moeilijke vraag om te beantwoorden, omdat hij zoveel verschillende periodes heeft gehad met elk een aparte stijl. Maar mijn persoonlijk favoriet is van allemaal de film Vertigo, een thriller die erg psychologisch is met de meest prachtige muziek en James Stewart in topvorm.
Het draait om politieagent Scottie Ferguson, die door een ongeluk op het werk hoogtevrees (vertigo) krijgt en genoodzaakt is met pensioen te gaan. Een oude schoolvriend benadert hem met een klusje. Zijn vrouw vertoont raar gedrag en hij wil dat Scottie erachter komt wat ze elke dag uitspookt. Scottie neemt de klus aan en begint met het volgen van Madeleine, een mooie koele blondine, die elke dag vult met aparte bezigheden. Dit zou doen vermoeden dat Madeleine misschien bezeten is. Hoe langer Scottie haar volgt, hoe meer hij geïntrigeerd raakt door deze vrouw.
Het mooie van deze Hitchcock is hoe langzaam het plot wordt opgebouwd. Als kijker wordt je door de mistige beelden en prachtige muziek van Bernard Herrmann net als Scottie meegesleept om het raadsel rond deze Madeleine te ontrafelen. Het is te zonde om meer echte spoiler alerts te vermelden, omdat alles wat er hierna in de film gebeurt, je echt moet verrassen.
Een van de vaste ingrediënten van een Hitchcock is een blondine in de vrouwelijke hoofdrol. Voor de rol van Madeleine wilde Hitchcock eigenlijk actrice Vera Miles, die onder persoonlijk contract bij hem stond. Zij kon niet vanwege haar zwangerschap en Hitchcock wilde de opnames niet uitstellen. hij huurde daarom noodgedwongen Kim Novak als hoofdrolspeelster. Ik mocht twee jaar terug Kim Novak interviewen in Cannes en zij keek met een heel goed gevoel terug op de opnames van de film. Actrice Tippi Hedren had laten weten dat zij tijdens de opnames van de twee films die zij met de regisseur maakte, slecht was behandeld. Hitch zou compleet geobsedeerd door haar zijn geweest, maar Novak wimpelde dat af. Zo was Hitchcock helemaal niet op haar overgekomen en ze vond het niet eerlijk dat Hedren na zijn dood dat soort verhalen de wereld in hielp. Hij was er immers niet meer om zich te verdedigen.
Hoewel Vertigo nu vaak wordt genoemd als een van de beste films ooit gemaakt, was het na release geen succes. James Stewart nam ook meteen afstand van het project door aan te geven dat hij liever niet aan zo een slechte film had meegewerkt. Hitchcock gaf op zijn beurt Stewart de schuld van het mislukken, omdat hij zei dat de acteur te oud was om geloofwaardig een love interest te zijn van een jonge vrouw als Novak. Maar in een interview met François Truffaut zei Hitchcock zelf dat Vertigo zijn favoriete film was. Uiteraard werd de film herontdekt en toen uitgeroepen tot een meesterwerk. Het was ook een veel meer psychologische, minder humoristische en donkere film dan veel andere films van de Master of Suspense. Thema's als necrofilie en zaken als een zenuwinzinking komen er aan de orde, wat voor de critici en bezoekers in de jaren vijftig nog iets te gortig was. Maar met het verstrijken van tijd kon men de film op een andere manier bekijken en eindelijk waarderen.
Voor de liefhebbers nog een paar quotes: