De afgelopen jaren viel het nog mee, maar dit jaar kon je er op het festival niet meer omheen: de smartphones en tablets in de bios. Mensen zijn kennelijk zo gewend hun mail/whatsapp/sms/twitter/facebook etc. voortdurend te checken, dat ze daar zelfs tijdens de film niet mee kunnen wachten. Bijna elke voorstelling dit jaar krijg je een aantal keer zo'n extra, flikkerende lichtbron in je blikveld. Pratende mensen krijg je meestal met een goed geplaatste “sssst” nog wel stil, maar voor deze nieuwe ziekte is nog niet zo'n duidelijke etiquette ontwikkeld. Zeker omdat je ook van afstand er flink last van kunt hebben, wat het nog lastiger maakt om iemand om zijn of haar ergerlijke, asociale gedrag te wijzen.

Bij sommige voorstellingen viel het heel erg mee, maar andere keren zat iemand gerust drie kwartier met zijn apparaat te spelen. Waarom die mensen niet gewoon opstaan en weggaan is eigenlijk een raadsel, ze kijken meer naar hun kleine scherm dan naar het grote scherm voor hen. Niet alleen zonde van hun tijd, maar ook van een hele hoop bioscoopgangers om hen heen die zich weten te gedragen en daadwerkelijk proberen de film te kijken. Vooral bij de wat meer uitdagende films die op een uitgaansavond draaiden, zoals Pedro Costa's Cavalo Dinheiro, was aan dit soort onbeschaafdheid niet te ontkomen.

When Marnie Was There was gelukkig gespeend van dit alles, of in ieder geval in mijn gezichtsveld. Het hielp allicht dat de film met zijn prachtige animatie en ontroerende verhaal van de eerste tot de laatste seconde de aandacht volledig opeist. Van Studio Ghibli mag je ook eigenlijk niet minder verwachten. Anna is een depressief twaalfjarig meisje dat twijfelt aan de liefde van haar pleegmoeder. Dan ontmoet ze de mysterieuze, onwerkelijke Marnie. Zoals wel vaker bij Ghibli worden het perspectief van het kind een diens complexe emoties volledig serieus genomen, en wordt diens leefwereld met magie verrijkt, met een heerlijk sprookje als gevolg.

Helaas is het mogelijk de laatste film van Studio Ghibli. Vlaggenschip Hayao Miyazaki kondigde vorig jaar definitief zijn pensioen aan. Mede-oprichter en tweede regisseur Isao Takahata twijfelt of hij nog aan een nieuwe film toe zal komen gezien zijn leeftijd van 79 (Zijn The Tale of Princess Kaguya was zijn eerste film in bijna 15 jaar, en koste acht jaar om te maken). Daarna werd door het derde hoofd van de studio (producent Toshio Suzuki) een algehele “pauze” van de studio aangekondigd. Dit leidde tot allerlei speculatie over het einde van het tijdperk Ghibli. Het zou een verlies voor de filmwereld zijn, maar mocht het zo zijn, dan is When Marnie Was There een waardige zwanenzang, en voor mij een perfecte manier om het festival af te sluiten.

[rating 4]

Critici willen altijd graag trends vaststellen daar vervolgens conclusies aan verbinden, aan het einde van het filmjaar maar ook tijdens de anderhalve week van een filmfestival. Gezien de hoeveelheid films die je door simpel tijdgebrek niet kunt zien, kan dat niet anders dan zeer persoonlijk gekleurd zijn. Voor mij was het IFFR 2015 voornamelijk het festival van de nieuwe Indiase filmhuisfilms, en de oude Taiwanese. Maar dat komt deels ook door mijn keuze welke films wel en niet te zien. Verder viel mij wel op dat als er kennelijk één ding is momenteel dat mannen wereldwijd verbindt, dan is dat de discussie of Messi nu wel of niet de beste voetballer ter wereld is. Van gangsters in de straten van Port of Spain, Trinidad tot moslimfundamentalisten in Mali, het hield hen allemaal bezig.

Voor een volledig overzicht van al mijn en Jims beoordelingen en cijfers (inclusief korte impressies) van films die op het festival draaiden kun je hier terecht. Hieronder in het kort mijn top tien van het festival:
1.Labour of Love (Aditya Vikram Sengupta, India, 2014)
2.The Terrorizers (Edward Yang, Taiwan, 1986)
3.Kuei-Mei, a Woman (Chang Yi, Taiwan, 1985)
4.Jauja (Lisandro Alonso, Argentinië/Denemarken/Nederland, 2014)
5.Girlhood (Céline Sciamma, Frankrijk, 2014)
6.Court (Chaitanya Tamhane, India, 2014)
7.When Marnie Was There (Yonebayashi Hiromasa, Japan, 2014)
8.The Sandwich Man (Hou Hsiao-Hsien/Wan Jen/Zen Zhuang Xiang, Taiwan, 1983)
9.A Girl Walks Home Alone At Night (Ana Lily Amirpour, Verenigde Staten, 2014)
10.Titli (Kanu Behl, India, 2014)

Kijk tijdens het festival op de speciale IFFR 2015 pagina voor meer verslaggeving.