Frankrijk speelt vanaf het begin van de filmgeschiedenis een belangrijke rol in de filmwereld. Volgens een (vaak Frans) deel van de filmhistorici is daar zelfs de cinema uitgevonden. Later volgde het impressionisme, het poëtisch realisme, de nouvelle vague, de cinema du look en andere golven van films. Vandaag de dag is Frankrijk nog altijd een van de grootste filmlanden, met een aantal vrouwen die voorop gaan in de strijd om relevantie in een steeds uitgebreider, verbrokkeld filmlandschap. Céline Sciamma en Mia Hansen-Løve, met respectievelijk hun derde en vierde speelfilm dit jaar op het IFFR, zijn zulke regisseurs. Talentvolle filmmakers die nu (en vermoedelijk in de toekomst) terecht tot de top van hun vak gerekend worden.
Girlhood is compleet origineel, wat geen geringe prestatie is binnen het coming of agegenre. Het is de derde film van Céline Sciamma. Zij maakte eerder Water Lilies en Tomboy. Ook deze films gingen over tieners die opgroeien en op zoek zijn naar hun identiteit, maar met Girlhood zet Sciamma zowel inhoudelijk als stilistisch een grote stap voorwaarts. Het verhaal over zwarte meiden uit een Parijse banlieu lijkt op papier misschien niet heel bijzonder, maar is mede dankzij het camerawerk, de muziek en de acteerprestatie van debuterend hoofdrolspeelster Karidja Touré verrassend rijk, ontroerend en visueel fraai.
Het beste voorbeeld daarvan is een fantastische scène waarin Touré's personage Marieme samen met haar drie vriendinnen en bendeleden dansen en playbacken op Rihanna's Diamonds, culminerend in dat zij samen het refrein shine bright like a diamond in koor zingen, als een soort levensmotto. Nu al een hoogtepunt van het festival, en van het nog pas net begonnen filmjaar. Marieme komt met deze meiden in aanraking nadat ze niet door naar de bovenbouw van haar school gaat, maar dit is geen simplistisch verhaal over een 'goede' meid die het 'slechte pad' opgaat door 'verkeerde' vrienden. Met haar beslissing geeft Marieme een nieuwe invulling aan haar bestaan als jonge zwarte vrouw in de banlieu, en krijgt daardoor een nieuw gevoel van eigenwaarde. Zo probeert ze later in de film nog andere invullingen uit. Het resultaat is een fantastische film over een zeer moderne worsteling met (jonge, zwarte en vrouwelijke) identiteit en seksualiteit, mooi geschoten en vormgegeven door een gegroeide regisseur.
[rating 4.5]
Edén is de vierde lange speelfilm van Mia Hansen-Løve. Zij begon haar filmcarrière op haar zestiende als actrice in Fin août, début septembre van Olivier Assayas. Later trouwde ze met hem en ging zelf ook films maken. In Frankrijk was in de jaren negentig haar broer Sven ook bekend als succesvolle DJ, en zijn leven vormt deels de inspiratie voor het door Mia en Sven geschreven script van Edén. Hoe persoonlijk is daardoor deze ode aan de Franse elektronische dansmuziek vanaf 1992? Twintig jaar passeren de revue, waarin hij nooit echt succes heeft en zijn drugsverslaving en obsessie en passie voor de muziek hem meerdere relaties kost. De scènes over feesten en het opgaan in de muziek zijn zeer geslaagd. Net als Assayas kan Hansen-Løve heel mooi de sfeer en euforie van een nachtelijk feest overbrengen op film.
Als fictieve biopic die twee decennia beslaat, blijft Edén echter wat oppervlakkig. Doordat het eigenlijk alleen om de DJ draait is er te weinig tijd om echt op de muziek, de relaties en de drugs of de persoonlijke gevolgen daarvan in te gaan. Maar ondanks dat alle aandacht naar hem uitgaat en de rest van de mensen bijfiguren in zijn leven zijn, blijft het bij een haastige schets in plaats van een volwaardig portret. Het is daardoor een lichte teleurstelling, nadat haar eerdere films (zoals Un amour de jeunesse) juist wel zo goed de balans vonden tussen het behandelen van persoonlijke ontwikkeling, volwassen worden en het verstrijken van tijd. Dat Daft Punk een aantal keer als het succesvolle alternatief van de hoofdpersoon voorbijkomt mag daarbij niet baten, hoewel dat wel enkele leuke scènes oplevert.
[rating 3.5]
Kijk tijdens het festival op de speciale IFFR 2015 pagina voor meer verslaggeving.