Een dagje in alle achtbanen in Walibi, een avondje meezingen bij 'Moeder, ik wil bij de Revue', lekker ontspannen in de bioscoop, of liever genieten van jouw favoriete serie op Netflix? Het kan allemaal. De vrijetijdseconomie is een stijgende markt, waarbij er steeds meer samenhang ontstaat tussen verschillende sectoren. Door een groot aanbod aan vrijetijdsbestedingen moeten consumenten een keuze maken. Door de komst van diverse aanbieders die streaming video on demand aanbieden via internet, zoals Netflix, Popcorn Time en Torrent, wordt het voor de consument wel erg makkelijk om series en films voor een klein prijsje (of illegaal en dus gratis) te bekijken. Waarom zouden zij nog naar de bioscoop gaan? Hoe moeten de bioscopen zichzelf positioneren, willen zij over een paar jaar nog bestaan?
Dynamische markt
Doordat de vrijetijdsmarkt erg dynamisch is moeten de bedrijven die zich hierin bevinden continu hun zakenmodel aanpassen aan de realiteit. Zo vragen consumenten voornamelijk om verbeterde en nieuwe content, live-ervaringen en diensten. Belangrijk is het dus bij het bepalen van een strategie om deze drie elementen in het achterhoofd te houden. Zo ook voor de bioscopen. De consument krijgt constant nieuwe producten aangeboden die wellicht als substituut van een film in de bioscoop kunnen dienen. (Schiering, 2008)
Om aan te duiden hoe populair deze substituten van bioscopen eigenlijk zijn, volgen hier dan ook een aantal feiten. Zo was de illegale tv- en filmstreamingdienst Popcorn Time in augustus 2014 al geïnstalleerd op 1,3 miljoen Nederlandse apparaten en elke dag komen daar 15.000 apparaten bij! Inmiddels kijken ruim 5,2 miljoen Nederlanders wel eens naar betaalde video on demand en zo'n 78 procent van de mensen kiest voor het betalen per film. Van de Nederlandse huishoudens die betaald films kijken, bezitten aanbieders zoals UPC, Ziggo en KPN 65% van de totale markt en de andere 35% gaat naar video on demand diensten (zoals Netflix, Pathé Thuis, etc.), zo blijkt uit de marktmonitor die Stichting Video On Demand elk kwartaal uitbrengt in samenwerking met onderzoeksbureau GfK. (Kraan, 2014)
De kijk op bioscopen
Op de vraag of bioscopen hierdoor nog wel belangrijk zijn voor de vrijetijdssector, antwoordde prof. dr. ir. Hans Mommaas, hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Tilburg en de Hogeschool NHTV in Breda in de studie van de vrijetijd en gasthoogleraar Cultuurbeleid aan de Universiteit van Antwerpen, volmondig 'ja'.
Dit is niet zo raar want bioscopen zijn een belangrijk gedeelte van de vrijetijdssector. Bioscopen zijn de fysieke identiteit van de stedelijke kwaliteit van leven en een vast onderdeel van de aantrekkelijkheid van een stad. Ze zijn een vast onderdeel van vertier in de avond, naast dansclubs, het theater, restaurants en cafés. 'Natuurlijk wordt er veel geëxperimenteerd met de huisbioscoop. Er zijn mensen die er van houden, maar er blijft een groot publiek ontstaan dat houdt van kijken voor een groot scherm. Bioscopen moeten zich wel onderscheiden en dienen een eigen identiteit te gaan ontwikkelen', aldus Mommaas.
Opkomst Netflix
Mommaas: 'De komst van Netflix heeft voornamelijk gevolgen voor de manier waarop wij televisie kijken. Dat is drastisch aan het veranderen. Ik denk dat de komst van Netflix voornamelijk concurreert met hetgeen wat je het snelst voor handen hebt, en dat is je televisie. Het kijkgedrag van de mensen zal gaan veranderen, wat een brede ontwikkeling is.' Omroepen proberen zichzelf flexibeler te maken door ervoor te zorgen dat programma's vooruit en terug gekeken kunnen worden. Al dit soort veranderingen zorgen ervoor dat consumenten hun eigen televisie samen gaan stellen.
Volgens Mommaas heeft Netflix uiteraard ook gevolgen voor bioscopen. Hij geeft aan dat het vooral consequenties heeft voor bioscopen die alleen maar films projecteren, die voornamelijk een massapubliek hebben. Netflix is uiteraard een stuk goedkoper en als je dan thuis dezelfde films als in de bioscoop kunt kijken, zullen consumenten afhaken. 'Voor filmhuizen die kwaliteitsfilms aanbieden en zich onderscheiden in een niche, door daar omheen een meeromvattende community te bouwen, zal Netflix echter geen grote gevolgen hebben', aldus Mommaas.
Veranderingen te merken
Ook Martijn Visscher, marketingmanager Wolff Bioscopen (binnenkort Kinepolis), denkt dat Netflix niet een al te grote concurrent is. Hij geeft aan dat op Netflix voornamelijk series gekeken worden en de films die daar aangeboden worden, zijn redelijk verouderd. Als feitje geeft hij mee dat 20% van de Nederlandse bioscoopbezoekers naar een Nederlandse film gaat. Hiermee wordt aangeduid dat de vraag naar bioscopen nog steeds redelijk hoog is. Deze Nederlandse films zijn ook niet te zien op Netflix, dus daar kan op worden ingespeeld.
Visscher: 'Popcorn Time is eerder een concurrent, omdat zij gratis al vrij snel de nieuwste films vertonen. Deze illegale content kan uiteindelijk wel een wel een gevaar opleveren voor de filmindustrie. Ik denk persoonlijk dat de grootste concurrent van de bioscoop de vrijetijd is. Deze kan op verschillende manieren worden ingedeeld. Wij van Wolff mogen niet klagen, want de bezoekersaantallen zijn nog altijd vrij hoog. Echter, zien wij wel in dat de consument veeleisender wordt en dat hun tijdsbesteding verandert. Hier moeten wij op in gaan spelen.'
De uitkomst
Mommaas en Visscher zijn het er over eens dat bioscopen wel kunnen blijven bestaan ondanks de vele substituten, maar zij moeten zich wel herpositioneren. Mommaas zegt dat er moet geïnvesteerd worden in live-ervaringen en ervaringsdimensies. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door de technologie door te blijven ontwikkelen en door de ervaring optimaal te maken.
Zo zijn er bioscopen die bioscoop- en pretparkelementen combineren. Onlangs is er bijvoorbeeld in Roermond de bioscoop Yumble geopend, waarin deze elementen samenkomen. Ook worden goede restaurants en goede parkeermogelijkheden steeds belangrijker. Voor een bioscoop is het dus verstandig om zichzelf onderscheidend te maken in deze branche.
Herpositionering Wolff
Wolff is bezig met de ombouw van verschillende nieuwe bioscopen. Zo zullen deze zomer de omgebouwde vestigingen in Groningen en Enschede opnieuw worden geopend, waarmee ook de nieuwe naam van Wolff, Kinepolis, aan het grote publiek bekend gemaakt wordt. Kinepolis is marktleider in België, maar doet het bijvoorbeeld ook erg goed in Spanje en Frankrijk. Daarnaast werd het bedrijf onlangs nog uitgeroepen tot de beste bioscoopuitbater ter wereld.
Met deze nieuwe vestigingen wil Wolff inspelen op de behoeftes van de consument. De beeld- en geluidskwaliteit moet beter, de foyer luxer en de bioscoopzalen worden ook luxer ingedeeld. Denk daarbij aan dubbele armleuningen en betere stoelen. Ook zal men meer experimenteren qua belevingen van 3D films. Zo kijkt Wolff onder andere naar de komst van 'de Laser Ultra', wat recentelijk voor het eerst in België is vertoond.
Behoefte van de bezoeker
Beide mannen zijn ook van mening dat de inzet van nieuwe mediakanalen effectief kan zijn om in te spelen op de behoeftes van de bezoekers. Door middel van big data kan men zien of bezoekers naar de bioscoop gaan vanwege de content of vanwege het sociale aspect. Er kan uiteraard ook een mix van beide worden ingezet. Elke bioscoop heeft een databestand van bezoekers. Hierin staan de
e-mailadressen en vaak houden zij ook bij naar welke films de desbetreffende persoon is geweest. Afhankelijk van dat profiel kan je als bioscoopexploitant inspelen op de behoeften en wensen. Zo kan er bijvoorbeeld een berichtje gestuurd worden naar de afnemer dat een bepaalde film uit is, kijkende naar hun historie. Uiteraard speelt privacy hier een rol.
Wolff is ook al bezig om een site te de bezoeker een eigen profiel kan aanmaken. Hier kan de filmliefhebber aangeven in welke films hij/zij interesse heeft. Hier doen zij suggesties welke films wellicht ook interessant gevonden kunnen worden. De ervaringen in andere landen waren positief. Niet alleen online, maar ook offline gaan zij zich specialiseren en onderscheiden. 'Ook het aannamebeleid moet continu verbeterd worden, waarbij wij op zoek gaan naar het beste personeel. Dit personeel wordt opgeleid als een soort sommelier, zodat zij straks 'aan iemands neus kunnen herkennen' waar diegene geïnteresseerd in is', aldus Visscher.
Oftewel...
Alle filmliefhebbers en filmexploitanten opgelet: Netflix, Popcorn Time, Torrent, etc. zijn concurrenten voor bioscopen, maar er valt mee te dealen. Bioscopen hebben dus nog een mooie toekomst te gaan. Onderscheid jezelf ten opzichte van andere bioscopen en ga goed na wat de vraag is van de consument. Ontwikkel de technologie continu en denk aan het aanbod van extra faciliteiten.
Over de auteur
Dit is Nina van 't Sant, een 21 jarige student uit Utrecht. In juni 2014 is Nina afgestudeerd aan de Hogeschool Utrecht, waar ze AD Eventmanagement studeerde. Na de zomer van 2014 is ze verder gegaan met de Bachelorstudie Communicatiemanagement, waar ze in het derde jaar is ingestroomd. Vanaf april 2015 loopt zij vier maanden stage bij Coebergh PR en Communicatie te Amsterdam. Ze is een jonge creatieve vrouw, die communicatief vaardig is. De weekenden brengt Nina graag door op de tribune van FC Utrecht.
Bronnen:
Kraan, J. (2014). Illegale filmdienst Popcorn Time groeit als kool in Nederland. Geraadpleegd op 10 maart 2015 van: http://www.nu.nl/tech/3864057/illegale-filmdienst-popcorn-time-groeit-als-kool-in-nederland.html
Schiering, I. (2008). Gaan we naar de bioscoop? (bachelorscriptie). Geraadpleegd op 10 maart 2015.
Stichting Video On Demand (2014). Nederlander rekent films On Demand bij voorkeur per stuk af. Geraadpleegd op 10 maart 2015 van: http://www.videoondemand.nu/