Titel: Shadowline: The Art of Iain McCaig | Auteur: Iain McCaig | Uitgever: Insight Editions | Druk: 1 | Pagina's: 240 | Release: oktober 2008 | Uitvoering: Hardcover | ISBN: 9781933784243
Voordat de camera kan gaan draaien moeten er nog flink wat andere zaken geregeld worden. Naast het schrijven van het script en het werven van een gepaste cast klimmen er ook verschillende grafische artiesten in de "kleurpotlood". Vooral in fantasy- en sciencefictionfilms duiken er namelijk flink wat aparte personages op, die allemaal van te voren bedacht moeten worden en een bepaald uniek uiterlijk mee moeten krijgen. Denk alleen al aan de enorme variatie aan buitenaardse wezens in Star Wars of de vele rassen in The Lord of the Rings. Een van de bekendste artiesten op dit vlak is Iain McCaig. Hij ontwierp concept-art voor grote titels als Terminator 2: Judgment Day (1991), Hook (1991), Francis Ford Coppola's Dracula (1992), Interview with a Vampire (1994), Harry Potter and the Goblet of Fire (2005) en recentere titels als The Avengers (2012) en Jack the Giant Killer (2013). Zijn werk voor de tweede Star Wars trilogie is echter het meest herkenbaar bij het grote publiek. In het boek Shadowline: The Art of Iain McCaig opent hij zijn portfolio, die hij de afgelopen circa 30 jaar heeft opgebouwd.
Eén van de laatste zinnen in het voorwoord van Nick Sagan, tv-schrijver van o.a. de latere Star Trek tv-series en auteur van de succesvolle sci-fi boeken The Idlewild Trilogy, is "When I watch what he draws and read what he writes, I can't help wonder where he goes when he closes his eyes at night." Dit blijkt "Shadowline" te zijn. De fictieve "droomwereld" van MacCaig wordt niet veel later bevestigd door McCaig zelf: "What is Shadowline? It is the place where things meet: light and shadows, hope and despair, good and evil. It is, to me, the most interesting place to hunt for stories." Het boek Shadowline: The Art of Iain McCaig, dat al in 2008 verscheen, is niet voor de volle 100% gericht op McCaigs werk voor de filmindustrie. In 10 hoofdstukken krijgen we namelijk een uitgebreide impressie van zijn werk voor uiteenlopende projecten.
Het eerste hoofdstuk The Front Door start het creatieve interview van een door McCaig bedachte interviewer met McCaig zelf, dat door het gehele boek terugkeert en eindigt in het laatste hoofdstuk The Back Door. De eerste pagina van het hoofdstuk opent met één van McCaigs meest bekende creaties: Darth Maul, de villain uit Star Wars: Episode I: The Phantom Menace (1999). In het bijschrift zegt McCaig dat hij zich onder meer liet inspireren door een clown, een terugkerend verschijnsel in het boek. De twee daaropvolgende hoofdstukken zijn het meest interessant voor filmliefhebbers. In The Theater is een enorme lading aan sketches terug te vinden voor de tweede Star Wars saga (1999 - 2005) van filmmaker George Lucas. We zien verschillende versies van de uiteindelijke sketches die figuur stonden voor personages als Padmé Amidala, Wookiee, Gungan Warrior, Obi-Wan Kenobi, Yoda en uiteraard Anakin Skywalker. Zijn werk voor de Star Wars films overschaduwt zijn werk voor andere films behoorlijk. Er is namelijk beperkt ruimte voor zijn creatieve uitspattingen voor Harry Potter and the Goblet of Fire (2005), Peter Pan (2003), Charlotte's Web (2006) en Hook (1991). Andere titels, zoals Terminator 2, ontbreken zelfs.
In het aansluitende The Vault duiken niet alleen ongebruikte ontwerpen op die bestemd waren voor de Star Wars trilogie, maar ook sketches en storyboards van gecancelde projecten als John Carter (2001-2006), Dinotopia: The Motion Picture (begin 2000) en Francis Ford Coppola's Pinocchio. Het laatste genoemde project was begin jaren 90 in ontwikkeling en kwam nooit tot stand. Een andere fraai hoofdstuk is The Workshop, waarin McCaig via tips, voorbeelden en zelfs een aantal "outtakes", kleine uitneembare boekjes, een uitleg geeft over zijn werkwijze. Een opvallend bijschrift in dit hoofdstuk is: Fantasy is just real life with a little twist. De rest van het boek bevat een overzicht van zijn overige werk. Dit zijn veelal sketches die hij maakte voor allerlei doeleinden, zoals strips en games. Afsluitend is er het hoofdstuk The Attic; een blik op tekeningen die hij zonder opdracht maakte.
Hieronder een viertal foto's uit Shadowline: The Art of Iain McCaig dat 240 pagina's telt. Naast Darth Maul ontwierp McCaig veel andere herkenbare personages uit de Star Wars films. Zo ook Padmé / Queen Amidala. Hieronder enkele van zijn tekeningen voor het personage van Natalie Portman.
Bekijk de afbeelding
Eén van de opvallendste afbeeldingen in het boek is de eerste sketch die McCaig maakte van Darth Maul. Tijdens een verkennend gesprek met George Lucas, omschreef de filmmaker het personage als "a vision from your worst nightmare". De dag na het gesprek liet McCaig onderstaand ontwerp (links) aan Lucas zien. De filmmaker gaf het ontwerp direct terug en gaf McCaig de opdracht om een andere "nachtmerrie" te tekenen. Vele opties volgden.
Bekijk de afbeelding
Het boek stamt, zoals eerder vermeld, uit 2008. In het derde hoofdstuk The Vault staan sketches van een gecanceld John Carter of Mars project van Paramount Pictures. Volgens McCaig was het al de tweede poging van Paramount om de verhalen van Edgar Rice Burroughs te verfilmen. Anno 2012 weten we hoe de poging van Walt Disney is afgelopen: John Carter groeide uit tot de grootste flop van dit jaar. Overigens werden McCaigs (vermoedelijk door hemzelf aangepaste) ontwerpen weer uit de kast getrokken voor deze versie van Andrew Stanton.
Bekijk de afbeelding
Dat Iain Mccaig kan tekenen blijkt overduidelijk. In The Workshop geeft hij een indruk op hoe hij zijn werk voor elkaar bokst. In het hoofdstuk zijn ook enkele uitneembare boekjes te vinden, waarin hij tips geeft over hoe je een bepaalde techniek kan toepassen. Een daarvan gaat over de wijze waarop je het potlood moet hanteren. Het klinkt allemaal redelijk simpel. Doen is voor velen toch echt een stap verder...
Bekijk de afbeelding
Een betere blik op het werk van een professional die zich vooral bezighoudt met het maken van concepten voor films en andere uiteenlopende doeleinden is er waarschijnlijk niet snel te vinden. Het boek Shadowline, dat inzoomt op het werk van illustrator Iain McCaig, laat vooral veel zien van zijn werk voor de Star Wars films. Erg fraai en soms ook onthullend. Het had echter nog fraaier geweest als er iets te zien was geweest van zijn werk voor films als Terminator 2: Judgment Day, Interview with the Vampire en Bram Stoker's Dracula. Dit ontbreekt namelijk. McCaig zit overigens niet stil. Sinds 2008, het verschijningsjaar van het boek, zorgde hij voor concept-art voor onder meer Marvel Studios' The Avengers en Bryan Singers Jack the Giant Killer. Het stevige boek Shadowline is nog steeds verkrijgbaar en heeft met zo'n 50 euro een redelijk prijskaartje. Met dank aan uitgever Insight Editions voor het recensie-exemplaar.