Het was de bedoeling dat ik gisteren naar Essential Killing, de publieksopener van het IFFR zou gaan, waar collega Arman hier lovend over schreef. Helaas liet het griepje waar ik al sinds zondag mee sukkelde zich nog steeds flink gelden, waardoor ik woensdag niet in staat bleek naar Rotterdam af te reizen. Laat staan om daar dan nog een film te kijken. Gelukkig voel ik me vandaag een stuk beter en zal ik vanavond alsnog mijn eerste film van de veertigste editie van het IFFR aanschouwen.

Ondertussen miste ik vanochtend ook nog Takeshi Kitano's nieuwste, Outrage, zijn terugkeer naar het gangstergenre. Wel kan ik alvast wat schrijven over de films die ik al gezien heb en wat voor moois er nog meer gaat draaien. Zo is er dit jaar het subprogramma 'Red Westerns', waarin westerns uit de Sovjet-Unie en andere Oostbloklanden worden vertoond. Daarnaast is er 'Water Tiger Inn', een subprogramma dat uit oude kungfu- en wuxiafilms bestaat. Uit beide zal ik een selectie films gaan zien. Verder zijn er natuurlijk ook heel veel nieuwe films te zien op het festival. Van debutanten, maar ook van meesters die al eerder uitblonken op het IFFR.

Zo is daar Meek's Cutoff, een Amerikaanse western die een echte toevoeging aan en vernieuwing van het genre is. Regisseuse Kelly Reichardt won ooit een Tiger Award voor haar debuut Old Joy en maakte daarna indruk met Wendy and Lucy, maar met haar nieuwste film ontstijgt ze het niveau van haar vorige films. Het is een western die vanuit vrouwelijk perspectief wordt verteld. En dan niet dat van een ongenaakbare revolverheldin, maar van een 'gewone' pioniersvrouw die in 1845 met drie families drieduizend kilometer naar het westen moet afleggen via de beruchte ‘Oregon Trail’. Een unicum in het genre, ook vanwege de vertelstijl: de eerste minuten wordt er bijvoorbeeld geen woord gezegd terwijl tot in het uiterste detail wordt getoond hoe ingewikkeld het kan zijn om met drie huifkarren een rivier over te steken. Later raken ze verdwaald en komen dan een indiaan tegen, die waarschijnlijk het gebied beter kent dan de onbetrouwbare gids Stephen Meek (een glansrol van Bruce Greenwood). Kunnen ze deze vreemdeling vertrouwen? Ondanks de minutieus gefilmde details, de rustige filmstijl, de bijpassende prachtige sfeer en het vrouwelijk perspectief krijgen we toch nog een zogenaamde 'Mexican standoff' waarbij drie personages allemaal een vuurwapen op een ander hebben gericht. Want zelfs deze kabbelende beek wordt heel af en toe een woeste rivier, terwijl de vrouwen gaandeweg steeds actiever worden en hun stem opeisen. Magistraal.

[rating 4.5]

Een film die het ook al zo van sfeer moet hebben is Somewhere, Sofia Coppola’s jongste telg. Een nog jonge, maar toch al wat verlopen filmster die een leeg leven leidt, moet plots voor zijn elfjarige dochter gaan zorgen, die voor onbepaalde tijd bij hem wordt achtergelaten door zijn ex. Zoals eigenlijk alle hoofdpersonen uit Coppola's oeuvre is de door Stephen Dorff gespeelde ster vervreemd van zijn omgeving en zoekt hij ontsnapping uit een leeg bestaan. De door Elle Fanning prachtig gespeelde dochter biedt hem langzamerhand perspectief. De diepgang van de film zit hem niet in het script zelf, maar vooral in de manier waarop Coppola met geweldige cinematografie allerlei details uitlicht en ook met de muziekkeuze een heerlijke sfeer creëert.

[rating 4]

Poetry van Lee Chang-dong is eveneens bijzonder. Chang-dong, die eerder naam maakte met onder andere Secret Sunshine en Oasis, weet net als Coppola het alledaagse filmisch te maken. Bij hem zit dat dan niet zozeer in de stijl, maar meer hoe hij het gewone leven en de traditionele waarden van de Zuid-Koreaanse samenleving op ontluisterende wijze contrasteert met de overname van de westerse consumptiemaatschappij. Een eigenzinnige grootmoeder worstelt met de vroege stadia van Alzheimer en zoekt naar de schoonheid en het gevoel in de wereld om een gedicht te kunnen schrijven. Intussen neemt haar apathische, aan de tv gekluisterde kleinzoon gevoelloos deel aan een vreselijke daad waar zij vervolgens mee om moet zien te gaan. Een wonderlijke, schrijnende en jawel, poëtische film.

[rating 4]

Lees meer festivalartikelen op de IFFR 2011-pagina.